KNF protestuje: Odebranie prawa do rekomendacji jest nieuzasadnione

Projekt ten w połowie lipca resort finansów opublikował i przesłał do konsultacji. Przewiduje on m.in. powołanie Rady ds. Ryzyka Systemowego, której głównym zadaniem byłoby wzmocnienie stabilności systemu finansowego oraz ograniczenie prawdopodobieństwa wystąpienia kryzysu finansowego. Zgodnie z projektem Komisja Nadzoru Finansowego straciłaby upoważnienie do wydawania tzw. rekomendacji dotyczących dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania bankami. Rekomendacje zastąpione by były zaleceniami.

Według Jakubiaka to zmiana "bardzo istotna, przełomowa, rewolucyjna z punktu widzenia skuteczności i efektywności funkcjonowania nad rynkiem finansowym", której sens nie został w projekcie w żaden sposób wyjaśniony.

Szef KNF wskazał w opinii do projektu, że rekomendacje pozwalają Komisji upowszechniać dobre praktyki i w ten sposób przekształcać polski rynek finansowy w coraz bardziej nowoczesny i przejrzysty mechanizm pośrednictwa finansowego.

"Odebranie tego narzędzia spowodowałoby znaczące utrudnienie w działalności KNF i mogłoby prowadzić do niezamierzonego wzrostu ryzyka systemowego (...). Należy za zdecydowanie nieuzasadnione uznać pozbawianie KNF kompetencji do wydawania rekomendacji" - wskazała KNF w opinii.

"Pozbawienie KNF możliwości korzystania z takich instrumentów niewładczego oddziaływania jak rekomendacje należy uznać za sprzeczne z tendencją zauważalną w prawie UE w zakresie wyposażenia organów nadzoru w kompetencje do niewładczego oddziaływania, w szczególności na instytucje finansowe, czego wyrazem jest na przykład wydawanie wytycznych i zaleceń przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego" - dodano.

Zdaniem Jakubiaka ewentualne rozwiązanie mogłoby polegać na wprowadzeniu przepisu, zgodnie z którym KNF zasięgałaby opinii Rady ds. Ryzyka Systemowego w przypadku, gdy projektowana rekomendacja o charakterze mikroostrożnościowym mogłyby oddziaływać w skali makroostrożnościowej.

Przewodniczący KNF przypomniał, że nadzór bankowy konsultował i konsultuje projekty rekomendacji z Narodowym Bankiem Polskim, któremu miałaby, jako bankowi centralnemu, przypadać wiodąca rola w nadzorze makroostrożnościowym.

W uzasadnieniu do projektu MF poinformowało, że ostatni kryzys finansowy w Unii Europejskiej ujawnił istnienie luk regulacyjnych związanych z rynkiem finansowym. Okazało się, że tradycyjne podejście do nadzoru finansowego (nadzór makroostrożnościowy) jest niewystarczające" - wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy z 29 maja 2013 r.

Dodano, że projekt przewiduje, iż nadzór makroostrożnościowy nad systemem finansowym będzie sprawowany przez ciało kolegialne, tj. Radę ds. Ryzyka Systemowego. Celem Rady będzie identyfikowanie, monitorowanie i ograniczanie ryzyka systemowego, a przez to wspieranie zrównoważonego wzrostu gospodarczego.

Z uzasadnienia wynika, że Rada miałaby składać się z siedmiu członków. "Przewodniczącym Rady będzie prezes NBP, a jego zastępcami minister finansów oraz członek zarządu NBP wyznaczony przez prezesa NBP" - napisano.

"Członkami Rady będą także przewodniczący KNF oraz prezes zarządu BFG. Ponadto w skład Rady będzie wchodzić dwóch przedstawicieli specjalizujących się w zagadnieniach objętych zadaniami Rady, z których jeden zostanie powołany przez ministra finansów, drugi - przez prezesa Rady Ministrów" - dodano.

Dodatkowo, ze względu na istotną rolę GUS, jako źródła danych niezbędnych do wykonywania zadań Rady, proponuje się, aby w posiedzeniach Rady uczestniczył prezes GUS, który ma doradzać Radzie.

Projektodawcy proponują, aby do zadań Rady należały m.in.: identyfikacja, monitorowanie i ograniczanie ryzyka systemowego. "Przez ryzyko systemowe rozumie się możliwość wystąpienia takich tendencji w funkcjonowaniu systemu finansowego, które mogą prowadzić do powiększenia się nadmiernej nierównowagi makroekonomicznej zagrażającej stabilności wzrostu gospodarczego lub wywołać inne istotne negatywne skutki dla gospodarki narodowej" - napisano.

W przypadku zidentyfikowania ryzyka systemowego Rada ma podejmować odpowiednie działania, których celem będzie ograniczenie prawdopodobieństwa jego materializacji lub ograniczenie jego potencjalnych skutków. Proponuje się, żeby Rada posiadała uprawnienia do wydawania ostrzeżeń oraz zaleceń.