Można już składać wnioski o zwrot nadpłaconej daniny

Spółki, które zapłaciły podatek od pożyczki, powinny szybko się starać o jego odzyskanie.

W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowany został korzystny dla polskich podatników wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczący opodatkowania pożyczek od udziałowców (akcjonariuszy). Od tego momentu biegną terminy na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty bądź wznowienie postępowania.

Przypomnijmy – Trybunał w Luksemburgu stwierdził (wyrok z 16 czerwca 2011 r., sygn. C-212/10), że wprowadzając w latach 2007 – 2008 podatek od czynności cywilnoprawnych na pożyczki od udziałowców, Polska naruszyła prawo wspólnotowe. 1 stycznia 2007 r. polski ustawodawca uchylił bowiem art. 9 pkt 10 lit. h ustawy o PCC, który zawierał zwolnienie dla takich pożyczek. W ten sposób pogorszył sytuację podatników, ponieważ z dniem wejścia do Unii Europejskiej z tego obciążenia zrezygnowano.

Jeśli więc Polska zdecydowała się od 1 maja 2004 r. wprowadzić zwolnienie od PCC dla pożyczek, których udziela wspólnik spółce kapitałowej, to nie mogła zlikwidować go na dwa lata (od 1 stycznia 2009 r. zwolnienie znów obowiązuje).

Co teraz mogą zrobić podatnicy, którzy odprowadzili w latach 2007 – 2008 nienależną daninę?

– Spółki, które zapłaciły 0,5-proc. podatek, powinny złożyć wniosek o zwrot nadpłaty – mówi Marek Kozaczuk, doradca podatkowy, partner w kancelarii Dewey & LeBoeuf. – Mają na to czas aż do upływu okresu przedawnienia zobowiązania (pięć lat liczone od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku). Warto jednak złożyć wniosek w ciągu 30 dni od daty publikacji wyroku Trybunału (czyli do 5 września, gdyż został on opublikowany 6 sierpnia). Wtedy otrzymają podatek wraz z odsetkami liczonymi od momentu zapłaty do dnia zwrotu. Jeżeli wniosek złożą później, odsetki zostaną naliczone tylko do 5 września.

– Wniosku o zwrot nadpłaty nie mogą składać spółki, które zapłaciły podatek w wyniku decyzji wymiarowej – wyjaśnia Mariusz Gumola, doradca podatkowy z kancelarii Ożóg i Wspólnicy. – Mają one jednak inną możliwość jego odzyskania. Mogą mianowicie złożyć wniosek o wznowienie postępowania. Tak też mogą zrobić spółki, które już wcześniej występowały o zwrot podatku i dostały negatywną decyzję fiskusa. Po wyroku Trybunału powinny odzyskać podatek wraz z odsetkami.

Ekspert zwraca uwagę, że trzeba jednak pamiętać, iż o wznowienie postępowania można wystąpić jedynie w ciągu miesiąca od opublikowania orzeczenia Trybunału (czyli do 6 września). Przeoczenie tego terminu spowoduje, że spółka nie będzie już miała możliwości odzyskania podatku.

– Na pozytywne zakończenie sporu z fiskusem mogą liczyć również podatnicy, których sprawy zostały zawieszone przez urzędy lub sądy – mówi Mariusz Gumola. – Opublikowanie wyroku powinno spowodować podjęcie tych postępowań i zakończenie ich korzystnym dla spółek rozstrzygnięciem uwzględniającym stanowisko Trybunału.

Marek Kozaczuk przypomina, że Trybunał Sprawiedliwości ma też rozstrzygnąć (sygn. C-372/10), czy zgodne z unijnymi regulacjami są obowiązujące w Polsce do końca 2008 r. przepisy nakładające podatek od czynności cywilnoprawnych na czynności restrukturyzacyjne (np. wniesienie aportem przedsiębiorstwa). Chodzi o wykładnię art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady z 17 lipca 1969 r. (69/335/EWG). Z przepisu tego wynika, że zwolnione z PCC powinny być transakcje, które 1 lipca 1984 r. były obciążone 0,5-proc. lub niższym podatkiem. Ponieważ w Polsce opłata skarbowa była wtedy wyższa, fiskus konsekwentnie twierdzi, że nie ma obowiązku stosowania zwolnienia.

– Z dniem przystąpienia do Unii Europejskiej Polska powinna była przyjąć dorobek wspólnotowy i zagwarantować zwolnienie czynności restrukturyzacyjnych od podatku kapitałowego – argumentuje Marek Kozaczuk. Wskazuje, że opodatkowanie takich transakcji oznacza, iż dyrektywa inaczej traktuje stare i nowe państwa członkowskie. Zaprzepaszczony więc zostałby jej cel – ujednolicenie systemu podatkowego w UE.

Przemysław Wojtasik