Wielkie stocznie do lamusa. Małe zakłady - wielkie szanse na rozwój

Pomorski przemysł stoczniowy ma dwa oblicza. Wielkie do niedawna, państwowe przedsiębiorstwa oraz mniejsze prywatne firmy. W ubiegłym roku całość została przesłonięta przez koniec Stoczni Gdynia SA. Zakład nie zagościł w tym roku w zestawieniu "TOP 100", ponieważ w maju ub. roku zakończył działalność produkcyjną.


Majątek stoczni został podzielony i wystawiony na sprzedaż przez specjalnie powołanego zarządcę kompensacji. W wyniku przeprowadzonych w ubiegłym roku przetargów i aukcji nabywców znalazło 25 z 37 pakietów majątku.
Gdyńska Stocznia Remontowa Nauta za rejon wyposażenia statków, rejon prefabrykacji konstrukcji przestrzennych i rejon prefabrykacji sekcji przestrzennych i wyposażenia wpłaciła 58 mln zł na konto stoczni. Warszawski Energomontaż-Północ za mniejszy dok zapłacił 33 mln zł.

Nauta przenosi się na zakupioną część stoczni z dotychczas zajmowanych terenów blisko Dalmoru i przyszłego nowego centrum Gdyni. Warszawska spółka specjalizuje się w budowie konstrukcji stalowych m.in. dla przemysłu chemicznego, petrochemicznego i energetycznego i do tego celu chce wykorzystywać nabyte tereny i nabrzeże.


Nabywców nie znalazł duży suchy dok. Ostatnio ponownie został wystawiony na sprzedaż. Wcześniej nikt go nie kupił, ponieważ cena wynosiła 90 mln zł. Do czasu znalezienia nabywcy dok w dzierżawę objęła Gdańska Stocznia "Remontowa". 
Remontowa będzie wykorzystywać dok do przebudów i remontów dużych jednostek.


- Sądzę, że w sezonie pracę może znaleźć od 300 do 500 osób. Głównie byli gdyńscy stoczniowcy. Przy remontach angażowani są bowiem pracownicy firm podwykonawczych, działających na terenie stoczni. Większość z nich zatrudnia byłych stoczniowców, niektóre zostały przez nich założone - mówił niedawno Jarosław Flont, prezes Gdańskiej Stoczni "Remontowa".


GSR jest zainteresowana jak najdłuższym wykorzystywaniem dużego doku. Choć umowa została zawarta na czas nieokreślony, w praktyce może obowiązywać przez rok lub nieco dłużej. 


Trzecim znaczącym nabywcą majątku została gdańska stocznia Crist, która w grudniu ub. roku na aukcji za tereny z halą do prefabrykacji kadłubów wylicytowała 38,4 mln zł. Docelowo stocznia przeniesie tam produkcję z kilku obiektów zlokalizowanych dotychczas w Gdańsku. Spodziewa się ożywienia w branży i zwiększenia produkcji.


W Stoczni Gdynia pracę straciło ponad 5 tys. osób. Zaledwie kilkaset może znaleźć pracę u nowych właścicieli majątku. Upadek gdyńskiej firmy był dużym ciosem dla pomorskiej branży stoczniowej, ale jej nie dobił. 
Gospodarka morska w naszym regionie nadal się rozwija. Wbrew pozorom przemysł stoczniowy w Trójmieście ma się nie najgorzej. Nabrał jednak innego charakteru. Dziesiątki małych i średnich firm produkują luksusowe jachty, małe specjalistyczne statki i jednostki dla żeglugi śródlądowej.


W ciągu ostatnich lat powstało zagłębie budowy kadłubów, części tych kadłubów, czyli tzw. bloków i sekcji, oraz nadbudówek. Produkcja skierowana jest do stoczni - głównie holenderskich, niemieckich i norweskich. Na Pomorzu jest 10 firm, które zajmują się głównie tego typu działalnością. W produkcji tej specjalizują się m.in. stocznie Wisła, Maritim czy Crist. Rocznie przerabiają ok. 100 tys. ton stali, generując przychody rzędu kilkuset milionów złotych.
W ostatnim czasie do tego sektora przeszła także Stocznia Gdańsk, która buduje głównie niewyposażone kadłuby specjalistycznych jednostek. Firma szuka także innych segmentów rynku zapewniających utrzymanie. Już po wakacjach w Stoczni Gdańsk ruszy produkcja wież do elektrowni wiatrowych. Zamówienia na maszyny do ich produkcji są już w realizacji. W stoczni ruszyły szkolenia pracowników. Produkcja elementów siłowni wiatrowych od początku była częścią strategii ukraińskiego inwestora ISD, który przejął zakład pod koniec 2007 r.


Pierwsze maszyny do produkcji wież wiatrowych przyjadą do stoczni już w lipcu i sierpniu. Linia produkcyjna, która powstaje, może rocznie wybudować 100 wież wiatrowych onshore (lądowych) i offshore (morskich). Stocznia już dostała pierwsze zapytania ofertowe. Prowadzi rozmowy z kontrahentami z Hiszpanii, Skandynawii i Niemiec.


Jak trudna konkurencja rządzi rynkiem budowy statków, obrazuje niedawne porozumienie zarządu gdańskiej stoczni i załogi w sprawie okresowego obniżenia płac. Zarobki w stoczni spadną aż o ok. 10 proc. Niższe pensje będą obowiązywać przez rok. Zarząd stoczni tłumaczy, że kryzys w branży stoczniowej na świecie spowodował drastyczny spadek zamówień na budowę statków. 


- Choć jest to bolesne dla wszystkich pracowników stoczni, wydaje się, że nie mamy innego wyjścia - tłumaczył Bożydar Metschkow, wiceprezes Stoczni Gdańsk.


Pomorski przemysł stoczniowy to nie tylko budowa statków czy kadłubów. Gdańsk i okolice to centrum przemysłu jachtowego na najwyższym poziomie. Odbiorcami są najbogatsi klienci z Bliskiego Wschodu, Europy Zachodniej czy Stanów Zjednoczonych. Na brak zamówień nie narzeka gdańska Stocznia Sunreef Yachts, specjalizująca się w budowie luksusowych katamaranów. Jej roczne przychody przekraczają już 100 mln zł. Co roku na wodę spływa kilka luksusowych jednostek o wartości nawet 5 mln euro. 
 Sunreef Yachts zamierza wybudować nową stocznię w Wiślince. Firma kupiła tam 24 ha i planuje zbudować dwie hale o powierzchni 13 tys. m kw. Wartość inwestycji wyniesie około 6 mln euro. Budowa rozpocznie się w przyszłym roku.

Także nad Martwą Wisłą zakład buduje Galeon. Stanęła już pierwsza hala produkcyjna, w której mają powstawać 100-stopowe łodzie motorowe. Inne znane marki w branży jachtowej to Alu International Shipyard sp. z o.o. w Gdańsku i Damen Shipyard Gdynia.
W segment jachtowy zaangażowała się także gdańska stocznia Crist. W ub. roku zmontowała kadłub jachtu motorowego dla duńskiej stoczni Aarhus Yard i 30-metrowy, stalowy kadłub komfortowego żaglowca. 
Branża daje pracę tysiącom wysoko wykwalifikowanych rzemieślników, producentom masztów, lin stalowych, okuć ze stali nierdzewnej, tkanin szklanych, żywic, żagli, lin, osprzętu, elementów wykończeniowych.