Od pożyczki firma nie zawsze zapłaci daninę

To dlatego, że ustawa o PCC zawiera zamknięty katalog czynności podlegających tej daninie (art. 1). Wymienia m.in. umowy sprzedaży i pożyczki oraz umowy spółki. Emisja i sprzedaż weksla zaś nie zostały w tym katalogu uwzględnione. Są więc korzystniejsze dla firm.

– Zastanawialiśmy się nad zaciągnięciem na rynku pożyczki, by sfinansować jedną z inwestycji. Doszliśmy jednak do wniosku, że korzystniejsza jest emisja weksla – mówi jeden z przedsiębiorców.

O tym, że jest to coraz częściej stosowane rozwiązanie, świadczy m.in. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie (nr IPPB2/436-213/10-2/MZ). Sprawa dotyczyła spółki, która zamierza wystawić weksle własne na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego (FIZ). Wnioskodawca będzie otrzymywać od FIZ kwotę niższą od wartości nominalnej weksla. W chwili przedstawienia weksla do wykupu zobowiązany będzie do wypłaty na rzecz FIZ kwoty nominalnej. W umowie strony określają m.in. termin emisji weksla i kwotę, po której remitent będzie uprawniony do objęcia weksla, oraz sposób dokonania zapłaty.

Dyrektor IS zgodził się, że czynność wystawienia weksla własnego na rzecz FIZ i zapłata przez FIZ nie rodzi obowiązku podatkowego. Spółka nie zapłaci więc tej daniny.

Przedsiębiorcy muszą jednak uważać. Ten sposób pozyskiwania środków może mieć też mankamenty. Wszystko przez to, że emisja weksla ma podobne skutki jak inne czynności opodatkowane PCC, np. pożyczka. O tym, czy daną umowę można zakwalifikować do działań objętych tym podatkiem, nie decyduje jej nazwa, ale treść.

- Jeżeli wystawienie weksla łączy się z czynnością cywilnoprawną, która jest pierwotną przyczyną jego wystawienia, to chociaż samo wystawienie weksla nie podlega PCC, podatkowi temu może podlegać pierwotna czynność cywilnoprawna – ostrzega dyrektor IS w Katowicach w piśmie nr IBPB2/ 436-175/08/MZ.

To dlatego, że weksel może pełnić różne funkcje gospodarcze. Może być np. formą zapłaty za towar, spełniać funkcję kredytową lub gwarancyjną – jako zabezpieczenie spłaty kredytu. Niemal każdą z tych funkcji można powiązać z transakcją objętą PCC. W wypadku np. funkcji płatniczej podstawą może być kryjąca się pod nią umowa sprzedaży.

Warto więc, by podmiot, który planuje emisję weksla, wystąpił w tej sprawie z wnioskiem o interpretację podatkową. Musi jednak pamiętać, że o kwalifikacji danej umowy nie decydują przepisy prawa podatkowego, ale cywilnego. Organy podatkowe wskazują często, że ocena, jaki charakter ma zawarta przez przedsiębiorcę umowa, nie może być przedmiotem interpretacji. Ważne jest więc, by później, na etapie ewentualnej kontroli podatkowej, nie wskazywać, że emisja weksla miała związek z czynnością opodatkowaną, np. umową pożyczki.

Monika Pogroszewska