Państwo znów miesza w podatkach

Najważniejsza zmiana polega na tym, że do 31 grudnia 2012 roku 50-procentowe koszty uzyskania przychodu można było rozliczać bez żadnych ograniczeń, pamiętając jedynie, iż oblicza się je od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika składki ZUS (których podstawę wymiaru ten przychód stanowi). Od 2013 roku wprowadzono limity. Teraz kwota odliczeń nie może być wyższa niż 42 764 zł, nie może więc przekroczyć połowy górnej granicy pierwszego progu skali podatkowej - 85 528 zł.

Pobierz darmowy program lub rozliczPobierz darmowy program lub rozlicz PIT online »

Po przekroczeniu tego limitu nie przysługują już podatnikowi żadne zryczałtowane koszty. Jeśli mamy wątpliwości, jak powinniśmy k.u.p. rozliczać po wyczerpaniu limitu, zawsze możemy zwrócić się do izby skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

Kwotą graniczną dla uchronienia się przed rozliczaniem kosztów według nowych zasad jest wynagrodzenie roczne w wysokości 85 528 zł (lub 7127 zł brutto miesięcznie). Jeśli tej kwoty nie przekroczymy, wówczas wyliczenie podatku będzie wyglądało następująco:

Jeśli zarabiamy od 7128 zł do 10691 zł, to nie wpadniemy w II próg podatkowy (rocznie maksymalnie: 128 292 zł). Niestety już przy kwocie 10691 zł miesięcznie we wrześniu utracimy możliwość korzystania z 50-proc. kosztów uzyskania przychodu. W tym wypadku wyliczenie podatku będzie wyglądało tak:

W powyższym przypadku podatnik, uzyskując dochody z wielu różnych źródeł, od każdej z nich miał odliczane koszty uzyskania przychodu na poziomie 50-proc. Jak widać jednak we wrześniu utracił taką możliwość odliczania. Wówczas powinien za miesiące wrzesień-grudzień samemu dopłacić brakujący podatek - w tym przypadku wynoszący 3848 zł.

Z przypadkiem nr 3 mamy do czynienia wówczas, gdy przekroczymy kwotę 10691 zł miesięcznie. Od nadwyżki powyżej 128 292 zł rocznie płacimy podatek 32 proc. W II próg podatkowy twórcy wpadną przy wynagrodzeniu brutto 128 292 zł rocznie. W naszym przykładzie przyjęliśmy, że zarabiamy 12 000 zł brutto miesięcznie. Wówczas wyliczenie będzie podatku wygląda tak:

W powyższym przypadku wpadamy w II próg podatkowy w listopadzie, ale nową stawkę podatku stosujemy od grudnia. Również tutaj jeśli byśmy mieli odliczane na umowach przez cały okres 50 proc. koszty uzyskania przychodu, musielibyśmy dopłacić kwotę podatku. Jak widać, już w sierpniu tracimy prawo do odliczania tych kosztów. Od sierpnia do listopada powinniśmy doliczyć 4182,5 zł. Dodatkowo w grudniu podatek jest jeszcze wyższy. Tutaj musimy doliczyć aż 2760 zł. W sumie nasz dodatkowy podatek wyniesie aż 6942,5 zł!

Podatnicy zatrudnieni w firmie czy instytucji mają jasno określone kwotowe koszty uzyskania przychodów. Jeśli podatnik uzyskuje przychód tylko z jednego zakładu pracy, wówczas koszty uzyskania przychodu wynoszą 111,25 zł miesięcznie oraz nie więcej niż 1335 zł za rok. Gdy uzyskujemy dochód z więcej niż jednego źródła, to koszty te nie mogą przekroczyć łącznie 2002,05 zł.

Dodatkowo jeśli podatnik pracuje poza miejscowością, w której mieszka, a nie uzyskuje z zakładu pracy dodatku za rozłąkę, wówczas koszty uzyskania przychodu wynoszą 139,06 zł miesięcznie, ale nie więcej niż 1668,72 zł rocznie. Dodatkowo jeśli uzyskuje przychód z więcej niż jednego zakładu pracy, to koszty te nie mogą przekroczyć łącznie 2502,56 zł.

Co w takim razie z tak popularnymi i nagłaśnianymi przez media 20- lub 50-procentowymi kosztami uzyskania przychodów? Takie zryczałtowane stawki są ustalane wtedy, gdy uzyskujemy przychody z określonych źródeł. Do korzystania z 20-procentowych kosztów jesteśmy uprawnieni, gdy zarabiamy, osobiście wykonując działalność artystyczną, literacką lub naukową. 50-procentowe k.u.p. możemy odliczyć z tytułu zapłaty za przeniesienie praw własności projektu. Więcej na ten temat możesz przeczytać TUTAJ.

Możemy mieć do czynienia również z sytuacją, kiedy twórca osiąga przychody z przeniesienia praw autorskich w ramach stosunku pracy. Wówczas 50-proc. koszty uzyskania przychodu oblicza i potrąca pracodawca, co wynika z ustawy o PIT. W takim przypadku pracodawca działa jako płatnik podatku dochodowego i jest zobowiązany pobierać zaliczki na podatek dochodowy z uwzględnieniem między innymi kosztów uzyskania przychodów w wysokości wskazanej w art. 22 ust. 9.

Od 1 stycznia nałożono na pracodawcę obowiązek bieżącego weryfikowania, jaka kwota zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów została w danym roku podatkowym odliczona.

Jak widać, rząd chce w kolejnym miejscu ograniczyć prawa kolejnej grupy podatników. A wszystko w imię walki z kryzysem i łatania dziury budżetowej. Z utęsknieniem czekamy na obiecywaną głęboką reformę finansów publicznych.

20 proc. koszty uzyskania przychodu przysługują:

• - z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, a także przychodów z uprawiania sportu, stypendiów sportowych przyznawanych na podstawie odrębnych przepisów oraz przychodów sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych,
• - z uzyskiwanych z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi,
• - przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej,
• - z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, a także właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością.

20-proc. koszty uzyskania przychodów znajdują zastosowanie również wówczas, gdy twórca osiąga przychody z tytułu umowy o dzieło czy zlecenia, ale jednocześnie nie dochodzi do przeniesienia praw autorskich.

Natomiast 50-proc. koszty uzyskania przychodów możemy zastosować wówczas, gdy mowa o przychodach:

• - z tytułu zapłaty za przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego, topografii układu scalonego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego przez pierwszego właściciela,
• - z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania projektu wynalazczego, topografii układu scalonego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,
• - z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich oraz artystów i wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Michał Jankowski, Wirtualna Polska