Raport płacowy - Polska i świat

O ile wzrosły nasze zarobki? Które branże są najlepiej wynagradzane w Polsce? Czy lepiej pracować w małej firmie, czy w wielkiej korporacji? Kto płaci więcej - sektor prywatny, czy budżetówka? - odpowiedzi na te pytania zawiera opublikowany przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców "Raport płacowy. Polska i Świat".

Publikacja zaczyna się od porównania zarobków na świecie. O ile w takich miastach jak Zurych, Genewa, Luksemburg, Nowy Jork, Sydney, Oslo i Tokio średnie stawki są wyższe niż 30 dolarów za godzinę, to w Warszawie jest to 7,7 dolara, a w indyjskim Delhi ledwie 2,5 dolara.

Autorzy raportu zwracają jednak uwagę, że Europa Środkowa obok Azji Wschodniej należy do regionów o najszybszym tempie wzrostu płac.

"W porównaniu do państw Europy Zachodniej pensja minimalna w Polsce jest zatrważająco niska" - napisali autorzy raportu. Pod względem najniższego dozwolonego prawem wynagrodzenia Polska w UE wygrywa tylko z kilkoma państwami z naszego regionu. Jednak siedem krajów Wspólnoty nie ma określonej ustawowo minimalnej płacy.

Obecnie pensja minimalna w Polsce stanowi 42 proc. przeciętnego wynagrodzenia, co jak zwracają uwagę autorzy raportu jest zgodne ze średnią europejską. Wysokość minimalnej płacy rośnie jednak systematycznie niezależnie od kryzysu.

Zróżnicowanie wynagrodzeń jest widoczne również w skali Polski. Najwyższymi zarobkami mogą poszczycić się mieszkańcy województwa mazowieckiego, największy wpływ na ten wynik ma oczywiście Warszawa. Po wyeliminowaniu stolicy województwa najlepiej wypada województwo pomorskie.

Z danych Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń wynika, że 25 proc. mieszkańców Warszawy deklarowało zarobki na poziomie co najmniej 10 tys. zł. Średnia wyniosła ok. 6 tys. zł brutto. Dla porównania mieszkańcy Białegostoku musieliby na warszawską pensję pracować dwa miesiące.

Bardzo duży wpływ na wysokość pensji ma branża. Na najwyższe średnie wynagrodzenia mogą liczyć osoby zatrudnione w sektorze IT, telekomunikacji i w finansach.

- Informatyka jest branżą, w której przeciętne zarobki są najwyższe. 6 tys. zł to mediana. Wynagrodzenia w tej branży szybują do kilkunastu tysięcy złotych - komentuje Marcin Nowacki, dyrektor ds. relacji publicznych ZPP.

Warto też zwrócić uwagę, że w minionych latach dynamika wzrostu płac była różna w zależności od branży. Wyraźny jest np. wzrost płac w oświacie.

Ale nie tylko branża ma znaczenie. Istotne jest również stanowisko. Z danych, do których dotarła WP.PL, wynika, że awans ma najwyższe przełożenie na zarobki w telekomunikacji i ubezpieczeniach. Dyrektorzy zarabiają tu niemal sześciokrotnie więcej niż szeregowi pracownicy. Z drugiej strony największa równość płacowa panuje w szkolnictwie, gdzie dyrektor zarabia niewiele ponad dwa razy tyle, co zwykły pracownik.

Ciekawie wygląda również zestawienie najlepiej i najgorzej opłacanych stanowisk w ramach całej gospodarki. Różnica między przeciętnymi zarobkami szwaczek a dyrektorów w bankach jest kilkunastokrotna.

Kolejnym czynnikiem, który wpływa na wysokość pensji jest wielkość przedsiębiorstwa. Generalna zasada jest taka: im więcej osób zatrudnionych w firmie, tym przeciętna pensja jest wyższa.

W raporcie przedstawiono dane na temat wysokości zarobków na stanowiskach specjalistów. Mediana (wartość środkowa dla uporządkowanego zbioru danych) dla tego typu miejsc pracy wnosi 4 tys. złotych brutto. Wyraźnie powyżej tego progu plasuje się branża IT.

Jak wynika z raportu, przeciętne zarobki w sektorze publicznym (4515,68 PLN w I kwartale 2013 r.) są wyższe niż w sektorze prywatnym (3380,35 PLN) i w dodatku szybciej rosną. Jednak w przypadku stanowisk urzędniczych należących do korpusu służby cywilnej po uwzględnieniu inflacji pensje w 2012 r. spadły realnie o 1,4 proc. w porównaniu do ubiegłego roku.

Przeciętne wynagrodzenie urzędnika wynosiło w 2012 r. 4729 zł i było o 34,3 proc. od przeciętnego wynagrodzenia w całym kraju.

Znacznie więcej od specjalistów i urzędników zarabia kadra menedżerska spółek giełdowych. Co więcej - według opracowania PwC wynagrodzenia członków zarządu największych spółek giełdowych wzrosły rok temu o ok. 10 proc. w porównaniu do 2011 r.

- Oceniamy, że jest to związane z tym, że duże spółki giełdowe miały w 2012 r. znacznie lepsze wyniki niż w 2011 r. - komentuje Marcin Nowacki z ZPP, zwraca jednak uwagę, że polscy menadżerowie są wynagradzani trzy razy gorzej niż w Europie Zachodniej.

Szczególnie zła sytuacja dotyczy wynagrodzeń prezesów spółek z udziałem Skarbu Państwa. - Ustawa kominowa prowadzi do negatywnej selekcji. Dobrzy menedżerowie z sektora prywatnego nie pójdą pracować za mniejsze wynagrodzenie - mówi Marcin Nowacki z ZPP.

Na wykresie widać, ile może zarabiać prezes spółki giełdowej w Polsce.

O wiele więcej zarabiają prezesi za oceanem. Rekordowe uposażenie wynosi ok. 100 mln dolarów w ciągu roku.