Nowe zasady użycia siły przez żołnierzy WP (komunikat)

02.11. Warszawa - MON informuje:

Na najbliższym posiedzeniu Senatu w dniach 3-4 listopada 2010 r. planowane jest rozpatrzenie nowelizacji ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP oraz ustawy o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych RP poza granicami państwa, przyjętej przez Sejm 22 października 2010 r.

Celem ustawy jest określenie zasad i warunków użycia siły (broni, innego uzbrojenia lub środków przymusu bezpośredniego) przez żołnierzy pełniących służbę poza granicami państwa. Stanowi to wypełnienie luki w polskim prawie - dotychczas jedyną podstawą prawną regulującą te kwestie były ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz akty normatywne wydane przez organy organizacji międzynarodowych, którym jednostki wojskowe zostały podporządkowane na czas operacji.

Ustawa ta ma więc znaczenie bezprecedensowe - zapewni żołnierzom pełniącym służbę w Polskich Kontyngentach Wojskowych poczucie prawnego bezpieczeństwa w sytuacjach, w których występuje konieczność użycia siły, innych niż działanie w celu samoobrony.

Ustawa określa generalną zasadę użycia siły przy realizacji przez Siły Zbrojne dwóch rodzajów konstytucyjnych zadań związanych z ochroną państwa (art. 26 Konstytucji) oraz związanych z użyciem Sił Zbrojnych poza granicami (art. 117 Konstytucji).

Użycie siły przez Siły Zbrojne będzie więc mogło nastąpić w celu przeciwstawienia się zewnętrznemu zagrożeniu państwa, zbrojnej napaści na terytorium Polski lub gdy z umowy międzynarodowej będzie wynikać zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji.

Drugi przypadek użycia siły odnosi się do udziału w konflikcie zbrojnym lub dla wzmocnienia sił państwa albo państw sojuszniczych, misji pokojowej, akcji zapobieżenia aktom terroryzmu lub ich skutkom. Przykładem tego typu działań mogą być trwające (lub już zakończone): operacja "ACTIVE ENDEAVOUR" na Morzu Śródziemnym, operacja "ENDURING FREEDOM" i operacja Międzynarodowych Sił Wspierania Bezpieczeństwa (ISAF) w Islamskiej Republice Afganistanu, operacja Międzynarodowych Sił Stabilizacyjnych w Republice Iraku.

Wprowadzono także przepis legalizujący stosowanie postanowień przewidzianych dla międzynarodowych warunków i sposobu użycia siły określanych przez organizację międzynarodową, tzw. "Zasad Użycia Siły" (Rules of Engagement - ROE), w tym stosowania siły nie tylko do działań samoobronnych, ale także w postaci "aktywnej". Ustawa nakazuje także uwzględnianie zastrzeżeń zgłaszanych przez upoważniony organ państwowy, czyli stwarza możliwość wprowadzania tzw. ograniczeń narodowych w PKW oraz ustanowienia własnych zasad użycia siły, niezależnych od ROE. Uregulowanie to ma szczególne znaczenie w przypadku braku mandatu organizacji międzynarodowej w sytuacji tzw. misji koalicyjnych, jak było np. w Iraku.

Wprowadzono uprawnienie żołnierzy do wyprzedzającego użycia siły w samoobronie. To uprawnienie ma szczególne znaczenie przy zwalczaniu zagrożeń spowodowanych przez zamachowców samobójców, działających w tłumie z ładunkami wybuchowymi przytwierdzonymi do własnego ciała lub kierującymi pojazdami z ładunkami wybuchowymi, które są skierowane na bazy wojskowe, kolumny lub konwoje wojskowe, albo inne urządzenia i obiekty wojskowe. Żołnierze będą mieli prawo zastosowania w samoobronie wszelkich dozwolonych środków, które skutecznie odeprą zamach.

Ustawa upoważnia ponadto Ministra Obrony Narodowej do określania indywidualnych dla każdej operacji zagranicznej z udziałem Sił Zbrojnych tzw. ograniczeń narodowych w PKW oraz warunków użycia siły. Pozwoli to na każdorazowe dostosowanie zasad użycia siły do różnego typu zadań w ramach mandatu różnych organizacji międzynarodowych, odmiennych celów poszczególnych misji oraz różnych warunków operacyjnych. Każda misja jest bowiem inna oraz różne są wymagania w zakresie zasad użycia siły przez wojska w danej misji. Dlatego wzorem Sojuszu Północnoatlantyckiego przyjęto koncepcję indywidualnego podejścia do każdej misji.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ mick/