Zmiany w funkcjonowaniu rad nadzorczych idą w dobrym kierunku, wymagają przyspieszenia - raport

20.03. Warszawa (PAP) - Zmiany w funkcjonowaniu rad nadzorczych zmierzają w dobrym kierunku lecz wymagają przyspieszenia, wynika z raportu "Rady Nadzorcze 2014. Skuteczność rad nadzorczych w spółkach publicznych notowanych na GPW". zaprezentowanego na konferencji Forum Rad Nadzorczych organizowanej przez PwC, GPW i SEG.

Największymi wyzwaniami, przed którymi stoją rady nadzorcze to zdaniem autorów raportu firmy doradczej PwC i Amrop: budowanie profesjonalnej kadry członków rad nadzorczych, zapewnienie właściwej realizacji ustawowych zadań komitetu audytu, zapewnienie radzie nadzorczej odpowiednich narzędzi do realizacji zadań oraz ocena efektywności działania rady nadzorczej.

Z raportu wynika, że większość członków rad, tak jak w ubiegłym roku, stanowią osoby z doświadczeniem biznesowym oraz posiadające wyższe wykształcenie. Wzrasta również popularność komitetów rad nadzorczych, choć istnieje szereg spółek, w których rada nie widzi wartości z posiadania komitetów, a ich zadania pełnione są przez całą radę.

Zdaniem autorów raportu wciąż zbyt mało jest w polskich radach profesjonalnych członków, dla których praca w radach jest głównym zajęciem, niewystarczające są również : motywacja oraz wsparcie spółek w podnoszeniu kompetencji członka rady.

"Czynniki te w połączeniu z nadal ograniczonym dostępem do informacji, brakiem wpływu na działalność audytu wewnętrznego oraz brakiem procesu rzetelnej oceny działalności rady znacząco wpływają na efektywność wielu rad" - napisano w komunikacie SEG.

Stworzenie profesjonalnej kadry członków rad to według raportu jedno z najważniejszych wyzwań, przed którymi stoi rynek kapitałowy (choć odnotowano tu nieznaczną poprawę i widać początek trendu, który jest wyraźny w krajach Europy Zachodniej).

"Wymagać to jednak będzie zapewnienia odpowiednich warunków finansowych oraz pozafinansowych dla przyciągnięcia do pracy w radach odpowiednich specjalistów. Konieczna jest właściwa gratyfikacja proporcjonalna do pełnionej roli w radzie oraz zaangażowania w prace rady, w tym jej komitetów, a także zapewnienie wynagrodzenia powiązanego ze skalą działalności oraz stopniem skomplikowania spółki. Niezbędne jest również zwrócenie większej uwagi na ograniczenie kryteriów pozamerytorycznej oceny przy odwoływaniu lub powoływaniu członków rad nadzorczych spółek, w których dominujący wpływ ma jeden bądź kilku akcjonariuszy, w szczególności Skarb Państwa" - dodano w komunikacie.

Zdaniem autorów raportu wiele rad nadzorczych boryka się z problemem dostępu do informacji, co uniemożliwia im śledzenie działalności spółki i podejmowanie działań w przypadku niepokojących zjawisk.

"Rady nadzorcze wpierane przez akcjonariuszy powinny egzekwować od zarządów zapewnienie dostępu do niezbędnych informacji. Rady powinny mieć również realny wpływ na plan prac audytu wewnętrznego lub - w przypadku braku takiej komórki - jej utworzenie" - napisano w komunikacie.

Badanie ilościowe do raportu "Rady Nadzorcze 2014. Skuteczność rad nadzorczych w spółkach publicznych notowanych na GPW" zostało przeprowadzone przez PwC w grudniu 2013 r i objęło wszystkie spółki publiczne notowane na GPW. Celem tego badania było dokonanie analizy i oceny stopnia wdrożenia przez rady nadzorcze dwóch czynników skuteczności: zróżnicowany skład rady oraz działające komitety w radzie, zidentyfikowanych w badaniu Amrop i PwC w 2012 r. Obecne badanie ilościowe miało charakter desk research. Objęło analizę informacji pochodzących z raportów bieżących i okresowych publikowanych przez wszystkie spółki.

Partnerami publikacji są SEG oraz GPW. Publikacja została objęta patronatem KNF. (PAP)

gor/

Zapewnienie właściwej realizacji ustawowych zadań komitetu audytu

Komitety audytu występują nadal w mniej niż połowie spółek notowanych na GPW, natomiast należy podkreślić duży wzrost występowania komitetu audytu w porównaniu z naszym poprzednim badaniem (48 % w 2013 r., 41% w 2012 r.). Wskaźnik ten jest bardzo zróżnicowany i waha się od 95% dla spółek WIG20 do 39% dla spółek poza indeksami WIG20 - WIG80 i nie uległ znaczącym zmianom w ciągu roku. Zasadne wydaje się więc zapewnienie odpowiedniej realizacji zadań komitetu audytu przez rady nadzorcze pozostałych 52% spółek, które takiego komitetu nie powołały. Pięcioosobowy skład rady nie może być pretekstem do omijania wymogów ustawowych w zakresie realizacji zadań komitetu audytu.

Zapewnienie radzie nadzorczej odpowiednich narzędzi do realizacji zadań

Właściwa realizacja ustawowych zadań rad nadzorczych wymaga dostępu do odpowiednich narzędzi, w tym przede wszystkim dostępu do informacji - zarówno okresowego przed posiedzeniami rady jak i bieżącego umożliwiającego śledzenie działalności spółki i podejmowanie działań w przypadku niepokojących zjawisk. Wiele rad nadzorczych boryka się z problemem dostępu do informacji. Rady nadzorcze wpierane przez akcjonariuszy powinny egzekwować od zarządów zapewnienie dostępu do niezbędnych informacji. Rady powinny mieć również realny wpływ na plan prac audytu wewnętrznego lub - w przypadku braku takiej komórki - jej utworzenie. Członkowie rad nadzorczych powinni mieć ponadto zapewnioną możliwość podnoszenia swojej wiedzy poprzez udział w szkoleniach finansowanych przez Spółki.

Ocena efektywności działania rady nadzorczej

W zeszłorocznym raporcie wskazywaliśmy na zasadność rekomendacji w zakresie okresowej samooceny oraz niezależnej oceny skuteczności działania rady nadzorczej, co jest rozwiązaniem powszechnym na dojrzałych rynkach kapitałowych. Ocena taka wskazuje obszary możliwej poprawy i jest podstawą merytorycznej oceny pracy rady nadzorczej. Samoocena działania rad nie jest jeszcze rozpowszechniona w Polsce, ale szereg spółek prowadzi wewnętrzne dyskusje na temat potrzeby takiej oceny i potencjalnych zalet.

Informacje o Forum Rad Nadzorczych

Forum Rad Nadzorczych to program współtworzony przez firmę PwC, Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie oraz Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych (SEG). Forum jest inicjatywą obecną na rynku już od kilku lat, powstało w 2009 roku. Celem Forum jest wsparcie członków rad nadzorczych w pełnieniu ich zadań. Poprzez cykl spotkań tworzymy platformę komunikacji oraz wymiany doświadczeń pomiędzy członkami rad nadzorczych, zarządami oraz regulatorami.

Informacje o raporcie "Rady Nadzorcze 2014. Skuteczność rad nadzorczych w spółkach publicznych notowanych na GPW "

Badanie ilościowe zostało przeprowadzone przez PwC w grudniu 2013 r i objęło wszystkie społki publiczne notowane na GPW. Celem tego badania było dokonanie analizy i oceny stopnia implementacji przez rady nadzorcze dwóch czynników skuteczności: zróżnicowany skład rady oraz działające komitety w radzie, zidentyfikowanych w badaniu Amrop i PwC w 2012 r. Obecne badanie ilościowe miało charakter desk research. Objęło analizę informacji pochodzących z raportów bieżących i okresowych publikowanych przez wszystkie spółki.

Partnerami publikacji są SEG oraz GPW. Publikacja została objęta patronatem KNF.