Spółdzielcy mają kłopoty z wykupem lokali

Małżeństwo Grzelaków miało się stać właścicielem mieszkania 18 grudnia ub. r. Taki termin u notariusza wyznaczyła im Gostynińska Spółdzielnia Mieszkaniowa.

_ Tego dnia rano otrzymaliśmy telefon ze spółdzielni, że odwołuje spotkanie u rejenta, bo dzień wcześniej Trybunał Konstytucyjny zakwestionował konstytucyjność przepisu dotyczącego przekształceń spółdzielczych mieszkań własnościowych oraz lokatorskich. Nie byliśmy jedyni _– mówi J. Grzelak. _ Podobnie spółdzielnia potraktowała inne osoby, które miały już wyznaczone terminy u notariusza. _

To nie jest incydentalna sprawa. Coraz więcej spółdzielni wstrzymuje wykup.

Wspomniany wyrok Trybunału Konstytucyjnego zapadł 17 grudnia 2008 r. Faktycznie zakwestionował w nim TK konstytucyjność przepisów dotyczących wykupu mieszkań lokatorskich oraz własnościowych. Ale te przepisy stracą moc dopiero po upływie roku od daty publikacji wyroku TK, czyli 30 grudnia 2009 r. (DzU nr 235 poz. 1617). Tymczasem wiele spółdzielni już teraz mówi nie przekształceniom.

Spółdzielnia Mieszkaniowa Nova w Jastrzębiu-Zdroju na razie czeka do końca lutego.

_ Mamy nadzieję, że do tego czasu zostanie opublikowane uzasadnienie wyroku TK _ – mówi Władysław Dydo, jej prezes.

Wyrok – według niego – jest niezrozumiały.

_ Z jednej strony TK twierdzi, że tanie przekształcenia łamią konstytucję i że jest to rozdawnictwo majątku spółdzielni. Z drugiej odracza utratę mocy obowiązujących przepisów o rok. Brak tu logiki. Jak mam więc przekształcać, wiedząc, że łamię konstytucję? _

Prezes Dydo ma nadzieję, że uzasadnienie jego wątpliwości rozwieje.

Podobnie jest w Budowlanej Spółdzielni Mieszkaniowej Sandomierz w Sandomierzu. W tej spółdzielni wnioski o wykup są wciąż przyjmowane, ale jeszcze na razie nierealizowane. Liczenie strat

Wykup stanął także w Koszalińskiej Spółdzielni Mieszkaniowej Przylesie. Zdaniem jej prezesa Kazimierza Okińczyca ten rok Trybunał dał ustawodawcy na przygotowanie nowych przepisów dotyczących przekształceń, a nie na dokończenie wykupu. W tej chwili Przylesie liczy straty, jakie, jej zdaniem, poniosła w wyniku przekształceń. Spółdzielnia planuje bowiem wystąpić do sądu o odszkodowanie przeciwko Skarbowi Państwa za to, że uchwalił bubel prawny.

_ Jeżeli otrzymam ekspertyzę prawną, że spółdzielnia ma szansę dostać także odszkodowanie za mieszkania przekształcone w 2009 r., to proszę bardzo, przekształcamy _– dodaje.

Co w takiej sytuacji może zrobić spółdzielca? Złożyć pozew do sądu powszechnego. Na podstawie art. 491 ustawy o spółdzlelniach mieszkaniowych może zarzucić bezczynność spółdzielni i zażądać, by wyrok sądowy zastąpił oświadczenie woli spółdzielni. Nie trzeba wnosić opłaty sądowej.

_ Coraz więcej osób decyduje się to zrobić _– mówi Andrzej Krzyżański z Krajowego Związku Lokatorów i Spółdzielców.

Niestety na wyrok sądowy czeka się długo. Trzeba się śpieszyć, by nie zapadł w przyszłym roku, pod rządami nowych przepisów. ∑

opinia
Piotr Styczeń, wiceminister infrastruktury
Do Ministerstwa Infrastruktury dociera coraz więcej sygnałów o spółdzielniach mieszkaniowych, które zdecydowały się wstrzymać wykup lokali. Nie powinny tak postępować. Do końca tego roku obowiązują bowiem zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny przepisy.

Dlatego przekształcenia spółdzielczych praw do lokali powinny być kontynuowane. Niedopuszczalne jest także, by spółdzielnie odwoływały wyznaczone wcześniej terminy u notariuszy. Spółdzielcy muszą też pamiętać o jednym. TK zakwestionował tylko zasady przekształceń, a nie samą ideę. Oznacza to, że po upływie tego okresu, gdy wejdą w życie nowe przepisy, nadal będzie można przekształcać, tyle że na innych zasadach.

Renata Krupa-Dąbrowska