MF wyjaśniło w uzasadnieniu do projektu, że podmioty sektora finansów publicznych zgłaszają do MF wątpliwości interpretacyjne dotyczące stosowania obowiązujących przepisów ustawy o finansach publicznych w zakresie niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publiczno-prawnym oraz należności cywilnoprawnych. W pierwszym przypadku chodzi np. o grzywny i mandaty, a w drugim o należności wynikające z różnych umów.
Według resortu, przeprowadzone w ministerstwie prace analityczne wskazały na występowanie problemów i niejasności natury prawnej. W odniesieniu do należności o charakterze cywilnoprawnym dotyczą one m.in.: braku przejrzystości przepisów o udzielaniu preferencji (ulg w postaci umorzenia i innych ulg), co ma wpływ na ich poprawne stosowanie. Wskazano też na niejednolitość kryteriów przyznawania ulg w spłacie należności na podstawie przesłanek stanowiących tzw. klauzule generalne.
Zwrócono też uwagę na brak uregulowań dających podstawę umorzenia należności przyznanej Skarbowi Państwa z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w przypadku stwierdzenia przez Europejski Trybunał Praw Człowieka naruszenia Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz należności Skarbu Państwa z tytułu zwrotu kosztów postępowań związanych z dochodzeniem tych należności.
Zauważono także, że przepisy o niepodatkowych należnościach budżetowych o charakterze publiczno-prawnym niejednoznacznie wskazują organy właściwe do udzielania preferencji w spłacie należności. Wskazano, że brakuje też uregulowań dotyczących możliwości przyznawania przedsiębiorcom preferencji w odniesieniu do wszystkich należności wymienionych w otwartym katalogu z ustawy finansach publicznych.
MF proponuje w projekcie wprowadzenie zmian polegających na uzupełnieniu, doprecyzowaniu i uporządkowaniu istniejących regulacji prawnych w zakresie należności o charakterze cywilnoprawnym i niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publiczno-prawnym.
"Oczekiwanym efektem wprowadzenia zmian będzie usystematyzowanie i ujednolicenie oraz zapewnienie przejrzystości stosowania przepisów normujących udzielanie poszczególnych preferencji (ulg) w spłacie należności o charakterze cywilnoprawnym i publiczno-prawnym (ulga w postaci umorzenia należności w całości albo w części, jednakowe przesłanki warunkujące udzielenie ulg ustanowione dla zobowiązanego oraz dłużnika)" - napisano w uzasadnieniu do projektu.
Zmniejszy się także ryzyko związane z dochodzeniem wierzytelności Skarbu Państwa związanych z postępowaniem przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. "Ponadto, w zakresie możliwości uzyskiwania przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą preferencji w spłacie należności wymienionych w art. 60 ustawy o finansach publicznych, wypełniona zostanie zasada równego traktowania" - napisano.
"Niemniej efektem wejścia w życie projektowanej ustawy może być zwiększenie liczby przedsiębiorców wnioskujących o udzielenie preferencji" - dodano.
