O tej uldze na podatki zapomina pół miliona Polaków

W Polsce niemal 100 proc. oddanej krwi uzyskano bez zapłaty, od honorowych dawców. Nie oznacza to jednak, że ta szlachetna i społecznie korzystna działalność pozostaje bez nagrody. Honorowym dawcom krwi przysługują bowiem liczne przywileje.

Jedną z najbardziej znanych korzyści płynących z honorowego krwiodawstwa jest możliwość darmowych przejazdów komunikacją miejską, którą uzyskuje się po oddaniu określonej ilości krwi. Liczbę litrów krwi dającą takie uprawnienia określają samorządy. Jak sprawdziliśmy, różnice między regionami są spore.

Najczęściej miasta zwalniają z opłat za bilety Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi I stopnia, czyli osoby, które oddały co najmniej 15 (kobiety) lub 18 litrów krwi (mężczyźni). Wymagania mogą być jednak znacznie ostrzejsze. Ofiary aż 30 litrów krwi za możliwość darmowej jazdy domaga się ZKM Ciechanów. W Gorzowie darmowa jazda kosztuje mężczyzn 25 litrów krwi, a kobiety 18 litrów krwi. W Łodzi na ten przywilej trzeba zapracować, oddając 22 litry krwi niezależnie od płci. Z kolei Chełmskie Linie Autobusowe gwarantują darmowe przejazdy już po 12 litrach oddanej krwi, a w Nowym Sączu kobietom wystarczy oddanie zaledwie 8 litrów.

Ulga podatkowa dla krwiodawców

Okazuje się, że dzięki krwiodawstwu znacznie łatwiej niż na codziennych przejazdach można oszczędzić na podatkach. Aby skorzystać z ulgi, należy wziąć odpowiednie zaświadczenie z centrum krwiodawstwa i do zeznania podatkowego dołączyć wypełniony PIT/O. W ten sposób za każdy litr oddanej krwi możemy odliczyć sobie 130 zł od przychodu (osoby opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym) lub od dochodu (podatnicy rozliczający się według skali podatkowej). Łącznie z darowiznami dla organizacji charytatywnych i religijnych suma odliczenia od dochodu (przychodu) nie może jednak przekroczyć 6 proc. jego wartości. Zaświadczenie o ilości oddanej krwi trzeba przechowywać przez 5 lat.

Jak donosi "Dziennik Gazeta Prawna" polscy krwiodawcy nie korzystają z przysługującej im ulgi. Według danych Narodowego Centrum Krwiodawstwa na ponad 625 tys. osób oddających krew zaświadczenia w 2011 r. odebrało niespełna 100 tys. osób. Ciekawe, czy rezygnacja z ulgi wynika z bezinteresowności krwiodawców, czy może raczej z ich niedoinformowania?

Oprócz ulgi podatkowej, osobom oddającym krew przysługują również inne korzyści. Według informacji ze strony NCK krwiodawca może liczyć na zwolnienie pracy w dniu, w którym oddaje krew i na czas okresowego badania krwi oraz na zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy. Honorowym dawcom krwi przysługuje również prawo do posiłku regeneracyjnego o wartości odżywczej 4,5 tys. kcal (zazwyczaj 8 czekolad) oraz zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi.

Po oddaniu 5 litrów krwi w przypadku kobiet lub 6 - w przypadku mężczyzn, krwiodawcom przysługuje również prawo do obsługi poza kolejnością w ośrodkach opieki zdrowotnej i w aptekach oraz bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazami leków podstawowych i uzupełniających do wysokości limitu ceny.

W niektórych przypadkach dawcy (np. rzadkich grup krwi krwi, lub poddawani specjalnym zabiegom dawcy osocza) mogą otrzymać ekwiwalent pieniężny za pobraną krew i zabiegi.