Rząd przyjął projekt ustawy chroniącej nabywców tzw. polisolokat

Chodzi o przygotowany przez resort finansów projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Ma on dostosować polskie przepisy do unijnej dyrektywy regulującej zagadnienia związane z podejmowaniem i prowadzeniem działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II).

Do najważniejszych zmian przewidzianych w projekcie CIR zaliczyło m.in. wprowadzenie nowego systemu wypłacalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. System ten oparty jest na trzech filarach. Pierwszy dotyczy wymogów kapitałowych, które muszą spełnić ubezpieczyciele, drugi - systemu zarządzania i procesu nadzorczego, a trzeci - obowiązków informacyjnych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji oraz dyscypliny rynkowej.

MF zaproponowało nowe podejście do wypłacalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Odchodzi się w nim od ujmowania wypłacalności zakładów jedynie w aspekcie ilościowo określonych wymogów kapitałowych, a kładzie się nacisk na powiązanie wymogów kapitałowych z rzeczywistym ryzykiem, na jakie narażony jest zakład ubezpieczeń i zakład reasekuracji. Projekt określa też zasady tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych do celów wypłacalności, a także podstawowe obowiązki zakładów ubezpieczeń związane z tworzeniem rezerw techniczno-ubezpieczeniowych do celów rachunkowości.

Projekt przewiduje wprowadzenie dodatkowych rozwiązań o charakterze prokonsumenckim. Wiceminister finansów Izabela Leszczyna poinformowała PAP, że resort postanowił rozwiązać problem polisolokat, gdyż mieliśmy do czynienia z niechlubnym zachowaniem zakładów ubezpieczeń, które tak konstruowały umowy, że gdy klient chciał się wycofać, tracił w zasadzie wszystkie zainwestowane środki. Według Leszczyny nic nie stoi na przeszkodzie, by odpowiednie zmiany uchwalił jeszcze Sejm obecnej kadencji.

"Chodzi o wprowadzenie regulacji będących odpowiedzią na nieuczciwą sprzedaż niektórych ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych. Mieliśmy do czynienia z niechlubnym zachowaniem zakładów ubezpieczeń, które tak konstruowały umowy, że w przypadku, gdy klient chciał się z nich wycofać, tracił w zasadzie wszystkie oszczędności zainwestowane w ten instrument" - tłumaczyła Leszczyna.

Jak wskazała, ministerstwo przewidziało w projekcie, że konsument będzie miał możliwość odstąpienia od umowy do roku po jej zawarciu. Ograniczona ma być wysokość opłat w przypadku likwidacji polisy inwestycyjnej przed ustalonym terminem do 4 proc. wpłaconych składek lub do 4 proc. wartości jednostek w przypadku ubezpieczeń z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi.

Projekt przewiduje też wzmocnienie praw osób ubezpieczonych w ubezpieczeniach na cudzy rachunek, w szczególności w ubezpieczeniach grupowych. "Chodzi o wprowadzenie zakazu pobierania przez ubezpieczającego wynagrodzenia, zapewnienie ubezpieczonemu informacji o warunkach umowy oraz obowiązku zakładu ubezpieczeń do przekazania ubezpieczonym, a także jego spadkobiercom, informacji związanych z przebiegiem postępowania likwidacyjnego" - napisano w komunikacie CIR.

Zgodnie z projektem przed zawarciem umowy ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym zakłady ubezpieczeń będą musiały przeprowadzać analizy potrzeb ubezpieczającego lub ubezpieczonego. Będą też musiały ocenić, czy umowa ubezpieczenia jest odpowiednia dla ubezpieczającego lub ubezpieczonego.

Zmiana umożliwia Komisji Nadzoru Finansowego monitorowanie rynku ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych, a także interwencje polegające na możliwości zakazu lub ograniczenia wprowadzania do obrotu, dystrybucji lub sprzedaży niektórych ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych albo rodzaju działalności finansowej lub praktyki zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji.

Zgodnie z projektem ubezpieczony będzie miał prawo do odstąpienia od umów ubezpieczenia na życie z elementem inwestycyjnym zawartych po dniu wejścia w życie ustawy. Spory między konsumentami a zakładami ubezpieczeń dotyczących umów ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym ma rozstrzygać rzecznik ubezpieczonych.

KNF uzyska też nowe uprawnienia: ma wydawać rekomendacje dotyczące realizacji wytycznych i zaleceń Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych. Mają one zapewnić zgodność działalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji z przepisami prawa, ograniczyć ryzyko występujące w działalności tych zakładów oraz zapobiec naruszeniu interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

"Nowy system Wypłacalność II przyniesie znaczące długoterminowe korzyści społeczno-gospodarcze, zarówno dla ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia, jak i dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Korzyści te przejawiają się głównie przez zmniejszenie prawdopodobieństwa niewypłacalności zakładów, zwiększenie konkurencyjności, co przekłada się na zwiększenie jakości świadczonych usług, obniżenie opłat, większą transparentność oraz lepszą ocenę ryzyka" - oceniło CIR.

"Z kolei dodatkowe rozwiązania o charakterze prokonsumenckim powinny poprawić i wzmocnić sytuację osób ubezpieczonych w obszarach, w których Komisja Nadzoru Finansowego, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz rzecznik ubezpieczonych identyfikują największe zagrożenia dla konsumentów" - dodano.

Zgodnie z projektem nowa ustawa miałaby - co do zasady - wejść w życie na początku 2016 r.