Krok po kroku w e‑biznesie

Uważasz, że masz genialny pomysł na biznes? Zastanawiasz się nad złożeniem wniosku z programu 8.1 Innowacyjna Gospodarka? Jesteś pewien, że stać Cię na dotację? Przeczytaj 5 praktycznych wskazówek, które pozwolą Ci dowiedzieć się czy jesteś właściwie przygotowany do złożenia wniosku.

Zacznijmy od pytania: ile wart jest pomysł na e-biznesowy start-up? Po pierwsze, pomysły na biznes można podzielić na dwie zasadnicze grupy: te, które funkcjonują jedynie jako zlepek myśli w głowie pomysłodawcy oraz te, które maja już jakąś konkretną formę. Jeżeli Twój pomysł jest z kategorii tych pierwszych – jego wartość jest …żadna.

Patrząc na pomysł w kategoriach biznesowych, o idei mającej konkretną wartość możemy mówić jedynie w sytuacji, kiedy pomysł ewoluuje od fazy konceptualizacji do fazy dokumentu biznesowego zamykając go w pewne określone ramy. Takim dokumentem może być jakikolwiek dokument, a więc biznes plan, wniosek o dotację itp., spełniający jedno zasadnicze kryterium – przy przedstawieniu go bankowi, inwestorowi, funduszowi, PARP itp. można ocenić go w kategoriach „przyznania” finansowania niezależnie od tego czy będzie to kredyt, inwestycja, dotacja czy inna forma. W każdym innym przypadku można mówić wyłącznie o myśleniu życzeniowym, które krąży wokoło mnożących się na koncie wirtualnych milionów, podczas gdy jakiekolwiek liczenie należy zacząć od kosztów.

Myślisz drogi przedsiębiorco o innowacyjności swojego przedsięwzięcia? Popatrz krytycznie na swój projekt i poszukaj prawdziwych źródeł przewagi konkurencyjnej. Krytycznie to znaczy przeprowadź bardzo szczegółową analizę tego na ile Twój pomysł funkcjonuje w Internecie. W Internecie, czyli globalnie. Nie ograniczaj się do Polski, bo to ślepa uliczka. Może jest jakiś podobny serwis na Islandii? A może w Estonii? A może w Słowenii? Jednym słowem – wszędzie. W tych krajach też pełno jest przedsiębiorczych i pomysłowych ludzi. Internet dostarcza narzędzia ułatwiające takie poszukiwania.

Krytycznie, znaczy szczegółowo. Szczegółowo to znaczy z jednej strony całościowo a z drugiej strony rozkładając na części elementarne. To, że znalazłeś realizację pomysłu podobną do Twojej planowanej i oceniasz to podobieństwo na poziomie 30-40%, jest wystarczającym powodem do przemyślenia pomysłu po raz kolejny. Być może poprowadzi to do jego zarzucenia, a być może będzie źródłem inspiracji do poszukiwania przewagi nad innymi pomysłami tego typu.

Warto podkreślić, że innowacyjność z perspektywy PARP i składanego wniosku ma swoje dwa aspekty. Pierwszym z nich jest ocena wniosku i odpowiedź na pytanie jak oceniać innowacyjność? Co jest innowacyjne w rozumieniu PARP? Na ile innowacyjność jest po prostu elementarną analizą ryzyka, czy projekt ma szansę zaistnieć na rynku i generować przychody? Jak zbalansować te dwie teoretycznie rozłączne wartości? Jest jeszcze drugi aspekt – ile z prawdziwych innowacji zdradzić podając we wniosku, a ile wiedzy zatrzymać dla siebie? Przecież wniosek o dotację nie jest równoznaczny z podpisaniem umowy NDA! Wniosek – zawsze lepiej jest ujawnić mniej, niż więcej, ale na tyle, żeby pozyskać finansowanie.

Idąc tym tropem, po uzyskaniu dotacji, należy się liczyć z faktem postawienia zarzutu braku innowacyjności przez niezorientowanych publicystów. Pan Rafał Makowski w swoim artykule „Unia marnuje kasę” (Fundusze Europejskie 2/2010) wylicza kilka projektów w jego ocenie nienoszących znamion innowacyjności. O ile problem sam w sobie jest głębszy, to jest to doskonały przykład na to, że autor opierał swoją subiektywną ocenę na szczątkowej, oficjalnej informacji o opisywanych przedsięwzięciach. Tymczasem wiele projektów w ramach konkursów na e-biznes to naprawdę prawdziwe innowacje.

Najważniejszym dokumentem z punktu widzenia całego przedsięwzięcia jest jego budżet. Przygotowanie wstępnej wersji takiego dokumentu zwykle nie powinno przerastać przedsiębiorcy. Szczegółowy budżet i wszystkie dokumenty finansowe z nim związane, to już nieco trudniejsze zadanie. Można skorzystać z gotowych narzędzi łatwo dostępnych w Internecie, można skorzystać z fachowej literatury bądź z usług zewnętrznych doradców specjalizujących się np. w przygotowywaniu biznesplanów. Jeżeli zależy nam na nieujawnianiu pewnych pozycji kosztowych można je relatywnie łatwo ukryć pod roboczą nazwą – choćby „koszt 1”.

Abstrahując od samego technicznego przygotowania budżetu, krytyczne jest jedno działania – jego przeszacowanie. Wszelkie projekty e-biznesowe związane z pracami programistycznymi, mają to do siebie, że ulegają zmianie (czy raczej ewolucji), co niewątpliwie wpływa na koszt produkcji ostatecznego produktu. Warto przewidzieć to na etapie budżetu i uniknąć przykrych konsekwencji. Jeżeli zatem przedsiębiorco masz przygotowany budżet, warto przyjąć założenie, że jest on nieoszacowany o minimum 30%.

Jeżeli myślisz drogi przedsiębiorco, że dofinansowanie z programu 8.1 jest najlepszą drogą do realizacji twojego start-upu to polecam odpowiedź na następujące pytania: jeżeli wcześniej nie prowadziłeś firmy, jeżeli nie masz doświadczenia w projektach internetowych, jeżeli nie masz zapewnionego 100% finansowania na cały projekt (nie tylko na „niedotowaną część”), jeżeli nie masz zaplecza finansowego pozwalającego przetrwać okresy między rozliczeniem kolejnych etapów projektu, to 8.1 zdecydowanie nie jest dla Ciebie.

Finansowanie przedsięwzięcia a w zasadzie jego pozyskanie jest kluczowe z perspektywy uruchomienia projektu. Jest to najtrudniejsza część wymagająca bardzo dużego nakładu pracy. Mimo wszelkich trudności wymienionych wyżej, dotacja z programu 8.1 jest wciąż jednym z najatrakcyjniejszych źródeł finansowania projektów. Jeżeli Twój projekt spełnia kryteria formalne 8.1 to powinieneś poważnie rozważyć tą formę finansowania.

Wniosek o dotację jest niezbędną formalnością. Abstrahując od kwestii formalnych i technicznych, warto zwrócić uwagę na kilka szczegółów. Po pierwsze czytelność – odpowiednia forma i stylistyka jest niezbędna a wniosek winien być napisany językiem bardzo prostym i zrozumiałym dla każdego. Jeżeli drogi przedsiębiorco brakuje Ci świeżości spojrzenia – należy poprosić o recenzję kogoś z najbliższego otoczenia. Po drugie, wskaźniki przyjęte we wniosku winny odzwierciedlać pewne minimum uwzględniające Twoje ryzyka. Po trzecie, odpowiednie ułożenie etapów kluczowych pozycji w budżecie musi uwzględniać płynność finansową i ewentualnie generowany cash flow.

Powyższe praktyczne wskazówki odnośnie programu 8.1 to jedynie część z wiedzy, jaką należy posiąść na długo przed decyzją o zaangażowaniu w pozyskanie środków UE. Uwzględniając wysokość dotacji oraz jej procentową wartość w projekcie, jest to wciąż jedna z najtańszych form finansowania dostępnych na rynku.

Sławomir Czuż
Autor jest pomysłodawcą i założycielem portalu kulturalno-rozrywkowego AleKiedy.pl, będącego beneficjentem programu PO IG 8.1