Podatek jest niezgodny z konstytucją, ale skarbówka pieniędzy nie odda

Okazuje, że mimo iż karna danina została uznana za niezgodną z ustawą zasadniczą, podatnicy, na których nałożono 75-proc. haracz, będą mieli olbrzymie problemy z odzyskaniem pieniędzy. I nie ma znaczenia, że w pewnym momencie skarbówka najzwyczajniej w świecie zaczęła wykorzystywać ten podatek do "zoptymalizowania" wyników finansowych państwa.

Czy to oznacza, że fiskus może teraz celowo nadużywać swoich uprawnień, bo ma gwarancję nietykalności?

Każdy z czterech podatników, którzy wystąpili o odzyskanie podatku, w okresie od 2000 r. do 2004 r. wykazywał w zeznaniach podatkowych większe wydatki niż dochody. Mężczyźni twierdzili, że sfinansowali je z oszczędności z poprzednich lat. Urzędy skarbowe w Olsztynie i Wrocławiu ustaliły jednak, że żaden z nich nie miał takich oszczędności i dlatego nałożyły na każdego 75-procentowy podatek od zatajonych dochodów.

Wszyscy czterej złożyli skargi do wojewódzkich sądów administracyjnych, ale sądy orzekły, że decyzje były prawidłowe.

W czwartek ich skargi kasacyjne oddalił również Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 2413/11, II FSK 2322/11, II FSK 2598/11, II FSK 2426/11).

Uzasadniając wyrok, sędzia Tomasz Zborzyński stwierdził, że do tych spraw nie odnosi się wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 lipca br. (sygn. SK 18/09), w którym TK uznał za sprzeczny z konstytucją przepis ustawy o PIT, na podstawie którego urzędy skarbowe i urzędy kontroli skarbowej ustalają przychód podatnika z nieujawnionych źródeł. Na skutek wyroku TK przepis ten przestał obowiązywać 27 sierpnia, z chwilą opublikowania wyroku Trybunału w Dzienniku Ustaw.

Zborzyński wyjaśnił, że - według NSA - intencją Trybunału było, by skutki jego wyroku działały dopiero od momentu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, a nie wstecz. Sędzia podkreślił, że tak wynika z pisemnego uzasadnienia do wyroku TK, które ukazało się 11 września.

- W związku z tym postępowania w sprawie podatku od zatajonych dochodów prowadzone i zakończone wcześniej (tj. przed 27 sierpnia - PAP) nie mogą zostać wznowione - stwierdził Zborzyński.

Inaczej Naczelny Sąd Administracyjny orzekł 13 sierpnia br., w innym składzie sędziowskim. Nie czekając na pisemne uzasadnienie wyroku TK, sędziowie NSA stwierdzili wówczas, że w świetle tego wyroku fiskus nie mógł nałożyć podatku od nieujawnionych źródeł (sygn. II FSK 2295/11, II FSK 2296/11, II FSK 2327/11, II FSK 2370/11).

Wyrok TK otworzył podatnikom drogę do odzyskania 75-procentowego podatku, ale tylko jeżeli urząd wymierzył im go za lata 1998-2006. Tego bowiem okresu dotyczyła skarga do Trybunału i do niego tylko odnosi się wyrok TK, mimo że sam przepis niewiele się potem zmienił.

Po to, aby odzyskać podatek, należało złożyć do urzędu, który wydał decyzję, wniosek o wznowienie postępowania. Termin na złożenie wniosków minął 27 września, ponieważ tego dnia upłynął miesiąc od opublikowania wyroku TK w Dzienniku Ustaw.

Po czwartkowych wyrokach NSA może się jednak okazać, że odzyskanie 75-proc. podatku za okres sprzed opublikowania wyroku TK w Dzienniku Ustaw może być utrudnione.