Sejm: pobór należności niepodatkowych zadaniem administracji podatkowej

W piątek Sejm przyjął większość ze zgłoszonych przez Senat 24 poprawek do ustawy o administracji podatkowej. Posłowie zgodzili się m.in., by do celów administracji podatkowej - oprócz realizacji dochodów z tytułu podatkowych należności budżetowych - dodać także realizację niepodatkowych należności budżetowych. Tym samym administracja skarbowa będzie się zajmować nie tylko poborem podatków.

Wiceminister finansów Jacek Kapica tłumaczył podczas posiedzenia komisji finansów, która pracowała nad senackimi poprawkami, że do tej pory przepisy nie wskazywały jasno, że zadaniem administracji podatkowej jest także pobór należności niepodatkowych. Wyjaśnił, że ustawa o administracji podatkowej zapoczątkowuje proces konsolidacji poboru mandatów karnych. Zapowiedział, że stopniowo funkcja poboru mandatów będzie przenoszona z wojewodów na urzędy skarbowe.

Sejm zgodził się z poprawką Senatu, która rozstrzyga, że katalog zadań administracji podatkowej będzie katalogiem zamkniętym. Inna z przyjętych przez Sejm poprawek wykreśla z katalogu zadań naczelnika urzędu skarbowego wydawanie zaświadczeń. Kolejna zmniejsza o rok staż pracy, warunkujący ubieganie się o stanowiska dyrektora izby skarbowej, naczelnika izby skarbowej i dyrektora biura Krajowej Informacji Podatkowej.

Sejm zgodził się też na poprawkę, która zakłada, że organ nakładający grzywnę w postaci mandatu karnego będzie przekazywać informację uprawnionemu do jej poboru naczelnikowi urzędu skarbowego "za pośrednictwem systemu teleinformatycznego". Informacja ta będzie zarazem "dowodem księgowym bez konieczności zamieszczania podpisu".

Ministerstwo Finansów, które przygotowało projekt ustawy, potrzebę nowych przepisów uzasadniło tym, że zmieniło się otoczenie, oczekiwania podatników i narzędzia, jakimi dysponuje ten resort.

Jednym z najważniejszych rozwiązań, wprowadzanych przez ustawę, jest utworzenie funkcji tzw. asystenta podatkowego. Asystenci mają pomagać zaczynającym działalność gospodarczą przedsiębiorcom w wywiązywaniu się z obowiązków podatkowych przez pierwsze 18 miesięcy działalności. Doradztwo to ma objąć m.in. pomoc w wypełnianiu dokumentów, przypominanie o terminach ich składania, zasadach korzystania z ulg itp. Ma też pomagać zorientować się w rodzajach spraw załatwianych w innych instytucjach.

Oprócz nowego określenia zadań i organizacji administracji podatkowej ustawa wprowadza też system obsługi i wsparcia podatnika. Do tych zadań przekierowana ma zostać część pracowników, zastosowanie znajdą też narzędzia informatyczne.

W ustawie zawarto regulacje dotyczące pracowników administracji podatkowej i nowe zasady naboru na niektóre stanowiska: dyrektora Izby Skarbowej, dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej i Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Utworzone zostaną centra obsługi podatnika, w których niezależnie od właściwości miejscowej organu podatkowego, pracownicy administracji podatkowej będą przyjmować podania i deklaracje, wydawać zaświadczenia, udzielać wyjaśnień w zakresie przepisów prawa podatkowego, w tym także podmiotom, które zamierzają dopiero podjąć działalność gospodarczą.

Ma być stworzone specjalne narzędzie informatyczne - Centralny Rejestr Danych Podatkowych, który ma umożliwić wymianę informacji bezpośrednio między urzędami i obsługę podatników niezależnie od ich miejsca zamieszkania.

Stworzenie elektronicznej bazy wiedzy administracji podatkowej ma zapewnić dostęp do jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej.

Powołany ma zostać szef administracji podatkowej, przy pomocy którego minister finansów będzie mógł sprawniej nadzorować jej działanie.

Ponadto ze struktur administracji ma być wyodrębnione Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, organu wyspecjalizowanego w wydawaniu indywidualnych interpretacji prawa podatkowego. Według MF uzasadnieniem dla powołania krajowego biura jest duże zainteresowanie obywateli biurami informacji, które teraz mają się wyspecjalizować w konkretnych dziedzinach prawa podatkowego.