Polacy bankrutują coraz częściej. Lawinowy wzrost upadłości konsumenckich od początku roku

Od 1 stycznia do końca marca 662 Polaków ogłosiło upadłość konsumencką, podczas gdy w tym samym okresie ubiegłego roku było to tylko 151 osób - wynika z danych zebranych przez firmę Bisnode Polska. Według innych danych wzrost upadłości w ciągu roku wzrósł nawet prawie ośmiokrotnie. Diametralnie odmiennie sytuacja wygląda w przypadku firm - w pierwszym kwartale liczba takich bankructw spadła o jedną czwartą.

Jak podaje Bisnode Polska, upadłość konsumencka w pierwszych miesiącach bieżącego roku częściej dotykała kobiet niż mężczyzn - odpowiednio 362 i 300 razy. Najczęściej bankrutują osoby w wielu 30-59 lat. Aż jedna czwarta takich przypadków dotyczy mieszkańców Mazowsza. ##Efekt liberalizacji przepisów - Choć liczba upadłości konsumenckich ogłoszonych w pierwszych miesiącach 2016 roku jest znacznie wyższa od statystyk z początku zeszłego roku, nie powinno to wywoływać obaw - uspokaja Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. - Nie wiązałbym tego z pogorszeniem się sytuacji finansowej Polaków. Po prostu po roku obowiązywania nowego liberalnego prawa dotyczącego upadłości konsumenckich wzrosła świadomość społeczna na temat istnienia takiego rozwiązania - przekonuje.

Upadłość konsumencka umożliwia osobom, które nie prowadzą działalności gospodarczej, zmniejszyć lub całkowicie umorzyć swoje zobowiązania w przypadku niezawinionej niewypłacalności, a decyzję w tej sprawie podejmuje sąd. Upadłość konsumencką można ogłosić najwyżej raz na 10 lat.

Upadłość konsumencka oznacza jednak utratę wszystkiego, co się posiada, a jednocześnie nie umarza alimentów, ani rent odszkodowawczych, sądowych kar grzywny i obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za wyrządzone krzywdy, informuje BIG InfoMonitor.

Pierwotne przepisy o upadłości konsumenckiej nakładały na zainteresowanych taką procedurą obowiązek udowodnienia nadzwyczajnych okoliczności, uprawniających do złożenia wniosku. Po nowelizacji przepisów nie trzeba już niczego udowadniać - sąd musi jedynie sprawdzić, czy niewypłacalność nie jest efektem umyślnych działań albo rażących zaniedbań dłużnika.

- O ogłoszeniu upadłości decyduje sąd rejonowy wyłącznie na wniosek dłużnika. Wierzyciele nie mają uprawnienia do przymusowego wszczęcia tego rodzaju postępowania, odmiennie niż w stosunku do przedsiębiorców osób fizycznych - tłumaczy Tomasz Starzyk z Bisnode Polska. - Ogłoszenie upadłości jest możliwe z przyczyn nadzwyczajnych i niezależnych od dłużnika, np. choroba, wypadek, utrata pracy. ##Kto najczęściej ogłasza upadłość? - Z naszych analiz wynika, że najczęściej poprzez upadłość z pułapki nadmiernego zadłużenia wychodziły w zeszłym roku osoby między 36 a 45 rokiem życia, aktywne zawodowo, zazwyczaj z pełnią obowiązków rodzinnych, które najwyraźniej wzięły na swoje barki zbyt wiele - mówi z kolei Sławomir Grzelczak. - Jak widać po orzeczeniach, sądy są gotowe dać im szansę na nowy start - dodaje.

Upadłość konsumencka pojawiła się w Polsce w 2009 roku wraz z nowelizacją prawa upadłościowego i naprawczego. Przepisy okazały się jednak tak restrykcyjne, że upadłość konsumencka była ogłaszana w pojedynczych przypadkach. Z danych BIG Info Monitor wynika, że w latach 2009-2014 ogłoszono zaledwie 60 upadłości konsumenckich.

Po tym, gdy 31 grudnia 2014 roku zliberalizowano zasady upadłości konsumenckiej, liczba takich przypadków gwałtownie wzrosła - do sądów wpłynęło aż 5,6 tys. wniosków w tej sprawie, z czego 2153 zakończyło się ogłoszeniem upadłości.

Jak mówi, z analiz BIK i BIG InfoMonitor wynika, że blisko 80 proc. osób ogłaszających upadłość ma na koncie co najmniej jeden kredyt. Przeciętne zadłużenie osób, które mają jeden kredyt lub więcej, wyniosło na koniec 2015 r - 221,3 tys. zł. ##Liczba bankuctw firm spada Dla odmiany, zmiana prawa upadłościowego w odniesieniu do firm, która weszła w życie 1 stycznia 2016 roku, spowodowała spadek liczby bankructw. Z danych zebranych przez firmę Coface wynika, że w I kwartale 2016 roku sądy wydały 136 postanowień upadłościowych i restrukturyzacyjnych polskich przedsiębiorstw, czyli o 26 proc. mniej niż w tym samym okresie zeszłego roku.

"Nowe regulacje prawne zakładają oddzielenie postępowań restrukturyzacyjnych od upadłościowych. Jednym z nadrzędnych celów nowej legislacji jest ułatwianie przedsiębiorstwom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej odzyskania możliwości sprawnego prowadzenia biznesu" - czytamy w raporcie Coface.