Potrącenia z wynagrodzenia. Kto i ile może Ci zabrać?
Długi czy zaległe alimenty są podstawą do przeprowadzenia egzekucji zaległości z wynagrodzenia. Komornik może zatrzymać pensję, zająć środki na rachunku bankowym lub przejąć świadczenia emerytalno-rentowe ZUS. Co jest wolne od egzekucji i ile możemy stracić?
Nie stracimy jednak całości wynagrodzenia lub zgromadzonych środków - istnieją limity egzekucji. Są one obliczane na podstawie kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, które do końca 2015 roku wynosi 1 750 zł brutto.
Egzekucja nie obejmuje też wszystkich świadczeń. Co jest wolne od egzekucji i ile możemy stracić?
W przypadku egzekucji z wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, komornik może potrącić z pensji maksymalnie jej 50 proc. wartości. Zajęciu nie podlega jednak minimalne wynagrodzenie za pracę - do końca 2015 roku wynosi ono 1 750 zł - po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy. Jeżeli dłużnik jest zatrudniony na część etatu, to kwota wolna od potrącenia jest proporcjonalnie mniejsza.
W przypadku minimalnego wynagrodzenia, po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy, kwota wolna od potrącenia wyniesie:
1 750 zł - (239,93 zł + 135,91 zł + 88 zł) = 1 286,16 zł
W przypadku umów cywilnoprawnych, komornik ma możliwość egzekucji całej kwoty wynagrodzenia, jeśli umowa zlecenie czy o dzieło nie jest jedynym źródłem dochodu.
Jeśli jest jedynym źródłem utrzymania, została zawarta na dłuższy czas i jest wypłacana regularnie, to obowiązują limity egzekucji takie same jak w przypadku umowy o pracę.
Egzekucja długu z renty lub emerytury wynosi 25 proc. świadczenia, przy czym podlegają one egzekucji już po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczki na podatek. Wolna od egzekucji jest kwota odpowiadająca najniższej wartości renty lub emerytury, w zależności od rodzaju pobieranego świadczenia.
W przypadku alimentów z renty lub emerytury - można stracić aż 60 proc. dochodu.
Od 1 marca 2015 roku najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna wynosi 880, 45 zł brutto.
Egzekucja dopuszcza zajęcie każdego rachunku bankowego z wyłączeniem powierniczego. Istnieje tu jedno ograniczenie dotyczące wysokości pobranego świadczenia. Środki znajdujące się na terminowych lokatach oszczędnościowych, rachunkach oszczędnościowych lub oszczędnościowo-rozliczeniowych są wolne od zajęcia do wysokości trzykrotnego przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Ogłasza je prezes Głównego Urzędu Statystycznego za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego.
W przypadku świadczeń alimentacyjnych egzekucji podlega aż 60 proc. wynagrodzenia. Należy jednak pamiętać, że potrącenia mogą być dokonywane do wysokości 3/5 wynagrodzenia za pracę - co wynika z prawnej ochrony alimentów.
Wolna od potrąceń jest także kwota wynagrodzenia za pracę (po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz podatek dochodowy od osób fizycznych) w wysokości:
- 75 proc. przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielanych pracownikowi
- lub 90 proc. przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 Kodeksu pracy (mowa tutaj o karach porządkowych).
Egzekucja nie obowiązuje w przypadku takich świadczeń jak: stypendia i inne wsparcia przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele, świadczenia z pomocy społecznej, świadczenia alimentacyjny, dodatki rodzinne, pielęgnacyjne i porodowe, świadczenia dla sierot zupełnych, odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych czy świadczenia na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych.