Jednostki OFE w cenie niższej niż trzy lata temu

Po raz pierwszy w historii trzyletnia stopa zwrotu OFE wyliczana dwa razy w roku przez Komisję Nadzoru Finansowego będzie ujemna - wynika z szacunków "Parkietu". Na podstawie danych o wartości jednostek rozrachunkowych oraz wysokości aktywów wynika, że wyniosła ona -2,94 proc. Oficjalną stopę zwrotu KNF poda w najbliższych dniach. Jeszcze rok temu mimo bessy średnia ważona wynosiła 31,5 proc. Pół roku temu było to już 12,6 proc. Zdarzały się jednak lata, gdy przekraczała 50 proc.

Taki scenariusz przewidywał "Parkiet" tydzień temu. Wtedy jednak, na krótki czas, ponad zero wybijał się Allianz OFE. Jego prezes zaznaczała jednak, że utrzymanie dodatniego wyniku może okazać się niemożliwe.

_ Trzyletnia stopa zwrotu to długi okres, wiec jest znakiem dla klientów, żeby zainteresować się naszym funduszem, nie tylko ze względu na najniższe opłaty od składki, ale też najwyższą pozycję w rankingu _- mówi teraz Agnieszka Nogajczyk-Simeonow, prezes PTE Allianz.

Słabym wynikom OFE winna jest bessa. Choć procentowy udział akcji w portfelach spadał, i tak naraził je na straty. Tylko w 2008 roku straciły ponad 20,5 mld zł. A od początku 2009 roku do 13 marca -ponad 6,4 mld zł - wynika z danych KNF. Skumulowany wynik finansowy OFE od początku działalności, który na koniec 2007 r. wynosił 49 mld zł, w połowie marca zmniejszył się do 22 mld zł.

_ Największy wpływ na te wyniki miały ostre przeceny na giełdzie, z jakimi mieliśmy do czynienia na przełomie 2007 i 2008 roku oraz w III kwartale 2008 r. _ - mówi Grzegorz Chłopek, wiceprezes ING PTE, zarządzającego drugim pod względem wielkości funduszem na rynku.Podobnego zdania są też przedstawiciele innych towarzystw.
_ W ciągu ostatnich trzech lat najpierw mieliśmy do czynienia z okresem silnych wzrostów kursów akcji - od wiosny 2006 do przełomu czerwca i lipca2007 r. - a następnie z jeszcze większymi spadkami. Dlatego trzyletnie stopy zwrotu OFE po raz pierwszy w historii osiągnęły wartości ujemne _- tłumaczy Andrzej Bąk, zarządzający Pocztylion OFE.

Dodaje, że najlepsze rezultaty osiągnęły te OFE, którym w odpowiednim momencie udało się przebudować portfel ze strategii ofensywnej na defensywną, czyli zmniejszyć zaangażowanie w akcje oraz przebudować portfel akcyjny w kierunku "defensywnych" spółek.

Jednak Polsat, który stale utrzymuje największe zaangażowanie na giełdzie, umknął części konkurentów. Na początku roku groziła mu dopłata nawet kilkudziesięciu milionów złotych ze środków towarzystwa emerytalnego. Teraz pod względem trzyletniej stopy zwrotu jest na 10. miejscu (na 14 funduszy). Stał się też liderem rankingu miesięcznego, ze stopą zwrotu sięgającą prawie 4,7 proc. To prawie dwa razy lepszy wynik niż średnia dla rynku.
W marcu wszystkie fundusze przyniosły klientom zyski dzięki giełdowemu odbiciu. Za to Allianz, który dzięki niedoważeniu w akcjach w ostatnich miesiącach był liderem, w marcu wypadł najsłabiej.

Najsłabszy fundusz - Warta - stracił w ciągu trzech lat ponad 5 proc. Ponad 5 pkt proc. wynosiła różnica między najsłabszym i najlepszym funduszem.

Jak wynika z naszych wyliczeń, nikt nie będzie musiał dopłacać do słabych wyników. Minimalna wymagana stopa zwrotu wyniosła bowiem -6,94 proc., to znaczy o 4 pkt proc. mniej niż średnia dla rynku ważona aktywami. Relatywnie słabe wyniki osiągnęły największe fundusze, czyli ING OFE oraz Commercial Union OFE.

_ W dużej mierze jest to efektem braku elastyczności tych funduszy. Ze względu na wielkość aktywów nie są one wstanie odpowiednio szybko reagować na zmieniające się otoczenie rynkowe _ - mówi Bąk.

Trzyletnia stopa zwrotu jest ważna nie tylko przy wyliczaniu ewentualnych dopłat funduszu, ale też przy kwalifikowaniu OFE do losowania klientów z ZUS. To dla towarzystw "darmowi" członkowie, bo nie trzeba na nich ponosić kosztów akwizycji.

Klientów z losowania dostają fundusze, które osiągnęły wyższą niż średnia stopę zwrotu w dwóch kolejnych trzyletnich zestawieniach KNF, ich aktywa są niższe niż 10 proc. rynku, a pod względem liczby klientów są poza czołówką trzech największych funduszy. Z uprzywilejowanej grupy wypadnie Polsat.

Aleksandra Kurowska

PARKIET