Stare książki warte tysiące złotych. Ekspert wymienia tytuły

Najcenniejsza książka w polskich zbiorach to jedna z 48 Biblii Gutenberga, którą można podziwiać w Muzeum Diecezjalnym w Pelplinie. Jej wartość szacuje się na 140 milionów złotych.

Chociaż bicie takiego rekordu jest trudne, zwracając uwagę na konkretne cechy, można odkryć, że stara książka na półce ma dużą wartość.

W sytuacji podejrzenia o wyjątkowość egzemplarza warto skierować się do antykwariatu, gdzie specjaliści dokładnie ocenią jego wartość, biorąc pod uwagę wiele czynników.

Dzisiaj poza tytułem i autorem książki istotna jest przede wszystkim proweniencja, czyli pochodzenie danego woluminu, jego historia. Dla przykładu kronika Macieja Miechowity "Chronica Polnoru(m)" z 1521 r. sprzedawała się dotychczas na rynkach aukcyjnych za średnio 60-80 tys. zł. Podczas aukcji, przeprowadzonej w grudniu 2023 r., ten wolumin został sprzedany za 141 900 zł i to rekord naszego antykwariatu. Była to kronika kompletna, a na wyklejce pojawił się wpis proweniencyjny "Z ksiąg po J. Lelewelu pozostałych 23. Doc. 1831 J.K". Sam taki wpis podbija cenę, bo wokół tego możemy tworzyć całą historię - wskazuje w rozmowie z WP Finanse Krzysztof Matuszewski z antykwariatu blackbooks.pl

Wyjątkowe zainteresowanie przyciągają także inne książki z minionych wieków, szczególnie gdy zawierają wzmianek o Polsce.

- Wartość podnoszą także ekslibrisy (znaki własnościowe danego egzemplarza książki - przyp. red), które pojawią się na wyklejkach, autografy i wczesne wpisy. Na wspomnianej już grudniowej aukcji wystawiliśmy także książkę niekompletną, współoprawną z innym dziełem, bardzo mocno zniszczoną, ale była w niej notatka, z której wynikało jej bardzo ciekawe historycznie pochodzenie. Dzięki temu z ceny wywoławczej 8 tys. zł książka została wylicytowana za kwotę ponad 45 tys. zł - podkreśla ekspert.

Oprawy książek są kolejnym kluczowym elementem. W przeszłości były one dziełami sztuki, a takie nazwiska jak Robert Jahoda, Aleksander Semkowicz czy Franciszek Joachim Radziszewski były cenione. Oprawa z ich pracowni znacząco wpływa na wartość książki.

Ilustracje Jana Szancera są bardzo poszukiwane i nawet książki z lat 50. z jego rysunkami mogą kosztować kilkaset złotych. Co interesujące, nawet niedawno wydane książki mogą osiągać wysokie wartości na rynku.

Na przykład, książki z czasów PRL cieszą się rosnącym zainteresowaniem. Pierwsze wydania takich autorów jak Zbigniew Herbert czy Wisława Szymborska zaczynają osiągać kwoty rzędu kilkuset złotych. Ostatnio znaczny wzrost zainteresowania zaobserwowano wobec "Hobbita" Tolkiena z tłumaczeniem Skibniewskiej.

Antykwariusze stali się swoistymi sprzedawcami emocji, a szczegóły związane z historią książek zachęcają do ich zgłębiania. Internetowe domy aukcyjne, jak OneBid, dały polskiemu rynkowi zasięg globalny, zwiększając ilość transakcji i ich wartość.

- Rynek bibliofilski ma się dobrze i bardzo urósł. Tym, co pomogło antykwariatom, zwłaszcza tym mniejszym, jest internetowy dom aukcyjny OneBid. Dzięki tej platformie polski rynek antykwaryczny zyskał ogólnoświatowy zasięg bez konieczności ponoszenia dużych nakładów koniecznych do zorganizowania profesjonalnej aukcji stacjonarnej. Z kolei kolekcjonerzy mają dużo większy dostęp do aktualnej oferty. Spowodowało to również znaczący wzrost wylicytowanych kwot - przyznaje rozmówca.

Przykładem tego jest "Kordian" sprzedany za prawie 19 tys. zł na aukcji. Z kolei dzieła Mickiewicza osiągnęły wartości ponad 100 tys. zł.

Na platformach sprzedażowych nie brakuje książek o potencjalnej wartości, ale warto być czujnym, bo ceny czasami nie odzwierciedlają faktycznej wartości rynkowej. Cena książki jest ustalana przez rynek, a sprzedaż zależy od jej stanu oraz wcześniejszych wyników aukcyjnych - radzi Matuszewski.