Czy niedziela powinna być dniem wolnym od pracy?
„Chcemy prosić Polaków , żeby w niedzielę nie szli na zakupy do hipermarketów, bo to zmusza innych ludzi do pracy”
- Sobota i niedziela to dla dużych marketów dni, w których rośnie sprzedaż. Polacy często właśnie w weekend robią zakupy na cały tydzień. Ta propozycja jest zwyczajnie nieopłacalna i dla firm, i dla klientów – mówi Tomasz Lipiński, kierownik sali w jednym z supermarketów w Warszawie.
Związkowcy z Solidarności są jednak innego zdania i 4 marca przed sklepami w największych miastach Polski, będą rozdawać ulotki promujące ideę ustanowienia niedzieli dniem wolnym od pracy. Będą namawiać klientów, aby nie robili zakupów w ten dzień. Powtarzają, że w krajach, w których wprowadzono wolne niedziele, sieci handlowe nie zbankrutowały.
- W części krajów, jak w Niemczech, Austrii czy Francji, niedziela od dawna jest dniem wolnym od pracy w handlu i wbrew temu, co próbuje się nam wmówić, nie doprowadziło to do masowych bankructw sieci handlowych. Ludzie po prostu przyzwyczaili się, że w niedziele sklepy są zamknięte i robią zakupy w inne dni - powiedział Alfred Bujara, przewodniczący Krajowego Sekretariatu Banków, Handlu i Ubezpieczeń NSZZ "Solidarność". Według wyliczeń związkowców w każdą niedzielę w handlu pracuje ok. 250 tys. osób.
- W większości są to kobiety, którym odbiera się prawo do spędzenia tego dnia razem z rodzinami – dodaje Alfred Bujara.
Związkowcy liczą na to, że uda im się wywołać społeczną debatę. Chcą też dotrzeć do polityków i przekonać ich do wprowadzenia ustawowego zakazu pracy w sektorze handlu w tym dniu tygodnia.
- Przyczyniliśmy się, z czego jesteśmy dumni, do uchwalenia nowelizacji Kodeksu pracy, dzięki której święta państwowe i kościelne są dniami wolnymi od pracy dla najemnych pracowników handlu. Chcemy przekonać polityków do wprowadzenia ustawowego zakazu pracy w sektorze handlu w tym dniu – potwierdza szef handlowej „S”.
Handlowa Solidarność od lat prowadzi kampanie w tej sprawie. Krajowy Sekretariat Banków, Handlu i Ubezpieczeń jest współzałożycielem Europejskiego Przymierza na rzecz Niedzieli (European Sunday Alliance), stowarzyszenia zrzeszającego związki zawodowe oraz organizacje pozarządowe z całego kontynentu. Podobne akcje jak w Polsce organizacje skupione w Przymierzu przeprowadzą w niedzielę także w innych krajach europejskich.
Ale nie tylko związkowcy chcą ustanowienia niedzieli dniem wolnym od pracy. Wprowadzenie zakazu pracy w ten dzień popiera m.in. Społeczny Ruch Świętowania Niedzieli. Do stycznia tego roku organizacja zebrała ponad 40 tysięcy deklaracji osób, które zapewniają, że nie kupują w sklepach wielkopowierzchniowych w niedziele. Ruch został już oficjalne wsparty przez księży oraz związkowców i chce też znaleźć sprzymierzeńców w Sejmie. Czy propozycja ma szansę na realizację? To zależy również od samych zatrudnionych w dużych sklepach. A wśród nich opinie są podzielone. Co prawda część chce mieć wolne w ten dzień. Ale pojawiają się i takie głosy, że w praca w niedzielę jest bardziej opłacalna, bo jest premiowana.
- Wielu pracowników bierze dyżury w niedziele i to kilka razy pod rząd, by zarobić chociaż o 100 zł więcej – mówi Tomasz Lipiński, kierownik sali w jednym z supermarketów w Warszawie.
Podzieleni są też internauci. W głosowaniu, które przeprowadziliśmy kilka miesięcy temu na stronach Praca.wp.pl wzięło udział 1409 internautów i 50 proc. ankietowanych chce zakazu pracy w niedzielę. Ale dokładnie tyle samo głosujących go nie chce.
Dodajmy też, że propozycja zakazu handlu w niedzielę nie jest nowa. Po raz pierwszy taką ustawę chciał przyjąć rząd AWS w 2001 roku, jednak ustawę zawetował ówczesny prezydent Aleksander Kwaśniewski. Zaś za rządów PiS wprowadzono zakaz handlu w wybrane święta.
ak