PE uchwalił rezolucję wzywającą do gotowości ws. sankcji na Rosję

PE ocenił w przyjętej w czwartek rezolucji, że sytuacja na Ukrainie wymaga od rządów gotowości do natychmiastowego nałożenia sankcji gospodarczych na Rosję. Wezwano do podjęcia kroków przeciwko rosyjskim firmom i ich spółkom zależnym, m.in. w sektorze energii.

Parlament Europejski uchwalił w czwartek rezolucję krytykującą naciski Rosji na kraje Partnerstwa Wschodniego i destabilizowanie wschodniej Ukrainy.

PE przypomina w rezolucji o konieczności zachowania przez UE i państwa członkowskie wspólnego stanowiska wobec Rosji. Europosłowie wskazali, że "obecna sytuacja wymaga od rządów zaostrzenia drugiej fazy sankcji i gotowości do wprowadzenia trzeciej fazy sankcji (sankcji ekonomicznych), które muszą być zastosowane natychmiast". Deputowani ponowili też swój apel do Rady UE o szybkie wprowadzenie embarga na broń i technologie podwójnego zastosowania.

Druga faza sankcji to zamrożenie aktywów i sankcje wizowe nakładane na konkretne osoby, w tym przypadku na Rosjan odpowiedzialnych ze destabilizację sytuacji na Ukrainie.

Ponadto w rezolucji zaapelowano o zastosowanie środków "skierowanych przeciwko rosyjskim przedsiębiorstwom i ich filiom, zwłaszcza w sektorze energii, a także środków dotyczących rosyjskich inwestycji i aktywów w UE, jak również o dokonanie przeglądu wszystkich umów z Rosją z myślą o ich ewentualnym zawieszeniu".

Europosłowie wyrazili głębokie zaniepokojenie szybko pogarszającą się sytuacją i rozlewem krwi we wschodniej i południowej Ukrainie; wezwali Rosję do natychmiastowego wycofania poparcia dla używających przemocy separatystów oraz uzbrojonych bojówek, szkolonych i koordynowanych przez rosyjskie siły specjalne, oraz do usunięcia swoich oddziałów ze wschodnich granic Ukrainy - czytamy w komunikacie PE.

PE z zadowoleniem przyjął powściągliwe i wyważone działania, podejmowane dotychczas przez rząd Ukrainy. Przypomniał, że "ukraińskie władze mają pełne prawo do użycia wszelkich niezbędnych środków, co obejmuje prawo do samoobrony, o którym mowa w art. 51 Karty Narodów Zjednoczonych". Europosłowie przestrzegli Rosję, by nie wykorzystywała "uzasadnionego prawa Ukrainy do obrony nienaruszalności terytorialnej jako pretekstu do inwazji wojskowej na szeroką skalę" - czytamy w rezolucji.

W rezolucji poruszono też temat bezpieczeństwa energetycznego; PE podkreślił pilną potrzebę zdecydowanej wspólnej polityki bezpieczeństwa energetycznego UE, czyli unii energetycznej, by ograniczyć uzależnienie UE od rosyjskiej ropy i gazu. PE jest zdania, że nie należy budować Gazociągu Południowego (South Stream), należy natomiast udostępnić inne źródła dostaw.

Europosłowie wyrazili nadzieję, że spotkanie przedstawicieli UE, USA, Ukrainy i Rosji w Genewie utoruje drogę do dyplomatycznego rozwiązania kryzysu. Zastrzegli, że decyzje o przyszłości Ukrainy mogą być podejmowane wyłącznie przez jej obywateli w procesie demokratycznym. Europarlament zgadza się z pomysłem przeprowadzenia narodowego referendum na Ukrainie na temat jej przyszłego statusu oraz terytorium, co zasugerował pełniący obowiązki prezydent Ołeksandr Turczynow.

PE chce też rozszerzenia specjalnej misji monitorującej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), która zbiera informacje o nietypowych działaniach militarnych, akcjach prowokatorskich i sytuacji praw człowieka na Ukrainie. W rezolucji wezwano także misję OBWE, UE oraz obserwatorów z PE do starannej obserwacji wyborów prezydenckich na Ukrainie 25 maja. PE odrzucił wszelką presję z zewnątrz, by je opóźnić. Europosłowie z zadowoleniem też przyjęli zapowiedź Kijowa w sprawie przeprowadzenia wcześniejszych wyborów parlamentarnych.

W rezolucji PE ponownie zaznaczył, że umowy stowarzyszeniowe z Ukrainą i pozostałymi krajami PW nie są ostatecznym celem w ich stosunkach z Unią i zgodnie z Traktatem o UE Gruzja, Mołdawia i Ukraina, podobnie jak wszystkie europejskie państwa, mają możliwość integracji z UE i mogą starać się o przystąpienie do niej.

PE wezwał rządy do podpisania układów o stowarzyszeniu wraz z umowami handlowymi z Mołdawią i Gruzją, co jest planowane na czerwiec. Europarlament zaapelował też o przyznanie tym państwom niezbędnej dodatkowej pomocy finansowej.

PE wyraził zaniepokojenie nawrotem niestabilności w Naddniestrzu. Według europosłów wniosek o uznanie przez Rosję tego separatystycznego regionu Mołdawii jako niepodległego państwa, wystosowany 16 kwietnia 2014 r. przez samozwańcze władze w Tyraspolu, jest krokiem niebezpiecznym i nieodpowiedzialnym. Europosłowie wezwali też do wznowienia w trybie pilnym dialogu w formacie 5+2 oraz do wzmocnienia statusu UE w tych negocjacjach (chodzi o format: Mołdawia, Naddniestrze, OBWE, Rosja, Ukraina, a także UE i USA).

Ze Strasburga Julita Żylińska i Marzena Kozłowska