Skarbówka na tropie przestępców VAT. Oto branże które w 2016 roku zostaną poddane kontroli

Rząd przyjął projekt ustawy ograniczającej wyłudzenia VAT w obrocie paliwami. Fiskus szacuje, że dzięki temu wpływy do budżetu państwa wzrosną o 2,5 mld zł rocznie. Uszczelnienie obrotu paliwami przyniesie więc państwu większe pieniądze niż podatek handlowy, nad którym od kilku miesięcy pracuje rząd.

W 2015 roku nieprawidłowości w podatku VAT w obrocie paliwami wynosiły 5,8 mld zł, a straty budżetu państwa z tytułu działania szarej sfery szacowane są na co najmniej 2,5 mld zł rocznie.

Wraz z publikacją projektu ustawy Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że pod koniec czerwca ruszą kontrole mające na celu odzyskanie przez budżet straconych wpływów. Jednak wyłudzenia VAT nie dotyczą tylko branży paliwowej. Oto branże, które znajdą się w tym roku pod czułym okiem skarbówki.

W tym roku urzędy skarbowe skontrolują między innymi branże usług doradczych, księgowych, podatkowych, badania rynku usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli oraz usług rekrutacji pracowników. Powodem jest brak materialnego wymiaru świadczonej usługi, co daje możliwość swobodnego określania przez kontrahentów wartości efektów tych usług. To z kolei często skłania do zachowań nieuczciwych, przede wszystkim do nierzetelnego deklarowania wysokości osiąganych przychodów i ponoszonych kosztów ich uzyskania.

Skarbówka przyjrzy się również usługom finansowym i ubezpieczeniowym, szczególnie tym w których prowadzona jest optymalizacja podatkowa.

W okresie od **1 lipca 2014 r. do 30 czerwca 2015 roku stwierdzono też wiele nieprawidłowości podatkowych w działalności agentów sprzedaży. Generują oni wysokie obroty, które pozornie tylko świadczą o dużej sprzedaży towarów, jednocześnie nie dysponują zapleczem technicznym, środkami trwałymi, magazynami czy środkami transportu. Najczęściej też zatrudniają jedynie jedną lub dwie osoby, firmę rejestrują pod adresem wirtualnego biura, a jedynym dokumentem świadczącym o wykonywaniu usługi jest faktura lub korespondencja mailowa, a prowizję za usługę zleceniodawca płaci gotówką.

Handel elektroniczny w Polsce rok do roku notuje dwucyfrowy wzrost.Jednak wraz z nim rośnie skala nieprawidłowości, jakie wykrywają kontrolerzy. Do typowych zagrożeń, wynikających z tego obszaru, należy między innymi prowadzenie niezarejestrowanej działalności gospodarczej, sprzedaż z pominięciem kasy rejestrującej lub też bez wystawienia faktury VAT, brak dowodów zakupu towarów oraz zaniżanie przychodów poprzez niewykazywanie sprzedaży dokonywanej za pośrednictwem portali aukcyjnych.

W tym roku kontrolerzy przyglądać się będą również branży elektronicznej, przede wszystkim rynkowi telefonów komórkowych, tabletów i konsoli do gier, który szczególnie narażony jest na wyłudzanie nienależnego podatku VAT lub unikania zapłaty należności budżetowych z tego tytułu.

Najbardziej charakterystycznym wyłudzeniem podatkowym jest w tej branży tak zwane oszustwo karuzelowe, w którym główną rolę odgrywa ,,znikający podatnik". Jest on pierwszym nabywcą towarów zza granicy, który finalnie nigdy nie odprowadza należytego podatku do urzędu skarbowego. Dokonuje on od razu szybkiej sprzedaży towaru do kolejnych podmiotów. A te dokonują ponownej sprzedaży artykułów poza granice Polski w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy przy zastosowaniu preferencyjnej stawki VAT 0 proc., a następnie występują o bezpośredni zwrot podatku, który faktycznie nie został zapłacony na wcześniejszym etapie obrotu.

W tej dziedzinie najwięcej nieprawidłowości odnotowano u przedsiębiorców, którzy zajmują się handlem odzieżą i obuwiem, a w szczególności towarami tego typu, pochodzącymi z importu z krajów azjatyckich. Najczęstszym ich oszustwem jest tworzenie łańcuchów firm oraz wykonywanie transakcji z podmiotami nieistniejącymi lub niezarejestrowanymi dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Do charakterystycznych nieprawidłowości podatkowych w handlu produktami spożywczymi i tytoniem fiskus zalicza natomiast, podobnie jak w handlu elektroniką, uczestnictwo w transakcjach karuzelowych, powiązanych z wystawianiem i ewidencjonowaniem faktur, niedokumentujących rzeczywistych zdarzeń gospodarczych.

W grupie przedsiębiorców zajmujących się handlem detalicznym najczęstszym nadużyciem podatkowym jest sprzedaż towarów z pominięciem kasy rejestrującej, co przekłada się na niewykazywaniu do opodatkowania przychodów w pełnej wysokości.

Urzędy skarbowe wezmą też pod lupę nieprawidłowości na rynku motoryzacyjnym. Osoby zajmujące się sprowadzaniem samochodów zza granicy i ich odsprzedażą w Polsce często nie rejestrują działalności gospodarczej i nie wykazują dokonywanych transakcji zarówno w podatku dochodowym, jak i w podatku od towarów i usług. Na dodatek umowy kupna sprzedaży zawierane są na nieprawdziwe dane - dotyczy to między innymi cen zakupu samochodu, które są znacznie zaniżane.

W obszarze handlu samochodami Ministerstwo Finansów zaobserwowało też inny proceder. Polega on na tym, że nowe auta kupowane w Polsce od dealerów zajmujących się sprzedażą samochodów produkowanych za granicą, rejestrowane są w Polsce, a następnie sprzedawane za granicę. Dzięki polskim dokumentom rejestracyjnym podmiot zagraniczny nabywa je jako pojazd używany w związku z czym nie płaci podatku VAT. Jednocześnie polski podatnik, który nabył pojazd w Polsce i dostarczył go do innego kraju UE, otrzymuje zwrot VAT.

Również w branży transportowej skarbówka natknęła się na szereg oszustw podatkowych. Należą do nich między innymi: zatrudnianie pracowników "na czarno", niepełna dokumentacja związana ze świadczonymi usługami, brak tachografów, nieproporcjonalnie wysokie koszty w stosunku do deklarowanych dostaw.

Kontrolerzy będą też ścigać nieuczciwe osoby i firmy działające na rynku nieruchomości. Dla pozyskania korzyści majątkowych w postaci zwrotu podatku VAT, charakterystyczne jest dla tej branży dokonywanie wielokrotnej sprzedaży nieruchomości po zawyżonej bądź zaniżonej cenie. Fiskus przyjrzy się też transakcjom, które rzekomo zwolnione są z podatku VAT oraz nieprawidłowościom dostrzeżonym w obrocie centrami handlowymi.

Oszustwa w branży budowlanej dotyczą natomiast zatrudniania pracowników ,,na czarno" dzięki czemu nie odprowadza się zaliczek na PIT oraz rozliczanie się w formie zryczałtowanej, mimo przekroczenia limitu dochodów uprawniającego do tego. Firmy deweloperskie z kolei często wykorzystują małe firmy, którym po wykonaniu prac i odbiorze faktury nie płacą należności.

Wśród obszarów ryzyka podatkowego znalazła się też branża opieki zdrowotnej. Nieprawidłowości najczęściej dotyczą nie wykazania wszystkich uzyskanych zarobków. Dzięki temu prywatne gabinety lekarskie i stomatologiczne płacą niższy podatek należny. Często też do kosztów wliczają oni wydatki, które nie mogą pomniejszać dochodów.

W obrocie półwyrobami sektora metalurgicznego wyróżnia się dwie główne formy wyłudzania podatku VAT. Pierwsza z nich polega na przewozie wyrobów stalowych do Polski z innych krajów Unii Europejskiej. Za zakup towaru nie płaci się tam podatku VAT, ale powinno się go rozliczyć w kraju. Do tego jednak nie dochodzi, gdyż towar sprzedaje się od razu w kraju, a firma, która go wprowadziła na rynek polski, znika. Drugi natomiast sposób dotyczy stali produkowanej przez polskie huty. Jest ona rzekomo wywożona za granicę, a przedsiębiorca za nieprawdziwą dostawę uzyskuje zwrot podatku VAT.