Projekt MF: celników będzie można poddawać badaniom psychofizycznym

W projekcie opublikowanym na rządowych stronach internetowych przewidziano, że funkcjonariusze celni pełniący służbę w oddziałach granicznych lub kierowani do takich oddziałów będą mogli być poddawani badaniom psychofizycznym.

W uzasadnieniu napisano, że pełnią oni wyjątkowo ważną rolę, jeśli chodzi o bezpieczeństwo UE oraz polski budżet, w związku z tym powinni legitymować się nie tylko odpowiednimi kwalifikacjami, ale także cechami osobowymi. Mogą być bowiem narażeni na wiele zagrożeń, w tym korupcyjnych.

Jedną z form weryfikacji kandydatów przewidzianą w projekcie ma być badanie psychofizyczne, "które obejmuje rejestrowanie specyficznych zmian reakcji fizjologicznych występujących w trakcie zadawania pytań badanemu". Ma to służyć uzyskaniu informacji o badanym w szczególności dotyczących: jego lojalności, czerpania korzyści w związku z dotychczasową służbą (posiadania środków nie mających pokrycia w dochodach)
, patologii i uzależnień niepożądanych na służbie.

Według MF dzięki badaniom "będzie można dotrzeć do sfery badanego obejmującej emocje funkcjonariusza celnego (np. silne skojarzenie bodźca z jakimś wydarzeniem w życiu badanego, lęki, blokady psychiczne i źródła silnego stresu)".

Ponadto - zgodnie z projektem - celnicy pełniący służbę w oddziałach granicznych oraz w komórkach zwalczania przestępczości nie będą mogli korzystać "z prywatnych urządzeń służących do komunikacji elektronicznej, które umożliwiają porozumiewanie się na odległość". Przewidziano, że funkcjonariusze celni będą mogli korzystać z takich urządzeń w celach pozasłużbowych pod warunkiem, że urządzenia te zostaną wcześniej zgłoszone.

Celnicy uzyskają uprawnienie do przeprowadzania na przejściach granicznych niektórych kontroli obecnie leżących w gestii Inspekcji Weterynaryjnej, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Zakres tych kontroli ma zostać określony w rozporządzeniu. "Projektowana regulacja ma na celu optymalne wykorzystanie zasobów administracji publicznej w celu stabilizacji płynności odpraw na przejściach granicznych" - napisano w uzasadnieniu do projektu.

Projekt reguluje także kwestie wyliczania wysokości tzw. uposażenia chorobowego celników (ma to być 80 proc. wynagrodzenia, a nie 100 proc. jak obecnie) przebywających na zwolnieniu lekarskim. Z danych MF wynika, że w 2013 r. statystyczny celnik przebywał średnio 22 dni na zwolnieniu lekarskim.

Ponadto projekt zawiera propozycje regulacji, które - zdaniem MF - mają zapobiegać nepotyzmowi, wzmocnią organizacyjnie Służbę Celną, usprawnią mechanizmy zarządzania zasobami ludzkimi w tej służbie, a także wzmocnią funkcje kontrolne celników.

W uzasadnieniu do projektu poinformowano, że nowe przepisy przewidują także centralizację zadań związanych m.in. z poborem ceł i podatków oraz rozliczeń finansowo-księgowych. W efekcie powstanie tzw. jedno okienko rozliczeniowe dla przedsiębiorców. Umożliwi to firmom szybsze rozliczenia ceł i podatków. Wpłaty mają być dokonywane na konto jednej izby, co - według autorów projektu - ograniczy możliwość wystąpienia nieprawidłowości oraz pozwoli przedsiębiorcom zaoszczędzić czas.

Projekt zakłada także zmianę ustawy o urzędach i izbach skarbowych. Przewiduje połączenie organizacyjne urzędów skarbowych i izby skarbowej. Organy te nadal pozostaną niezależne, choć z punktu widzenia zarządzania finansami i kadrami będą jedną jednostką organizacyjną zarządzaną z poziomu województwa, czyli izb skarbowych.

Według MF zmiana pozwoli na konsolidację w izbach skarbowych tzw. procesów pomocniczych w administracji podatkowej. Dzięki temu część urzędników, którzy obecnie zajmują się biurokracją będzie można przesunąć do podstawowych zadań administracji podatkowej: kontroli podatkowej, egzekucji należności podatkowych i obsługi podatnika. (PAP)

mmu/ son/ gma/