Rosyjski rynek telekomunikacyjny rośnie pomimo kryzysu
Przez ostatnią dekadę rosyjska gospodarka rosła w nadzwyczaj szybkim tempie. Chociaż kraj czeka spowolnienie ze względu na światowy kryzys finansowy, przed co najmniej trzema kluczowymi obszarami rynku telekomunikacyjnego otwierają się korzystne perspektywy.
Te obszary to Internet szerokopasmowy, usługi triple play i usługi mobilne (3G). Ich rozwojowi sprzyja polityka rządu, silna konkurencja i zainteresowanie inwestorów.
_ Fakt, że telekomunikacja stanowi istotny punkt w programie rosyjskiego rządu jest jednym z głównych czynników sprzyjających ciągłej dynamice tego sektora _ – zauważa Iwona Petruczynik, analityk firmy doradczej Frost & Sullivan. W 2001 r. rząd zatwierdził trzy ważne programy modernizacji: Koncepcja Rozwoju Komunikacji Satelitarnej do 2010 r.; Koncepcja Rozwoju Komunikacji Komórkowej w Rosji, również do 2010 r. oraz program podzielony na dwie części: Elektroniczna Rosja w latach 2002-2010 (eRussia) i Rozwój wspólnej przestrzeni edukacji informacyjnej w latach 2001-2006 (eEducation). _ Widać wyraźnie, że programy te, wymagające znacznych inwestycji, znajdują się nadal w fazie wdrażania i mimo ich znacznego dotychczasowego wpływu, kraj ma w tym zakresie jeszcze wiele do zrobienia _ – dodaje Petruczynik.
Wskaźnik penetracji rynku przez Internet szerokopasmowy w Rosji wyniósł w 2008 r. poniżej 10%. Choć nastąpił znaczny wzrost w porównaniu z poziomem 3,2% uzyskanym w 2007 r., kraj wciąż mocno odstaje od Europy Zachodniej. _ Jest wiele do nadrobienia _ – mówi Petruczynik. _ Mimo wzrostu cen za szerokopasmowy dostęp do Internetu, jest duży popyt wśród odbiorców. O skali zapotrzebowania świadczy fakt, że wraz z gwałtownym wzrostem liczby komputerów osobistych na 100 osób z poziomu 6,4 do 12,2 w okresie między 2002 r. a 2006 r., liczba użytkowników Internetu wzrosła w tym samym czasie dziewięciokrotnie _.
Technologie szerokopasmowe, takie jak VDSL, HDSL, ADSL2+ i FTTx, gwarantują w Rosji wielkie możliwości inwestycyjne. Moskwa, przy 50-procentowym zasięgu sieci szerokopasmowej, w znacznej mierze wykorzystuje technologię FTTC. Inne regiony również zwiększają penetrację sieci szerokopasmowej i do realizacji usług wykorzystują połączenie technologii FTTB, FTTC i FTTH. Będzie występować wyraźna potrzeba poprawy zasięgu w segmencie użytkowników z obszarów wiejskich oraz o niższych dochodach, biorąc pod uwagę utrzymujące się silne kontrasty między segmentami demograficznymi.
Rosja zdecydowanie dąży też do wprowadzenia na rynek technologii 3G. MegaFon, trzeci największy w Rosji operator telefonii komórkowej, jako pierwszy uruchomił usługi 3G w 2007 r. na terenie Petersburga oraz w części obwodu leningradzkiego. W czerwcu 2008 r. spółka ogłosiła plan uruchomienia usług 3G we wszystkich obwodach północno-zachodnich. MTS, największy operator komórkowy w kraju, dodał do swojej sieci 3G w 2008 r. dwa inne miasta, dążąc do objęcia swoim zasięgiem 40 miast do końca 2009 r. Biorąc pod uwagę dużą konkurencję oraz potencjał wzrostu, w nadchodzących trzech latach możemy spodziewać się dalszej aktywności w zakresie wdrażania nowych usług. Rozpocznie się okres inwestycji w produkty i usługi, mające na celu wykorzystanie infrastruktury sieciowej.
TV to kolejny segment rynku rosyjskiego, który przechodzi poważne zmiany. Rosyjski rząd skupia się teraz na przestawieniu telewizji naziemnej z systemu analogowego na cyfrowy. Szacuje się, że inwestycje w tym zakresie w latach 2008-2015 sięgną kwoty 12 mld USD; większą część funduszy zapewnią prywatni inwestorzy. Głównymi kanałami dystrybucji TV cyfrowej będą prawdopodobnie sieci szerokopasmowego dostępu na abonament, działające w oparciu o technologie Data over Cable Service Interface Specification (DOCSIS), ADSL oraz Ethernet.
Możliwości rynkowe Internetu szerokopasmowego, usług 3G oraz telewizji cyfrowej są ogromne. W Rosji w związku z tym wystąpi prawdopodobnie nagły wysyp usług Triple i Quad Play. _ Jednak kiedy rozpatrujemy Rosję pod względem rozwoju technologii, nie możemy zapominać o przepaści dzielącej Moskwę i inne większe miasta od obszarów wiejskich _ – zauważa Petruczynik i dodaje: _ Ten występujący w Rosji podział stwarza ogromne możliwości dla nowych podmiotów wkraczających na rynek w mniej rozwiniętych obszarach, zważywszy zwłaszcza na fakt, że konkurencja w największych miastach już teraz jest bardzo intensywna i kosztowna. Dostawcy usług będą musieli jednak nauczyć się, jak zestrajać ze sobą różne zestawy parametrów gospodarczych, aby obsłużyć ten rynek w sposób opłacalny dla siebie i przystępny cenowo. Rosyjscy dostawcy usług powinni rozejrzeć się za dobrymi praktykami na porównywalnych rynkach, na przykład w Azji Południowo-Wschodniej lub w Ameryce Łacińskiej _.