Podlaskie/ Ciasto hajnowski marcinek na liście produktów tradycyjnych
Tradycyjny wypiek mieszkańców z okolic Puszczy Białowieskiej, zwany hajnowski marcinek - wielowarstwowe ciasto przekładane kremem, które wyglądem przypomina tort - zostało wpisane na ministerialną Listę Produktów Tradycyjnych. Obecnie na tej liście figurują już 63 produkty z regionu.
Na Listę Produktów Tradycyjnych wpisywane są produkty stanowiące element dziedzictwa kulturowego regionu, które wytwarzane są tradycyjnymi metodami, wykorzystywanymi co najmniej od 25 lat. W całym kraju zarejestrowane są 1582 produkty tradycyjne.
Ostatnio na tę listę z województwa podlaskiego wpisano ciasto zwane hajnowskim marcinkiem. Tradycja pieczenia ciasta i jego nazwa - jak podają wytwórcy - związana jest z historią Pałacu Carskiego w Białowieży, gdzie hucznie obchodzono św. Marcina. Na tę okazję pieczono ciasto zwane "marcinkiem".
Jedną z wytwórczyń marcinka jest Irena Poskrobko z Hajnówki. Przepis w jej rodzinie przekazywany jest z pokolenia na pokolenie. Z dworu przyniósł go dziadek, który tam pracował, następnie babcia przekazała go swojej córce, a ta pani Irenie. "Mama piekła go przy wielkich uroczystościach rodzinnych i świętach, a następnie ja piekłam go z różnych okazji dla wielu osób" - mówi pani Irena.
Przyznaje, że zrobienie marcinka jest pracochłonne. Do wypieku ciasta potrzebne są łatwo dostępne produkty: jaja, śmietana, masło i mąka. Następnie wypieka się z nich cienkie placki - marcinek liczy najczęściej 20-30 takich placków. Przekładane są one masą śmietanową o "lekko kwaskowym smaku". Kiedy placki są już nasączone śmietaną wyrównuje się boki, obsypuje tradycyjnie bułką tartą i dekoruje się górę ciasta.
Jak powiedział PAP Mariusz Dawidziuk z departamentu rolnictwa i obszarów rybackich w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego, przygotowywane są dokumenty, aby na tę listę wpisać kolejne produkty. "Jednak muszą trochę poczekać, bo wielu wytwórców mieszka na wsi i teraz zajęci są pracą w gospodarstwach" - dodał.
W jego ocenie produkty wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych z województwa podlaskiego oddają "wielokulturowy charakter regionu". Jego zdaniem produkty są "zrobione z duszą", a dzięki temu, że robione są w większości przez małych wytwórców, zachowują swoją wysoką jakość.
Wśród produktów tradycyjnych z Podlaskiego jest m.in. cygański kociołek, ser koryciński, bliny po litewsku, sękacz, kartacze sejneńskie, babka ziemniaczana czy pieczywo obrzędowe "korowaj lipski".