Zwolnienie lekarskie na chorego małżonka. Kiedy przysługuje i ile wynosi zasiłek opiekuńczy?

ZUS przewiduje 14 dni w roku na opiekę nad członkiem rodziny, a także 80-procentowy zasiłek opiekuńczy. Na płatne L4 mogą liczyć osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę i zlecenie oraz właściciele firm. Przedsiębiorcy muszą jednak opłacać składki na ubezpieczenie chorobowe (obowiązkowo lub dobrowolnie).

Pieniądze za czas zwolnienia trafią w ręce ubezpieczonego wyłącznie w sytuacji, gdy sprawuje opiekę nad członkiem rodziny mieszkającym pod jednym dachem. To nie jedyny warunek. O płatnym L4 decyduje też brak innego domownika, który mógłby w tym czasie zatroszczyć się o chorego.

Co ważne, pracownik czy przedsiębiorca może mieć różne uprawnienia do zasiłku. Np. z powodu opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8 czy chorym nastolatkiem. Bez względu na liczbę podopiecznych, łączny okres płatnego zwolnienia w roku kalendarzowym nie może przekroczyć 60 dni. Jeśli wszyscy domownicy mają powyżej 14 lat, limit zmniejsza się do 14 dni.

Opieka nad małżonkiem to nie jedyny powód, dla którego można pójść na zwolnienie. Za członka rodziny w tym wypadku uważa się także rodziców, rodzica dziecka, ojczyma, macochę, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci od 14 roku życia. L4 przysługuje jednak tylko w ramach wspólnego gospodarstwa domowego.

Świadczenie za opiekę nad małżonkiem jest przyznawane za każdy dzień nieobecności pracownika w firmie. Nawet za dni ustawowo wolne od pracy. Kwota zasiłku wynosi 80 proc. podstawy wymiaru. W przypadku pracowników oblicza się go w oparciu o średnie wynagrodzenie za pracę z ostatnich 12 miesięcy (w tym premie i nagrody, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne)
.

Przedsiębiorcy natomiast uzyskują zasiłek na nieco innych zasadach. Masz własną firmę i opłacasz ubezpieczenie chorobowe? Podstawę wymiaru świadczenia za zwolnienie stanowi wysokość dochodu, od którego odprowadzasz składki.

Podstawą do wypłaty zasiłku są odpowiednie druki. Podstawowym dokumentem, jaki trzeba dostarczyć do pracodawcy (przedsiębiorcy bezpośrednio do ZUS-u) jest zaświadczenie lekarskie. W bieżącym roku może być jeszcze wystawione na papierowym formularzu ZUS ZLA. Od 1 stycznia 2018 roku jedyną dostępną formą będzie e-zwolnienie, czyli dokument elektroniczny.

Nie obejdzie się też bez oświadczenia na formularzu ZUS Z-15. Wskazany wniosek służy do opisania wszystkich szczegółów związanych z przebywaniem na zwolnieniu. Ubezpieczony musi wpisać m.in. dane osobowe, informacje o członku rodziny, a także wcześniejsze okresy pobierania zasiłku.

Świadczenie może wypłacać zakład pracy. Aby tak było, dana firma musi zatrudniać więcej niż 20 osób. W przeciwnym razie, wypłatę zasiłku zrealizuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W obu przypadkach, pracownicy dostarczają dokumenty do pracodawcy. Jeśli ten przekazuje dalej dokumentację do ZUS-u, musi dodatkowo wypełnić druk ZUS Z-3.