Senat proponuje inne sformułowanie zasady "in dubio pro tributario"

W zaproponowanym przez Senat brzmieniu zasada ta brzmiałaby, że niedające się usunąć wątpliwości co do wykładni przepisów organ rozstrzyga na korzyść podatnika lub innej strony postępowania.

Za podjęciem uchwały wraz z proponowanymi poprawkami głosowało we wtorek 74 senatorów. Żaden nie był przeciw i nie wstrzymał się od głosu.

Teraz zaproponowanymi przez Senat zmianami zajmie się niższa izba parlamentu.

W uchwalonej w lipcu przez Sejm nowelizacji proponuje się by "niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika". Na konieczność zmiany tego przepisu wskazywało senackie biuro legislacyjne jak i resort finansów.

Wiceminister finansów Janusz Cichoń podczas wtorkowej debaty w Senacie mówił, że zaproponowana poprawka doprecyzowuje przepisy tak, by nie było problemu z ich "praktycznym zastosowaniem". "Jednoznacznie wskazujemy, że to organ rozstrzyga wątpliwości co do wykładni prawa. Nie jest to sytuacja, w której podatnik dokonujący samo obliczenia podatku, mający wątpliwości, rozstrzyga je na swoją korzyść. Tak naprawdę wskazuje te wątpliwości w oparciu o wykładnię i interpretację (prawa - PAP), a organ w przypadku różnych wykładni rozstrzyga na jego korzyść" - wyjaśnił wiceminister.

Sejm, uchwalając na początku lipca prezydencką nowelizację Ordynacji podatkowej, zdecydował, że wątpliwości rozstrzygane będą na korzyść podatników. Resort finansów liczył jednak, że Senat utrzyma tę zasadę, ale w brzmieniu innym niż przyjęta przez Sejm poprawka PSL.

Posłowie poparli bowiem poprawkę PSL zmierzającą do przywrócenia pierwotnie zapisanej w prezydenckim projekcie zasady in dubio pro tributario. Jest ona znacznie bardziej ogólna i szersza niż zapis proponowany przez MF. Mówi, że "niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika".

Wcześniej na etapie prac w komisji i podkomisji zaproponowany przez prezydenta zapis zastąpiono - zgodnie z postulatami resortu finansów - sformułowaniem: "w przypadku różnych wyników wykładni przepisów prawa podatkowego organ podatkowy przyjmuje wykładnię korzystną dla strony postępowania". Zdaniem MF zasada w tej wersji miałaby zastosowanie w sytuacjach, gdy mamy do czynienia z różną wykładnią przepisów, a nie np. gdy wątpliwości co do ich stosowania będzie miał podatnik.

Według ministerstwa proponowane przez resort brzmienie przepisów oparte było na opiniach największych autorytetów w dziedzinie podatków. Wskazywali oni na wady dotyczące zarówno brzemienia, jak i ulokowania w Ordynacji zasady w wersji zaproponowanej przez Kancelarię Prezydenta. Ponadto, zdaniem MF, najważniejsza obecnie zasada w Ordynacji, czyli zasada legalizmu, zapisana jest w 120 artykule, więc żadna inna nie powinna stać wyżej.

Nowelizacja poza zasadą dotyczącą rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatników proponuje się też uchylenie uciążliwych, według firm, obowiązków administracyjnych związanych z "korektą kosztów" w podatkach dochodowych. Nowela zmienia też regulacje umożliwiające kontrolę ksiąg w miejscu, gdzie są prowadzone. W przypadku kontroli przedsiębiorcy nie będą musieli swoich dokumentów transportować z firmy, która prowadzi im dokumentację, do siedziby swojej lub organu kontrolującego.

Zgodnie z ustawą zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2016 r.