Truskawki mogą nie trafić na nasze stoły w tym roku. Jest kłopot

Właściciele plantacji narzekają, że coraz mniej ludzi jest skłonnych do podjęcia pracy fizycznej. Jeszcze kilka lat temu nie mieli takich problemów, gdyż do pracy przyjeżdżali ludzie nawet z innych rejonów kraju.

Na spadek popularności pracy przy zbiorach wpływa coraz mniej konkurencyjne wynagrodzenie. Nie zmieniło się ono przez ostatnie kilka lat. W 2008 r. właściciele proponowali 1,5-2 zł za koszyk (to około 2 kg truskawek). W tym roku oferują tyle samo. Nic dziwnego, że pracownicy nie chcą zgodzić się na tak niskie zarobki, nawet jeśli oferuje się im wyżywienie i nocleg.

Jan Gwóźdź, plantator z Kaszub, wskazuje że przy takich kwotach trzeba zebrać 50 koszyków, by dniówka mogła sięgnąć 100 zł. Jak dodaje, wszystko zależy od umiejętności i wprawy pracownika. - Niektórzy są w stanie osiągnąć 70 koszyków, a inni przez lata nie zebrali więcej niż 30 dziennie. Dlatego zarobki w tym fachu są bardzo subiektywne - mówi.

Zbieracze tłumaczą jednak, że praca jest mozolna. Truskawki zrywa się w deszczu, w niewygodnej pozycji i pod stałym nadzorem. Czasem nawet w nocy lub nad ranem, by plantator mógł świeżą dostawę zawieźć do sklepów lub punktów skupu. Osoby wypowiadające się na forach internetowych przyznają, że dziennie są w stanie zebrać ok. 15 koszyków po 1,5 zł. To daje „dniówkę” w wysokości 22,5 zł na rękę. Wielu rezygnuje z pracy po tygodniu.

- Bardziej opłaca się zbiór owoców za granicą. Na truskawki ciągle lepiej jest pojechać do Wielkiej Brytanii. Można też celować w winogrona we Francji – przyznaje Tomasz Tadeusiak, student historii z Gdańska, który w ubiegłym roku pracował na polskiej plantacji przez kilka dni, potem zrezygnował i wyjechał do Francji. W tym roku nie zamierza nawet startować do polskich plantatorów.

Popularnym kierunkiem są też Niemcy, gdzie najniższe oferowane pracownikom płace na plantacjach wynoszą 5-7 euro za godzinę (21-29 zł). Dzięki temu można zarobić przez miesiąc (przy stawce 7 euro) nawet ponad 7 tys. zł.

W Norwegii zarobki przy zbiorach nie spadają poniżej 100 koron (51 zł), a w Szwecji płace oscylują wokół 90-120 koron, czyli 42-55 zł za godzinę. Miesięcznie można więc zainkasować 10 tys. zł. Od tych kwot trzeba odliczyć oczywiście koszty życia, ale i tak zarobek znacznie przewyższa „polskie” stawki.

Tymczasem nasi plantatorzy nie chcą podnieść płac, gdyż jest to dla nich nieopłacalne. Ponoszą bowiem koszty związane z wyżywieniem i zakwaterowaniem pracowników. Wzrosły też wydatki związane z opryskami i korzystaniem ze specjalistycznych maszyn. Jedyną możliwością, by zarobki pracowników wzrosły jest podniesienie cen skupu truskawek, choćby do 10 zł za kilogram. A to jest raczej nierealne. W zeszłym roku kształtowały się one na poziomie 6 zł.

Problemy z niedoborem pracowników dotykają nawet Bieliny w województwie świętokrzyskim, stanowiące zagłębie polskiej truskawki. Tamtejsi plantatorzy korzystają z pracowników z Ukrainy, ale w tym roku ze względu na wydarzenia polityczne w tym kraju, przyjedzie ich mniej niż w latach ubiegłych. Andrzej Bera, prezes Stowarzyszenia Producentów Truskawka Bielińska, przyznaje że pojawiły się też problemy z wizami. - Jeszcze w zeszłym roku nie było tak źle, ale teraz będzie ciężko – kwituje na łamach „Gazety Wyborczej”.

Braków nie będą w stanie uzupełnić polscy pracownicy, rekrutujący się głównie z młodzieży. Szczyt sezonu zbiorów przypada w czerwcu, gdy trwa jeszcze rok szkolny. Uczniowie musieliby wagarować, żeby podjąć pracę na plantacjach. To i tak może im się nie opłacać, gdy zestawimy obowiązki na plantacji z oferowanym wynagrodzeniem. W Bielinach zbierane są bowiem truskawki przemysłowe i konieczne jest ich natychmiastowe oczyszczenie z szypułki. To wydłuża i utrudnia wykonywaną pracę. Stawki są zaś podobne do tych na Kaszubach i oscylują wokół 2 zł za koszyk. Osoba ze średnim doświadczeniem daje radę zebrać ich 30 w ciągu dnia, czyli osiągnie dniówkę w wysokości 60 zł. Ktoś z większa praktyką wyrobi 50 koszyków i zarobi 100 zł. Cały sezon truskawkowy trwa zaś tylko 20-30 dni, dlatego młodzież często woli poszukać innego zajęcia, które zapewni im źródło dochodu przez całe wakacje, a nie tylko przez miesiąc.

KK/AK/WP.PL

Codziennie nowe oferty pracy. Kliknij i wybierz interesujący Cię region!