MS: nowe unormowania dotyczące tzw. urządzeń przesyłowych (komunikat)

29.11. Warszawa - Wydział Informacji Ministerstwa Sprawiedliwości informuje:

Doprecyzowaniu przepisów regulujących własność urządzeń przesyłowych - to jeden z najważniejszych elementów przyjętego dzisiaj przez Radę Ministrów, a przedłożonego przez ministra sprawiedliwości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny.

W przyjętych dzisiaj regulacjach zaproponowano nowe unormowania dotyczące tzw. urządzeń przesyłowych. Chodzi o urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazów, energii elektrycznej, urządzenia infrastruktury telekomunikacyjnej, a także urządzenia przeznaczone do prowadzenia ruchu kolejowego, tras tramwajowych, transportu linowego, linii trolejbusowych oraz inne.

W projekcie przyjęto, że urządzenia te wchodzą w skład przedsiębiorstwa z chwilą, gdy przedsiębiorca przyłączył je w sposób trwały do swojej sieci.

Najważniejsza zmiana polega na doprecyzowaniu przepisów, że o własności urządzeń przesyłowych przesądzi to, kto poniósł koszty ich budowy. Koszty budowy takich urządzeń mogą być poniesione przez: przedsiębiorcę przesyłowego (np. wodociągowo-kanalizacyjnego), właściciela nieruchomości lub inną osobę.

Zapisy projektu nowelizacji ustawy dotyczą następujących sytuacji:

- jeśli koszty budowy urządzeń przesyłowych poniósł przedsiębiorca, to będą one jego własnością także po trwałym połączeniu ich z cudzą nieruchomością, a przed przyłączeniem do własnej sieci;

- gdy koszty budowy urządzeń przesyłowych poniósł właściciel nieruchomości (z którą trwale je połączono), to jeżeli przedsiębiorca przyłączył je do własnej sieci, może on żądać od przedsiębiorcy nabycia do nich praw własności (chyba, że na podstawie umowy strony określiły inny tytuł prawny do korzystania z tych urządzeń przedsiębiorcę, np. użytkowanie, najem lub leasing);

- gdy koszty budowy urządzeń przesyłowych poniosła inna osoba (niż przedsiębiorca przesyłowy lub właściciel nieruchomości), to urządzenia te stanowią jej własność także po trwałym połączeniu z cudzą nieruchomością. W tej sytuacji, jeżeli przedsiębiorca przyłączył je do własnej sieci, może ona - na podstawie umowy - przenieść ich własność na przedsiębiorcę lub na drodze sądowej żądać od przedsiębiorcy zawarcia takiej umowy za odpowiednim wynagrodzeniem. Strony mogą też ustalić inny tytuł prawny do korzystania z tych urządzeń przez przedsiębiorcę.

W projekcie nowelizacji zaproponowano także odrębną regulację w odniesieniu do budynków i budowli, które służą wyłącznie do korzystania z urządzeń przesyłowych. Ustalono, że obiekty te, jeżeli zostaną wzniesione przez przedsiębiorcę na nieruchomości obciążonej służebnością przesyłu, będą jego własnością. Natomiast jeżeli zostaną wzniesione przez właściciela nieruchomości lub inną osobę, właściciel nieruchomości może żądać, aby przedsiębiorca nabył ich własność za wynagrodzeniem (inna osoba może natomiast żądać zwrotu nakładów od właściciela nieruchomości).

Zgodnie z projektem ustawy, ustanowienie służebności przesyłu powinno następować nie tylko z uwzględnieniem interesu społeczno-gospodarczego, ale i interesu właściciela nieruchomości. Chodzi o to, by służebność stanowiła jak najmniejsze obciążenie gruntów, na których są lub mają być zainstalowane urządzenia przesyłowe.

W projekcie nowelizacji ustawy zaproponowano także rozwiązanie dotyczące nabycia służebności w drodze zasiedzenia. Przed wprowadzeniem do systemu prawa instytucji służebności przesyłu, tj. przed dniem 3 sierpnia 2008 r. (wejściem w życie ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw; Dz. U. Nr 116, poz. 731), siłą rzeczy nie było możliwe nabycie jej w drodze zasiedzenia. Jednak przedsiębiorcy przesyłowi korzystali z cudzych nieruchomości w takim zakresie, jaki obecnie odpowiada treści służebności przesyłu.

W związku z tym w projekcie przyjęto, że możliwe będzie doliczenie do czasu zasiedzenia służebności przesyłu okresu posiadania służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu, nieprzekraczającego połowy czasu posiadania, który jest niezbędny do nabycia służebności przesyłu przez zasiedzenie. A więc w zależności od dobrej lub złej wiary posiadacza służebności - okres ten wynosić będzie 10 lub 15 lat. Dzięki temu zapobiegnie się sytuacji uzyskania służebności przesyłu wskutek zasiedzenia już z chwilą wejścia w życie projektowanej ustawy, gdy przed 3 sierpnia 2008 r. przedsiębiorca przesyłowy np. posiadał w dobrej wierze służebność równą treści służebności przesyłu przez co najmniej 17 lat. Takie rozwiązanie zapobiegnie również retroaktywnemu działaniu ustawy nowej.

Nowe rozwiązania będą obowiązywać po 30 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ aja/