Posłowie za poprawkami Senatu do ustawy o darmowych rachunkach
Możliwość zakładania darmowych rachunków płatniczych, łatwiejszego przenoszenia się z banku do banku oraz stworzenie katalogu najkorzystniejszych dla klientów bankomatów - zakłada m.in. nowela ustawy o usługach płatniczych, do której większość poprawek Senatu zaakceptował w środę Sejm.
Większość z kilkudziesięciu przyjętych przez posłów poprawek Senatu ma charakter legislacyjny lub redakcyjny. Sejm zaakceptował np. propozycję senatorów, by w przypadku rozwiązania umowy rachunku płatniczego podmiot, w którym rachunek był prowadzony, musiał w ciągu dwóch tygodni przekazać zestawienie opłat za okres tuż przed rozwiązaniem umowy.
Inna z przyjętych poprawek doprecyzowuje, że po przeprowadzeniu przez klienta pięciu bezpłatnych operacji w miesiącu, bank lub SKOK będzie mógł naliczyć opłaty, ale "opłaty te nie mogą być wyższe od najczęściej stosowanych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy", w odniesieniu do analogicznych transakcji.
Jeszcze inna z poprawek wyraźnie precyzuje, że takie same obowiązki informacyjne wobec dotychczasowego posiadacza rachunku (np. przekazanie istniejących na rachunku stałych poleceń przelewu oraz zgód na realizację poleceń zapłaty w ciągu ostatnich 13 miesięcy) bank będzie miał, gdy posiadacz rachunku będzie chciał otworzyć nowy rachunek w innym państwie członkowskim UE.
Ustawa wprowadza podstawowy rachunek płatniczy (i podstawowe usługi z nim powiązane), który "ma być dostępny dla osób niemających dotąd innego rachunku płatniczego w bankach krajowych (komercyjnych i spółdzielczych), oddziałach banków zagranicznych, spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych oraz instytucjach kredytowych".
Zgodnie z ustawą, klient - w ramach dostępu do rachunku podstawowego - będzie mógł wykonywać jedynie podstawowe transakcje, takie jak: wpłata i wypłata, polecenie przelewu czy polecenie zapłaty. Podstawowy rachunek płatniczy prowadzony będzie bezpłatnie.
W ustawie zastrzeżono, że opłaty mogą dotyczyć jednak usług powiązanych z rachunkiem. W ciągu miesiąca możliwe będzie dokonanie pięciu bezpłatnych poleceń przelewu lub zapłaty (w tym zleceń stałych). Za kolejne polecenia dostawca będzie mógł pobrać opłatę, jednak nie wyższą niż najczęściej stosowana w ramach kont osobistych.
Klient mający rachunek podstawowy będzie mógł używać karty płatniczej, ale za jej wydanie będzie można pobrać opłatę - nie wyższą niż najczęściej pobieraną przez dostawcę w przypadku oferowania takiej karty innym klientom.
Przewidziano także regulacje, które zapewnią szybkie i bezpieczne przenoszenie rachunków płatniczych między poszczególnymi kategoriami dostawców usług, np. z banku do SKOK-u.
Ustawa jest implementacją dwóch dyrektyw unijnych. Podczas prac w Senacie szef senackiej komisji budżetu i finansów Grzegorz Bierecki (PiS) wskazywał na korzyści, jakie klienci banków uzyskają dzięki nowelizacji. To przede wszystkim większa przejrzystość i porównywalność opłat, dzięki czemu "konsumenci będą mogli wybrać najlepszego bądź najtańszego dostawcę".
To także możliwość łatwiejszego przenoszenia rachunku między instytucjami. Dotychczas, mówił Bierecki, banki stosowały techniki wiązania klienta - np. kredyty w banku wymuszały konieczność korzystania z rachunku w tym samym banku. Nowela, jak mówił, znosi takie przywiązania, a bank będzie musiał ułatwiać przeniesienie rachunku do innego podmiotu, jeśli będzie taka wola klienta.
Nowela wprowadza wreszcie, jak podkreślał Bierecki, "najważniejszą rzecz" - darmowy rachunek płatniczy. Będzie mógł go założyć każdy i będzie mógł przeprowadzić do pięciu transakcji bankomatowych miesięcznie za darmo. To bardzo ważna zmiana, istotna cywilizacyjnie, która pozwoli zwiększyć obrót bezgotówkowy i np. zmniejszyć koszty ZUS czy KRUS związane z obrotem gotówkowym - mówił.
"Dotychczas barierą dla ludzi niewiele zarabiających były płatne rachunki" - mówił Bierecki. "Bezpłatny rachunek bankowy i stosunkowo duża ilość transakcji pozwoli zwiększyć ubankowienie, pozwoli też skorzystać z dobrodziejstw współczesnych urządzeń technicznych" - dodał.
W ustawie opisano również zasady funkcjonowania stron internetowych porównujących oferty rachunków płatniczych i opłaty pobierane w związku z usługą rachunku płatniczego. Za pośrednictwem tych stron będzie można również porównać bankomaty - dowiedzieć się, z których gotówkę można pobrać bezpłatnie. Wykaz stron internetowych będzie dostępny na stronie Komisji Nadzoru Finansowego.
Ustawa nakłada też na dostawców usług płatniczych obowiązek bezpłatnego przekazywania - na prośbę konsumenta - informacji dotyczących opłat pobieranych za usługę prowadzenia rachunku płatniczego. Podkreślono, że informacje te mają być jasne i precyzyjne, aby konsument był w pełni świadomy, za jakie usługi zapłaci.
Teraz ustawa trafi do prezydenta.