Prezydent popiera rządowy program na rzecz rozwoju Śląska (aktl.)

13.02. Katowice (PAP) - Prezydent Bronisław Komorowski wyraził w piątek poparcie dla rządowego programu dla Śląska. Wysłuchał problemów samorządowców z regionu, związanych np. ze zwrotem podatku od wyrobisk. Przedstawił koncepcję zmiany prawa mającą prawdopodobnie ułatwiać łączenie gmin.

W piątek po południu Bronisław Komorowski spotkał się w gmachu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach z przedstawicielami samorządów woj. śląskiego, a potem także związków zawodowych.

Komorowski relacjonował na konferencji prasowej po obu spotkaniach, że rozmowa z samorządowcami koncentrowała się m.in. wokół kwestii poszerzenia "programu adresowanego dla Śląska" ponad zadania wynikające z Regionalnego Programu Operacyjnego i Kontraktu Terytorialnego dla tego regionu.

Samorządowcy natomiast mówili m.in., że prezydent chciał poznać problemy konkretnych miast oraz gmin; przedstawił też własne pomysły mogące służyć samorządom z regionu. Prezydenci i burmistrzowie podkreślali, że choć prezydent zadeklarował poparcie dla projektów związanych z opracowywanym tzw. programem dla Śląska, sprzeciwił się tzw. specustawom mogącym służyć tylko konkretnym miastom czy obszarom.

"Jestem po rozmowie z panią premier, że rząd dokona dodatkowego wysiłku na rzecz Śląska, szukając rozwiązań, a także środków na zasadzie decyzji centralnej wykraczającej poza kontrakt śląski. W związku z czym w marcu można się spodziewać prezentacji tego programu, który można by nazwać +kontrakt regionalny plus+" - powiedział na konferencji prasowej Komorowski. "Jestem przekonany, że wspólnym wysiłkiem zostanie zbudowany atrakcyjny i adekwatny do potrzeb i możliwości program adresowany do Śląska" - zaznaczył.

Jak wyjaśniał prezydent, choć "jest wielka szansa na zakończenie konfliktu" w Jastrzębskiej Spółce Węglowej (podobnie jak porozumieniem został zakończony w styczniu konflikt w Kompanii Węglowej), pozostaje świadomość, "że porozumienia będą zawarte, a problemy pozostaną".

"Trzeba dzisiaj koncentrować się na działaniach, które pozwoliłyby na dokonanie istotnych zmian w sytuacji Śląska w następnych latach także w aspekcie szerszym niż problemy górnicze. () W związku z czym spotkanie z samorządowcami było poświęcone temu, jak można poszerzyć program adresowany do Śląska poza to, co jest zapisane w kontrakcie regionalnym" - wskazał Komorowski.

Jako jeden z przykładów takiego rozszerzenia prezydent podał zwiększenie możliwości specjalnych stref ekonomicznych. Zaznaczył też, że w rozmowie pojawił się temat "pewnej zmiany w zakresie ustroju samorządowego, który przyczyniłby się do lepszego gospodarowania środkami, lepszego wykorzystania realnych możliwości istniejących tu, na terenie Śląska".

"Pan prezydent chciał wysłuchać, co dzieje się na Śląsku w związku z dynamiczną sytuacją i generalnie z reindustrializacją regionu. To m.in. depopulacja czy brak możliwości pozyskiwania środków unijnych np. przez gminy górnicze, które borykają się teraz z problemem zwrotu podatku za tzw. wyrobiska górnicze. To teraz największy problem, bo niektórym gminom grozi bankructwo" - mówiła po spotkaniu z Komorowskim prezydent Jastrzębia-Zdroju Anna Hetman.

Chodzi o wieloletni spór gmin górniczych ze spółkami górniczymi ws. opodatkowania wyrobisk. W świetle ostatniego orzecznictwa sądów administracyjnych gminy mają prawo pobierać podatek nie od całych wyrobisk, lecz od znajdujących się w nich obiektów czy urządzeń, wobec czego spółki górnicze mogą domagać się zwrotu nadpłaconych przed laty podatków z tego tytułu.

"To dla nas bardzo ważny problem, ponieważ musimy obecnie zwracać bardzo duże środki" - wyjaśniła prezydent Rudy Śląskiej Grażyna Dziedzic. "Prezydent obiecał, że tym tematem się zajmie" - wskazała.

Wśród propozycji wskazanych przez Komorowskiego Dziedzic wymieniła m.in. "ustawę o wielkich miastach". "To nie ustawa metropolitalna, ale raczej wchodzenie w związki poszczególnych miast. Podobno taka ustawa została już przez prezydenta przygotowana. Musimy poznać szczegóły" - zaznaczyła.

Dopytywana potwierdziła, że najprawdopodobniej chodzi o pomysł bliski koncepcji proponowanej pewien czas temu przez b. prezydenta Katowic Piotra Uszoka - zmierzającej do łączenia sąsiadujących ze sobą miast w większe organizmy. "Śląsk jest specyficznym regionem. Każde miasto jest jednak osobną jednostką. Na razie trudno powiedzieć, jak to pan prezydent sobie wyobraża" - uznała prezydent Rudy Śląskiej.

Pytana o stanowisko Komorowskiego w sprawie tzw. programu dla Śląska powiedziała, że prezydent zadeklarował wsparcie dla programu i poszczególnych jego elementów - takich, które nie będą "w sprzeczności z całym krajem" oraz obowiązującym prawem. "Pan prezydent jest przeciwny specustawom ze względu na to, że może to być w skali kraju negatywnie odbierane" - zaznaczyła Dziedzic.

Rządowe plany związane z tzw. programem dla Śląska zakładają rozwój regionu dzięki reindustrializacji opartej na perspektywicznych branżach przemysłu. Międzyresortowy zespół ds. wzmocnienia potencjału przemysłowego Śląska i Małopolski, który ma go wypracować - m.in. przy udziale samorządów z regionu - premier Ewa Kopacz powołała 7 stycznia.

Do tej pory odbyły się m.in. dwa spotkania samorządowców z biorącą udział w pracach zespołu wiceminister gospodarki Iloną Antoniszyn-Klik, a także spotkanie zespołu z udziałem delegacji samorządów. Przedstawiciele władz lokalnych i regionalnych przedstawili propozycje rozwiązań do programu wypracowane w porozumieniu m.in. z miejscowymi organizacjami gospodarczymi.

Są wśród nich: nieodpłatne przekazywanie nieruchomości Skarbu Państwa na rzecz samorządów, dodatkowe środki z budżetu państwa na uzbrajanie terenów pod inwestycje, preferencyjne pożyczki dla b. pracowników restrukturyzowanych branż na rozpoczęcie działalności czy stworzenie instrumentu umożliwiającego tworzenie wolnych stref miejskich - stref aktywności - zapewniających preferencyjne warunki dla biznesu z sektora MŚP.

Samorządowcy zgłaszali też potrzebę podejmowania przedsięwzięć prorozwojowych, które zwiększą dostępność terenów inwestycyjnych zlokalizowanych w zasięgu autostrad i dróg ekspresowych. Specjalny projekt pn. "4 Silesia (4S)" oparty na aktywizacji pod inwestycje gminnych terenów zlokalizowanych wzdłuż czterech dróg ekspresowych: A1, DTŚ, S1 i S69 przygotowała Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna.

Prezydent Bytomia Damian Bartyla zapowiedział w piątek, że w najbliższy poniedziałek ma odbyć się kolejne spotkanie samorządowców ws. prac nad programem - w Krakowie, u wojewody małopolskiego.