Kto tak naprawdę buduje w Polsce mieszkania?

Pomińmy na chwilę fakt, że to przeciętni Kowalscy kupując mieszkania i biorąc na nie kredyty finansują inwestycje deweloperów, że płacąc podatki są „sponsorami” rządowych programów dopłat. Skupmy się wyłącznie na liczbie mieszkań, które oddają do użytku deweloperzy, samorządy, spółdzielnie i właśnie inwestorzy indywidualni, którzy we własnym zakresie starają się zaspokoić głód mieszkaniowy. Takie zestawienie od wielu lat przygotowuje Główny Urząd Statystyczny. Co z niego wynika?

W 2013 r. ponad połowa mieszkań w Polsce została oddana do użytku przez indywidualnych inwestorów, którzy w przytłaczającej większości budują domy jednorodzinne na własny użytek. Odpowiadali oni dokładnie za 55,5 proc. nowo „wytworzonych” lokali mieszkalnych. Nie jest to jakaś anomalia, którą mogliśmy zaobserwować wyłącznie w ubiegłym roku. Zwykli Polacy od wielu lat są największymi budowniczymi mieszkań w Polsce. Warto dodać, że według metodologii przyjętej przez GUS, mieszkaniem jest zarówno samodzielny lokal w bloku, kamienicy, szeregowcu, czy właśnie dom jednorodzinny.

Deweloperzy w tym zestawieniu od lat zostają daleko w tyle i to mimo, że tworzą mieszkania niejako „hurtem”. W 2013 r. oddali oni w Polsce zaledwie 39,4 proc. mieszkań. Wszystkie pozostałe grupy inwestorów, czyli samorządy, spółdzielnie, zakłady pracy budujące mieszkania zakładowe (takie wciąż w Polsce istnieją), odpowiadają w związku tym jedynie za 5 proc. nowo powstałych zasobów mieszkaniowych.

Tak wygląda to zestawienie jeśli liczymy mieszkania „na sztuki”, jeśli jednak uwzględnimy kubaturę to inwestorzy indywidualni wprost nokautują swoich rywali. W pierwszych trzech kwartałach 2013 r. (danych za ostatni kwartał GUS jeszcze nie opublikował) oddali oni do użytku 51,7 tys. mieszkań o przeciętnej kubaturze 726,8 m³. Tym samym ich udział w ogólnej liczbie nowych budynków mieszkalnych oddanych do użytkowania wyniósł 94 proc., a w ogólnej kubaturze aż 74 proc. Przeciętny inwestor indywidualny buduje w Polsce dom jednorodzinny (95 proc. inwestycji) i robi to przeważnie na własny użytek (89 proc.). Większość zbudowanych przez nich budynków jest dwukondygnacyjna i posiada powierzchnię ok. 140 m².

Mówiąc o rynku mieszkaniowym skupiamy się przeważnie na deweloperach, liczbie oddanych przez nich mieszkań oraz ich cenach. Zapominamy, że w ten sposób pokazujemy tylko pewną cześć tego rynku. Większość mieszkań powstających w Polsce to domy jednorodzinne i to właśnie budujący je inwestorzy indywidualni są największymi budowniczymi nad Wisłą.