Ulga dla 2 mln Polaków. Bez zgody ZUS nie skorzystasz

Wakacje składkowe to dobrowolne rozwiązanie skierowane do mikroprzedsiębiorców (w tym samozatrudnionych) wpisanych do CEIDG. Będzie polegać na możliwości skorzystania w jednym dowolnym miesiącu roku ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – składki zostaną sfinansowane z budżetu państwa.

Szacuje się, że z wakacji będzie mogło skorzystać ok. 1,8 mln osób. Koszt rozwiązania w bieżącym roku to ok. 1,73 mld zł.

MRiT przewiduje, że przepisy zaczną obowiązywać od 1 października 2024 r., tak aby już w listopadzie tego roku pierwsi przedsiębiorcy mogli skorzystać z tego rozwiązania.

Jednak wątpliwości ekspertów, z którymi rozmawiał portal prawo.pl budzi kwestia wnioskowania o zwolnienia z płacenia składek. Ich zdaniem jest ryzyko, że wnioski, zwłaszcza w końcówce roku, zaleją oddziały ZUS. W praktyce oznacza to, że mało kto skorzysta z wakacji składkowych w tym roku.

- To jest przerost formy nad treścią. Przecież chodzi o to, żeby było prosto, żeby przedsiębiorcy za okres "wakacji składkowych" składek mogli nie zapłacić. Wystarczyłoby więc, żeby przedsiębiorca zaznaczył odpowiednie pole w składanej co miesiąc do ZUS deklaracji i to wszystko - mówi Przemysław Hinc, doradca podatkowy w rozmowie z prawo.pl. Dodaje, że nowe wnioski niosą ryzyko popełnienia błędów formalnych mogących skutkować odmową przyznania zwolnienia z opłacania składek.

Eksperci zwracają także uwagę na to, że ZUS ma na rozstrzygnięcie 40 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku. Taki wniosek rozstrzygnięty nie podlega wycofaniu albo korekcie.

Przedsiębiorca nie może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku płacenia składek dopóki nie otrzyma decyzji ZUS, z której wprost będzie wynikało, że takie prawo do zwolnienia zostało mu przyznane. Dopiero, gdy decyzja przyznająca to prawo do zwolnienia z opłacania składek wejdzie w życie i stanie się decyzją ostateczną, przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z "wakacji składkowych"​ - wyjaśnia Przemysław Hinc w rozmowie z prawo.pl.

Co to oznacza? Jeżeli decyzja o zwolnieniu z opłacenia składek zostanie zakwestionowana, ZUS wyda decyzję o obowiązku opłacenia składek za ten miesiąc. Od tej decyzji przysługuje odwołanie do Prezesa ZUS, a następnie skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Zdaniem mec. Magdalena Januszewska, przedsiębiorca chcąc skorzystać z wakacji składkowych, będzie musiał to planować z co najmniej 1,5 miesięcznym wyprzedzeniem. Jej zdaniem należałoby rozważyć, czy wniosek można złożyć tylko przed danym miesiącem kalendarzowym, czy też do końca okresu, w którym za ten miesiąc należy rozliczyć składki.

Z wakacji składkowych będą mogli skorzystać przedsiębiorcy niezależnie od formy rozliczania podatku dochodowego (PIT, ryczałt, karta podatkowa). Rozwiązanie nie będzie obowiązywać osób, które wykonują działalność na rzecz swoich byłych pracodawców. Zastrzeżenie takie ma zabiegać tzw. "wypychaniu" pracowników na samozatrudnienie. Projekt nie zwalnia przedsiębiorców z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne.