Kredyt na inwestycje to problem z rozliczeniem
Spółki, które pożyczają na zakup akcji, nie wiedzą, kiedy odliczyć odsetki.
Zdaniem fiskusa odsetek tych nie można wiązać z prowadzoną działalnością, więc z rozliczeniem trzeba czekać do momentu sprzedaży akcji. Przekonał się o tym jeden z czytelników.
„W 2009 r. nasza spółka zaciągnęła kredyt na zakup akcji innego podmiotu. Spłacamy go teraz i co miesiąc zaliczamy odsetki do kosztów uzyskania przychodów. Podczas ostatniej kontroli podatkowej urząd skarbowy zakwestionował takie działanie i stwierdził, że odsetki mogą być kosztem dopiero wówczas, gdy sprzedamy te akcje” – pisze czytelnik, który jest wspólnikiem spółki jawnej.
Źródło przychodów
Takie problemy mają spółki osobowe, do których zalicza się również spółka jawna, ponieważ jej wspólnicy rozliczają się według przepisów ustawy o PIT. Kłopoty wynikają z tego, że organy podatkowe nie zgadzają się, by odsetki od kredytu na zakup akcji zaliczać do kosztów prowadzonej działalności gospodarczej.
W ich opinii wszelkie przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną przyporządkowane są do źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, to znaczy do kapitałów pieniężnych i praw majątkowych. A to oznacza, że również koszty, np. odsetki, są związane z tym źródłem.
Tego typu interpretacje są natomiast korzystne dla osób fizycznych, które np. inwestują na giełdzie. Nie prowadzą one działalności gospodarczej, więc zanim sprzedadzą papiery, po prostu nie mają przychodu, od którego mogłyby odliczyć poniesione wydatki. Inaczej jest ze wspólnikami spółek osobowych, którym zależy na tym, by na bieżąco pomniejszyć przychód o koszty i zapłacić niższy podatek.
Niestety, stanowisko fiskusa jest niekorzystne dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, o czym mówi m.in. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPBI/1/415-620/09/BK. Z pytaniem w tej sprawie zwróciła się kobieta, która jest wspólnikiem spółki jawnej (posiada w niej 50 proc. wkładu). Spółka jawna prowadzi działalność gospodarczą świadczenia usług turystycznych oraz hotelowych. Zaciągnęła w banku ponad 15 mln zł kredytu inwestycyjnego, by kupić 50 proc. udziałów w innej firmie będącej właścicielem i operatorem hotelu.
Zdaniem wnioskodawczyni zarówno odsetki, jak i prowizja za udzielenie kredytu stanowią koszt uzyskania przychodów wspólnika spółki jawnej w momencie ich faktycznej zapłaty. Dyrektor izby nie zgodził się z takim stanowiskiem. Uznał, że prowizja przygotowawcza i odsetki, jako nierozerwalnie związane z zaciągniętym kredytem inwestycyjnym, stanowią koszt uzyskania przychodu ze źródła, jakim są kapitały pieniężne, nie zaś pozarolnicza działalność gospodarcza. Mogą więc stanowić koszt uzyskania przychodu dopiero w momencie zbycia tych udziałów.
Inaczej osoby prawne
Takich problemów nie mają osoby prawne, o czym mówi m.in. interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach nr IBPBI/2/423-830/10/CzP. Sprawa dotyczyła spółki będącej podatnikiem CIT, która zaciągnęła pożyczkę, by kupić udziały w dwóch innych spółkach kapitałowych. Dyrektor IS zgodził się, że odsetki będą stanowić dla niej koszty uzyskania przychodu w momencie ich spłaty lub kapitalizacji.
Co prawda na podstawie ustawy o CIT wydatki na nabycie udziałów albo akcji zalicza się do kosztów podatkowych w momencie odpłatnego zbycia, ale inaczej traktuje się odsetki. Nie uznaje się ich za bezpośrednie wydatki na nabycie udziałów lub akcji, ponieważ stanowią wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy.
opinia
Jarosław Kaleta, doradca podatkowy w MDDP
Ze względu na niespójną praktykę organów podatkowych skutki dotyczące odsetek od kredytów na nabycie akcji są różne na gruncie ustaw o PIT i CIT, mimo iż przepisy brzmią podobnie. MF powinno rozważyć ujednolicenie stanowiska, by nie różnicować sytuacji firm inwestujących w akcje czy udziały bez uzasadnionej przyczyny. Przykładowo spółka z o.o. nabywająca akcje i korzystająca z finansowania kredytem bankowym w kwocie 20 mln zł może zaliczać odsetki do kosztów na bieżąco, podczas gdy wspólnicy spółki osobowej w podobnej sytuacji mogą rozpoznać koszt podatkowy dopiero przy sprzedaży. Jeżeli sprzedaż nastąpi za dziesięć lub 15 lat, obciążenie podatkowe osób fizycznych będzie o wiele wyższe niż osoby prawnej.
Monika Pogroszewska