NSA: tylko osoba, która kupiła udziały w funduszach, jest zwolniona z PIT

Spółka, której sprawę rozstrzygał NSA, zarządza funduszami kapitałowymi utworzonymi przed 1 grudnia 2001 r. Firma tłumaczyła, że zdarza się, iż uczestnik danego funduszu umiera. Wtedy zgłaszają się spadkobiercy i najczęściej chcą, żeby spółka odkupiła odziedziczone po spadkodawcy jednostki uczestnictwa i wypłaciła im pieniądze. Firma zaznaczyła, że zgodnie z ustawą o PIT, spadkodawcy byliby zwolnieni z podatku, gdyby sami kazali spółce odkupić jednostki uczestnictwa w funduszu, bo kupili je przed 1 grudnia 2001 r. Dlatego nie wiedziała, czy jeśli odkupi od spadkobierców jednostki uczestnictwa, które oni odziedziczyli i wypłaci im pieniądze, to przychód spadkobierców będzie również zwolniony z PIT.

Izba Skarbowa w Warszawie - do której zwróciła się z tym pytaniem spółka - uznała, że zwolnienie z podatku PIT nie może być odziedziczone. Zdaniem izby zwolnienie z PIT przysługuje tylko podatnikowi, który sam kupił jednostki uczestnictwa w funduszu, przed grudniem 2001 r., a potem chciał, żeby firma je od niego odkupiła. Skoro spadkodawca sam nie zażądał od spółki wykupienia jednostek uczestnictwa w funduszu, to spadkobiercy nie mogą skorzystać z prawa do zwolnienia, a spółka od wypłaconych im pieniędzy musi naliczyć podatek - stwierdziła izba.

Firma zaskarżyła tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, a ten przyznał jej rację. WSA stwierdził, że z przepisów Ordynacji podatkowej wynika, iż spadkobiercy przejmują majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy, a takim prawem - jak uznał sąd - jest zwolnienie z podatku dochodu z udziału w funduszach kapitałowych, jeżeli umowa została podpisana przed 1 grudnia 2001 r.

Z tym wyrokiem nie zgodziła się izba skarbowa i wniosła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA przyznał w środę rację izbie i uchylił wyrok warszawskiego sądu (sygn. II FSK 2611/11). Sędzia Anna Maria Świderska uzasadniając wyrok tłumaczyła, że samo to, iż spadkodawca kupił jednostki w tym funduszu przed grudniem 2001 r. jeszcze nie ma związku z podatkiem. Obowiązek podatkowy powstaje dopiero wówczas, kiedy spadkobierca żąda odkupienia udziałów w funduszu kapitałowym i wtedy powinno się pobrać podatek - wyjaśniła.