NIK: możliwe dalsze opóźnienia w modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego i Zbiornika Racibórz

Według NIK zagrożony jest nawet kolejny termin zakończenia projektu, wyznaczony na grudzień 2017 roku. Najwyższa Izba Kontroli podkreśla, że w konsekwencji powstałych opóźnień wykonane dotychczas prace ani nie chronią przed skutkami wezbrań podobnych do tych z lipca 1997 r., ani nie eliminują ryzyka skutków powodzi o skali takiej, jak w 2010 r.

Izba zbadała projekt po raz szósty. Już wcześniej wskazywała, że w związku z opóźnieniami grozi utrata dofinansowania ze środków UE, wykazała niski poziom realizacji zadań zaplanowanych na lata 2007-2012 i uznała za konieczne przyśpieszenie projektu.

Według NIK powstałe opóźnienia spowodowały konieczność przesunięcia daty zakończenia projektu z maja 2014 r. na grudzień 2017 r. W ocenie NIK istnieje zagrożenie niedotrzymania również tej daty, głównie z uwagi na problemy związane z budową Zbiornika Racibórz.

W związku z opóźnieniami koszty wykonania projektu wzrosły z 505 mln euro do 749,6 mln euro - podkreśla Izba w swym komunikacie. Brakujące 244 mln euro będzie musiał wyasygnować budżet państwa.

Istotne zastrzeżenia kontrolerów dotyczyły działań Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach w zakresie budowy Zbiornika Racibórz. Kontrakt na roboty budowlane zbiornika zawarto w I półroczu 2013 r. Mimo tego zaawansowanie prac na koniec 2013 r. wyniosło zaledwie 4 proc. i według NIK nie uległo zasadniczym zmianom do końca kwietnia 2014 r.

W ramach modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego do końca 2013 r. zawarto osiem z dziesięciu wymaganych kontraktów na realizację robót budowlanych. Dotychczasowe, łączne wydatki wyniosły zaledwie 22 proc. przewidywanych całkowitych kosztów. Według NIK opóźnienia w postępach robót budowlanych wystąpiły przy realizacji siedmiu z ośmiu zawartych kontraktów, przy czym największe z nich dotyczyły dwóch zadań realizowanych przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, dotyczących modernizacji murów oporowych, kanałów i budowli hydrotechnicznych.

"Opóźnienia te były na tyle istotne, iż uniemożliwiają realizację tych zadań w uzgodnionych terminach. Z danych pozyskanych już po zakończeniu kontroli wynika, iż według stanu na koniec września 2014 r. przesunięte zostały terminy zakończenia wszystkich czterech kontraktów realizowanych przez Zarząd we Wrocławiu. Czas realizacji wydłużono od dwóch do siedmiu miesięcy" - pisze NIK w komunikacie.

Izba ostrzega, że dalsze nawarstwianie opóźnień powoduje ryzyko niezakończenia modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego do połowy grudnia 2015 r., co stwarza zagrożenie konieczności zwrotu do budżetu Unii Europejskiej środków w wysokości nawet 689,9 mln zł.

Opóźnienia w realizacji projektu skutkują również wzrostem kosztów obsługi zaciągniętej pożyczki z Banku Światowego i kredytu z Banku Rozwoju Rady Europy oraz opłaty za gotowość środków. Na koniec 2013 r. koszty obsługi wyniosły ponad 20 mln zł, przy czym sama opłata za gotowość do wypłaty środków z BŚ kosztowała blisko 2 mln euro.

Rzecznik Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Piotr Stachura w oświadczeniu przesłanym PAP podkreślił, że "po raz kolejny mamy do czynienia z sytuacją, w której publikowany przez NIK raport z kontroli przedstawia tezy, które już dawno są nieaktualne".

Wyjaśnił, że problemy dotyczące modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego, na które wskazuje NIK w swoim raporcie, dotyczą 2013 roku, czyli pierwszego roku kalendarzowego pracy przy tej inwestycji.

Rzecznik przyznał, że na początku inwestycji pojawiły się opóźnienia, "przez co początkowe zestawienia wydatkowanych pieniędzy nie pokrywały się ze wstępnymi planami". Podkreślił, że obecnie sytuacja jest znacznie lepsza. "Wiosną br., w efekcie kolejnej wizyty przedstawicieli współfinansującego ten projekt Banku Światowego, opracowano dla kilku przedsięwzięć nowe harmonogramy prac. Podjęliśmy wówczas rozmowy z wykonawcami, pod czujnym okiem Banku Światowego, przygotowaliśmy programy naprawcze i prace postępują zgodnie z planem" - dodał.

Według Stachury prace "znacząco poszły naprzód". Dodał, ze jedna z firm, która miała wcześniej opóźnienia (4-5 miesięcy), wyprzedza obecny nowy harmonogram prac.

Rzecznik dodał, że termin rozliczenia inwestycji to koniec 2015 roku, a inwestycja zostanie zakończona w czerwcu przyszłego roku. "Co więcej, wystąpienie pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli z 2 czerwca 2014 roku pozytywnie ocenia działalność RZGW we Wrocławiu w zakresie realizacji Projekty Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry, a publikowany raport odnosi się jedynie do problematycznych zjawisk z 2013 roku, które już dawno zostały zażegnane" - zaznaczył.