Sejm rozpatruje ustawę o finansach publicznych

Większa przejrzystość sektora finansowego - to główne założenie dwóch rządowych projektów ustaw: o finansach publicznych i wprowadzającej nowe przepisy, których pierwsze czytanie rozpoczęło się w środę w Sejmie.

Przedstawiając założenia rządowych projektów, wiceminister finansów Elżbieta Suchocka-Roguska powiedziała, że przejrzystości służyć ma likwidacja wszystkich państwowych zakładów budżetowych.

Jednocześnie - wychodząc naprzeciw postulatom jednostek samorządu terytorialnego o zachowanie wspomnianej formy organizacyjnej w samorządzie terytorialnym - projekt przewiduje dalsze funkcjonowanie zakładów budżetowych w sferze samorządowej.

Ograniczono jednak zakres ich działalności wyłącznie do spraw dotyczących m.in. gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, składowisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, czy kultury fizycznej i sportu, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

_ Zadania publiczne realizowane dotychczas przez zakłady budżetowe będą wykonywane w innej formie organizacyjnej: dotychczas istniejącej w systemie prawnym - spółki, a także nowej - agencji wykonawczej lub instytucji gospodarki budżetowej, bądź też w uzasadnionych przypadkach - w formie jednostki budżetowej _ - powiedziała Elżbieta Suchocka-Roguska.

Jak podkreśliła, zmiana w organizacji sektora finansów publicznych dokonana zostanie również przy zachowaniu ciągłości organizowania i świadczenia usług wiążących się z wykonywaniem zadań publicznych przez dotychczas działające podmioty.

Z uzasadnienia ustawy wynika, że w 2007 r. funkcjonowało 67 państwowych zakładów budżetowych oraz ok. 2 tys. samorządowych zakładów budżetowych. Zatrudniały one ok. 85 tys. osób (ok. 2,3 tys. w państwowych zakładach budżetowych oraz ok. 82 tys. w samorządowych zakładach budżetowych).

Projekt ustawy o finansach publicznych przewiduje wprowadzenie zmian w funkcjonowaniu funduszy celowych.

_ Projekt przewiduje działalność jedynie państwowych funduszy celowych powoływanych ustawowo, których przychody będą pochodziły ze środków publicznych, a koszty będą przeznaczane na realizację wyodrębnionych zadań _ - podkreśliła Elżbieta Suchocka-Roguska.

W projekcie ustawy o finansach publicznych zaproponowano agencję wykonawczą jako nową formę organizacyjno-prawną dla wykonywania kluczowych zadań państwa wraz z ustawowymi zasadami, warunkami i procedurami obowiązującymi w tworzeniu instytucji o takim statusie. Agencja wykonawcza będzie państwową osobą prawną powoływaną na podstawie ustawy w celu realizacji zadań państwa.

Natomiast projekt ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych przewiduje, że z obecnie istniejących agencji i innych państwowych osób prawnych, agencjami wykonawczymi będą: Agencja Nieruchomości Rolnych, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Wojskowa Agencja Mieszkaniowa, Agencja Mienia Wojskowego, Agencja Rezerw Materiałowych, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Agencja Rynku Rolnego oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Proponuje się również likwidację instytucji rachunku dochodów własnych oraz rachunków funduszy motywacyjnych.

Projekt zakłada wprowadzenie do polskiego systemu finansów publicznych Wieloletniego Planu Finansowego Państwa jako dokumentu wskazującego kierunki polityki finansowej państwa oraz wieloletniej prognozy finansowej, stymulującej politykę finansową jednostek samorządu terytorialnego.

Projekt przewiduje, że Rada Ministrów będzie uchwalała i przedstawiała Wieloletni Plan Finansowy Państwa Sejmowi, który będzie podejmował uchwałę w sprawie tego planu. Tryb i zasady opracowywania projektu Wieloletniego Planu Finansowego Państwa będą praktycznie analogiczne jak przy projekcie ustawy budżetowej, choć jego szczegółowość będzie znacznie mniejsza.

Przewidziano, że Wieloletni Plan Finansowy Państwa będzie aktualizowany corocznie, do dnia 30 kwietnia, o obowiązującą na dany rok ustawę budżetową i będzie uwzględniał prognozę na trzy kolejne lata.

Istotną zmianą jest również wprowadzenie instrumentu wieloletniego planowania finansowego w sektorze samorządowym. Rozwiązania zaproponowane w projekcie przewidują stworzenie instrumentu wieloletniego planu finansowego w jednostkach samorządu terytorialnego, w postaci wieloletniej prognozy finansowej (WPF), przyjmowanej w drodze uchwały organu stanowiącego.

WPF nie będzie mogła być sporządzana na okres krótszy niż rok budżetowy i trzy kolejne lata. Minimalny okres sporządzania prognozy będzie podlegał obowiązkowemu wydłużeniu na okres, na jaki przewiduje się limity wydatków wieloletnich. WPF będzie prognozą kroczącą, czyli uzupełnianą (przedłużaną) na kolejny rok budżetowy, tak aby każdorazowo obejmowała rok budżetowy i co najmniej trzy kolejne lata.