Ortyl: zmiany w janosikowym niekorzystne

Zdaniem marszałka woj. podkarpackiego proponowana zmiana jest niezgodna z konstytucją, bo nie zapewnia samorządowi "udziału w dochodach odpowiednio do przypadających mu zadań".

W jego ocenie niezapewnienie samorządom dochodów adekwatnych do nałożonych zadań było podstawą stwierdzenia przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności z konstytucją dotychczas obowiązującej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. - Trzeba więc rozwiązania prawne poprawić, bo w przeciwnym razie możemy nie wykorzystać szans, jakie daje nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej. Źródłem wyrównania powinien być budżet państwa, a nie samorządy, które muszą dzielić się środkami między sobą - stwierdził marszałek.

- Nie jest to tylko opinia zarządu, ale i całego sejmiku, który jednogłośnie przyjął stanowisko sprzeciwiające się proponowanym przez Ministerstwo Finansów poziomom finansowania zadań samorządu - podkreślił Ortyl.

Według niego od przyszłego roku, po wprowadzeniu tych regulacji w życie, "musimy się liczyć z koniecznością podejmowania przez zarząd województwa decyzji o ograniczeniu realizacji części zadań nałożonych na samorząd województwa".

Ortyl uważa, że resort finansów powinien "brać pod uwagę konieczność zapewnienia przez rząd RP dochodów umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie, realizację nałożonych zadań oraz wywiązywanie się z już zaciągniętych zobowiązań".

Zaznaczył, że "koszty realizowanych zadań są nieadekwatne do środków, jakimi województwa dysponują". - Kwoty przekazywane w formie dotacji celowej na zadania rządowe zlecone do realizacji samorządom są niewystarczające. W woj. podkarpackim w 2014 roku dofinansowanie zadań rządowych dochodami własnymi wyniesie ok. 4 mln zł - wskazał.

- Ponadto z przekazanych przez Ministerstwo Finansów danych dotyczących przewidywanych na 2015 r. kwot subwencji dla województw wynika, że nastąpi ich duży spadek. Łączna kwota części regionalnej i wyrównawczej dla wszystkich województw w stosunku do roku 2014 zmniejszy się o ponad 500 mln zł - mówił Ortyl.

W woj. podkarpackim ma to skutkować spadkiem dochodów bieżących o 47,5 mln zł w porównaniu do roku 2014. - Jest to np. wartość wydatków planowanych na organizowanie przewozów regionalnych na terenie województwa lub koszty utrzymania wojewódzkich instytucji kultury - zauważył.

Rząd przyjął we wtorek projekt noweli ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która dotyczy tzw. janosikowego. Przewiduje on podniesienie progu dochodów - od którego województwa będą płacić janosikowe - ze 110 proc. do 125 proc. średnich dochodów podatkowych, wyliczonych dla wszystkich województw.

Propozycja wprowadza też maksymalny poziom wpłat do 35 proc. dochodów podatkowych, a także możliwość obniżenia wpłat województw w trakcie roku budżetowego, jeśli ich wpływy podatkowe spadną o więcej niż 10 proc. w porównaniu z poprzednim analogicznym okresem.

Projekt jest skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z marca br., który uznał przepisy ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego za niekonstytucyjne, gdyż nie gwarantują województwu zachowania istotnej części dochodów na realizację własnych zadań. We wtorkowym komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu zapewniono, że projekt realizuje wyrok Trybunału.

Janosikowe to system subwencji, który polega na przekazywaniu przez bogatsze samorządy części dochodów na rzecz biedniejszych. Największym płatnikiem janosikowego jest województwo mazowieckie - aby wywiązać się z ciążących na nim obowiązków, województwo zdecydowało się zaciągnąć pożyczkę z budżetu w kwocie ponad 400 mln zł. Przedstawiciele województwa mazowieckiego są zdania, że przygotowany przez MF projekt zmian jest połowiczny i nie rozwiąże problemów Mazowsza.