MF od '14 chce nowej reguły wydatkowej opartej o średniookresowe tempo wzrostu PKB (opis)

07.06. Warszawa (PAP) - Ministerstwo Finansów jeszcze w tym roku chce znowelizować ustawę o finansach publicznych i wprowadzić do niej nową stabilizującą regułę wydatkową, która zaczęłaby obowiązywać od 2014 roku - wynika z opublikowanych w piątek założeń do projektu nowelizacji ustawy o finansach publicznych. Reguła ma dotyczyć całego sektora finansów publicznych, a limit wydatkowy ma rosnąć w średniookresowym tempie wzrostu PKB.

"Celem proponowanej reguły fiskalnej jest zapewnienie stabilności finansów publicznych w Polsce. (...) Obowiązujący dotychczas system reguł okazał się niewystarczający do zapewnienia dyscypliny fiskalnej. Nierównowaga finansów publicznych w Polsce ma charakter trwały" - napisano w dokumencie przygotowanym przez resort finansów.

"Reguła zostanie wprowadzona poprzez nowelizację ustawy o finansach publicznych w 2013 roku i będzie zastosowana już przy wyznaczaniu limitu wydatków na 2014 rok. Stabilizująca reguła wydatkowa jednocześnie zastąpi dyscyplinującą regułę wydatkową. Reguła dyscyplinująca przestanie bowiem być potrzebna, jako że obejmuje ona zdecydowanie węższy zakres sektora od reguły stabilizującej i zawierający się w sektorze objętym przez regułę stabilizującą" - dodano.

Z informacji przekazywanych przez MF wynika, że przedstawiana reguła ma charakter wydatkowy, a więc nakłada ograniczenia na poziom wydatków publicznych.

"W sytuacji zrównoważonych finansów publicznych, limit wydatkowy będzie rósł w średniookresowym tempie wzrostu PKB" - napisano.

Resort chce, aby wydatki nie rosły szybciej niż tempo wzrostu PKB za okres 8 lat: 6 lat historycznej dynamiki PKB na podstawie danych GUS, szacunek wzrostu PKB za rok bieżący oraz prognoza na rok następny.

Autorzy założeń nowelizacji ustawy zakładają, że nowa reguła wydatkowa będzie posiadał mechanizm korygujący.

"Każda dobrze zaprojektowana reguła wydatkowa powinna być wyposażona w mechanizm korygujący, ponieważ aby zapewnić zrównoważenie finansów publicznych, sam wzrost wydatków w stałym tempie może okazać się niewystarczający" - napisano.

"Proponuje się, aby stabilizująca reguła wydatkowa została wyposażona w jeden z dwóch wariantów mechanizmów korygujących finanse publiczne w sytuacji ich niezrównoważenia. Pierwszy jest oparty na skumulowanych odchyleniach wyniku nominalnego od MTO (średniookresowy cel budżetowy - PAP), drugi - na państwowym długu publicznym. Niezależnie od ostatecznie przyjętego wariantu, korekta będzie miała miejsce, gdy deficyt nominalny sektora GG (sektor finansów publicznych - PAP) przekroczy 3 proc. PKB lub gdy państwowy dług publiczny przekroczy próg 55 proc. PKB (lub znajdzie się w przedziale 50-55 proc. PKB, lecz w tym przypadku korekta będzie relatywnie słabsza oraz uzależniona od prognozowanej koniunktury" - dodano.

Resort podaje, że w wariancie pierwszym mechanizmu korygującego, celem operacyjnym reguły jest stabilizacja nominalnego wyniku sektora GG w relacji do PKB na poziomie równym celu operacyjnego (równego MTO) w średnim okresie.

W wariancie drugim, celem operacyjnym jest stabilizacja państwowego długu publicznego na poziomie poniżej 40 proc. PKB

"(...) Zgodnie z tym wariantem, korekta (konsolidacja) miałaby miejsce ciągle, dopóki dług publiczny nie obniżyłby się do poziomu 40 proc. PKB. Następnie, wydatki rosłyby zgodnie ze średniookresowym tempem realnego wzrostu PKB" - głosi dokument.

MF zakłada, że limit wydatkowy może zostać obniżony lub podwyższony na skutek działania mechanizmu korygującego.

"Rozważane są dwa alternatywne warianty mechanizmu korygującego, które posiadają część wspólną związaną z celem priorytetowym reguły, który stanowi obniżenie nadmiernego deficytu lub długu" - napisano w założeniach.

"W obydwu wariantach mechanizmu korygującego korekta następuje, gdy wynik sektora GG w roku +t-1+ był niższy od minus 3 proc. PKB lub gdy państwowy dług publiczny w roku +t-1+ był wyższy od 55 proc. PKB. Jeśli choć jeden z powyższych warunków jest spełniony, następuje korekta, polegająca na zmniejszeniu indykatora średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB o 2 pkt. proc. (...) Jeżeli państwowy dług publiczny w roku +t-1+ był wyższy od 50 proc. PKB, ale niższy lub równy 55 proc. PKB, a wynik sektora GG był równy lub wyższy niż minus 3 proc. PKB, następuje korekta, polegająca na zmniejszeniu indykatora średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB o 1,5 pkt. proc. (...) W sytuacji, gdy ani wynik sektora GG w roku t-1 nie był niższy od minus 3 proc. PKB, ani państwowy dług publiczny nie był wyższy od 50 proc. PKB, dalsze postępowanie zależy od zapisanego w ustawie wariantu mechanizmu korygującego" - dodano.

WARIANT I MECHANIZMU KORYGUJĄCEGO

Z założeń reguły wynika, że podstawowym elementem wariantu pierwszego mechanizmu korygującego jest specjalne konto kontrolne (KK), na którym kumulowane są roczne odchylenia nominalnego wyniku sektora GG od celu operacyjnego, poczynając od roku, na który został obliczony pierwszy limit wynikający z reguły (są to wirtualne zapisy odchyleń od celu).

Jeśli przekroczony zostanie ujemny próg, w wysokości minus 6 proc. PKB, indykator średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB zostanie zmniejszony o 1,5 pkt. proc.

MF podaje, że korekta ta nie obowiązuje w tzw. "złych czasach".

"Korekta jest zawieszana w przypadku prognozowanego szczególnie silnego spowolnienia gospodarczego, tj. gdy prognozowana dynamika realna PKB na rok +t+1+ jest niższa od indykatora średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB o więcej niż 2 pkt. proc., jednak wydatki są nadal ograniczane średniookresowym realnym tempem wzrostu PKB. Ta korekta nie obowiązuje również, jeśli wynik sektora GG w roku +t-1+ był niższy niż minus 3 proc. PKB albo państwowy dług publiczny był wyższy niż 50 proc. PKB, ponieważ wtedy obowiązuje inna, silniejsza korekta" - napisano.

Autorzy nowelizacji wskazują, że jeśli przekroczony zostanie dodatni próg, w wysokości plus 6 proc. PKB, indykator średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB zostanie zwiększony o 1,5 pkt. proc.

"Korekta nie obowiązuje w tzw. +dobrych czasach+. Korekta jest zawieszana w przypadku prognozowanego szczególnie silnego ożywienia gospodarczego, tj. gdy prognozowana dynamika realna PKB na rok +t+1+ jest wyższa od indykatora średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB o więcej niż 2 pkt. proc. Analogicznie, ta korekta nie obowiązuje również, jeśli wynik sektora GG w roku "t-1" był niższy niż 3 proc. PKB albo państwowy dług publiczny był wyższy niż 50 proc. PKB" - napisano.

WARIANT II MECHANIZMU KORYGUJĄCEGO

Wariant drugi mechanizmu korygującego opiera się na wskaźniku państwowego długu publicznego.

"Korekta ma w tym wariancie miejsce, jeżeli państwowy dług publiczny w roku +t-1+ był wyższy od 40 proc. PKB, ale niższy lub równy 50 proc. PKB, a wynik sektora GG był równy lub większy niż minus 3 proc. PKB, a także nie przewiduje się szczególnie silnego spowolnienia gospodarczego, tj. prognozowana dynamika realna PKB na rok +t+1+ jest wyższa od indykatora średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB pomniejszonego o 2 pkt. proc. (brak tzw. +złych czasów+)" - napisano.

Rozmiar korekty ma zależeć od poziomu średniego wyniku nominalnego za 8 poprzednich lat.

"Jeżeli był on niższy od celu operacyjnego, to korekta polega na zmniejszeniu indykatora średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB o 1,5 pkt. proc. W sytuacji odwrotnej, czyli jeśli był on wyższy bądź równy celowi operacyjnemu, to korekta polega na zmniejszeniu indykatora średniookresowego realnego tempa wzrostu PKB o 0,1 pkt. proc. Wprowadzenie takiego warunku zapewniłoby, że dynamika wydatków nie będzie zbyt restrykcyjna w sytuacji, gdy wynik nominalny osiągnie poziom powyżej celu" - podaje MF. (PAP)

bg/ ana/