Kupiłeś dom lub mieszkanie? Dowiedz się wszystkiego o podatku od nieruchomości

Podatek od zakupu nieruchomości – jaka jest jego wysokość?

Pierwszą opłatą, z jaką powinien liczyć się świeży nabywca domu lub mieszkania, jest tzw. podatek od wzbogacenia się, znany również posiadaczom samochodów. Jest to podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC), a jego wysokość wynosi 2% wartości nabytej nieruchomości. Ten podatek jest odprowadzany bezpośrednio przez notariusza, u którego jest podpisywana umowa kupna. Warto wiedzieć, że osoby nabywające mieszkanie z rynku pierwotnego od dewelopera, są zwolnione z tego podatku. Dzieje się tak z uwagi na to, że sprzedaż ta jest już opodatkowana VAT. Od niedawna z płacenia PCC są także zwolnione osoby kupujące swoje pierwsze mieszkanie oraz posiadające już udział w nieruchomości, ale nie przekraczający 50%. Dodatkowym warunkiem jest to, że musiała ona zostać nabyta w drodze dziedziczenia. 

Czym jest podatek od nieruchomości?

Właściwy podatek od nieruchomości to należność, która co roku nakładana jest na właścicieli, posiadaczy samoistnych, posiadaczy zależnych i użytkowników wieczystych, zarówno gruntów, jak i obiektów budowlanych. Jest on odprowadzany na rzecz samorządów gminnych. Opłacenie go zasila budżet danej gminy. Dokładne informacje dotyczące podatku od nieruchomości można znaleźć w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych z dnia 12 stycznia 1991 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170).

Kto płaci podatek od nieruchomości?

Do płacenia podatku od nieruchomości zobowiązane są następujące osoby:

• właściciele nieruchomości;
• posiadacze samoistni – czyli osoby będące zarządcami danej nieruchomości, jednak którzy nie są jej właścicielami;
• posiadacze zależni – są to osoby użytkujące przez określony czas nieruchomość i przejmują prawa właściciela;
• użytkownicy wieczyści – określenie to dotyczy dzierżawców nieruchomości, które są własnością Skarbu Państwa.

Nie ma znaczenia sposób nabycia nieruchomości (kupno, dziedziczenie czy darowizna). Data powstania obowiązku podatkowego to pierwszy dzień miesiąca, który jest następnym po miesiącu, w jakim nieruchomość została nabyta lub objęta w posiadanie bądź użytkowanie wieczyste. 

Ile jest czasu na zgłoszenie nabycia nieruchomości do organu podatkowego?

Osoby fizyczne po nabyciu nieruchomości powinny wypełnić deklarację IN-1 (Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych) i dostarczyć ją do odpowiedniego organu podatkowego. W zależności od położenia nieruchomości będzie to: prezydent miasta, burmistrz lub wójt gminy. Wypełnioną i podpisaną deklarację należy dostarczyć w terminie 14 dni od momentu, w którym powstał obowiązek podatkowy, czyli np. nastąpił zakup nieruchomości lub została podpisana umowa darowizny.

Taką deklarację można złożyć osobiście lub listownie. Dużym udogodnieniem jest także możliwość złożenia deklaracji o podatku od nieruchomości online poprzez konto epuap. 

Do kiedy należy zapłacić podatek od nieruchomości?

Osoby fizyczne mogą kwotę należnego podatku rozłożyć na cztery raty płatne odpowiednio do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada. Warto pamiętać, że jeżeli wyliczony podatek jest mniejszy niż 100 zł, całość należy uiścić w terminie wyznaczonym dla płatności pierwszej raty. Również gdy osoba zobowiązana nie chce uiszczać należności w ratach, opłatę powinna uiścić do 15 marca danego roku rozliczeniowego. 

Co grozi za niezapłacenie podatku od nieruchomości w terminie?

Za nieopłacenie podatku od nieruchomości w terminie trzeba liczyć się z możliwością nałożenia kar finansowych. Aktualnie odsetki za opóźnienia w dokonaniu tej płatności wynoszą 12% w skali roku. Warto wiedzieć, że kara może być nałożona również za opóźnienie lub niezłożenie deklaracji podatku od nieruchomości. Upoważniony do tego organ może nałożyć karę nawet do 720 stawek dziennych. W 2023 r. wysokość stawki dziennej w przypadku grzywien określona została na kwotę od 120 do 48 000 zł. 

Istnieje możliwość obniżenia odsetek o 50% po spełnieniu określonych warunków. Należy m.in. złożyć deklarację korygującą w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od terminu, w jakim należało złożyć formularz IN-1. Drugim warunkiem jest zapłacenie zaległego podatku od nieruchomości w terminie 7 dni od złożenia formularza korygującego. Trzeba pamiętać jednak, że z powyższego rozwiązania nie mogą skorzystać osoby, które złożyły deklarację korygującą już po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzania kontroli celno-skarbowej. 

Zarówno w przypadku terminowego składania deklaracji, jak i korekty, przy wyliczaniu należnych podatków, warto skonsultować się z doradcami z dziedziny prawo, finanse. Takie osoby znają bieżące przepisy i doradzą, jak najlepiej postąpić w danej sytuacji, a także pomogą przygotować formularze i pisma do urzędu.

Kupując mieszkanie czy dom, warto mieć na uwadze konieczność uiszczenia opłat skarbowych oraz podatku od nieruchomości. Odpowiednie przygotowanie się do tego, wraz ze specjalistami z dziedziny finansów i prawa, pozwoli sprawnie załatwić wszystkie formalności. Dzięki temu można uniknąć opóźnień i ewentualnych kar nakładanych przez ustawodawcę.