Tak się obchodzi stawkę godzinową. Sprzątaczka płaci 500 zł za dzierżawę odkurzacza

* Sprzątaczka płacąca 500 zł za dzierżawę odkurzacza czy ochroniarz płacący 5 zł za godzinę wypożyczenia munduru – to pierwsze zgłoszenia w ramach akcji "13 zł... i nie kombinuj", organizowanej przez NSZZ "Solidarność" oraz Państwową Inspekcję Pracy. Obie chcą sprawdzić, czy firmy przestrzegają wysokości nowej minimalnej stawki godzinowej i zachęcają do donoszenia na pracodawców łamiących prawo.*

O akcji wysyłania donosów na firmy, które płacą mniej niż 13 zł brutto na godzinę, pisaliśmy na początku lutego. Do NSZZ "Solidarność" spływają sygnały z całej Polski o pracodawcach, którzy nie przestrzegają wysokości nowej stawki godzinowej. Związkowcy na stronie "Tygodnika Solidarność" uruchomili specjalny formularz, w którym anonimowo można wysłać donos na nieuczciwego pracodawcę.

"Tygodnik Solidarność" opublikował już pierwsze zgłoszenia w ramach akcji "13 zł... i nie kombinuj". - "Dostałam nową umowę na 13 zł, ale jednocześnie dostałam umowę na dzierżawę odkurzacza. Na 500 zł" - napisała sprzątaczka Katarzyna z Wrocławia.

"Nasz szef (tu dokładna nazwa firmy wraz z numerem koncesji) wlepia nam fikcyjne kary za spóźnienie, obciąża za pranie odzieży czy za wydawanie nowych elementów munduru. Otrzymujemy 7-8 zł netto na godzinę" - opisuje w formularzu zgłoszeniowym Andrzej z Lublina.

Wśród zgłoszeń, które zbiera Solidarność i Państwowa Inspekcja Pracy, dominują osoby zatrudniane "na czarno" lub zatrudniane na pół etatu na umowach cywilnoprawnych, ale pracujące na pełny etat. Skarżący się zleceniobiorcy są często oszukiwani na godzinach pracy.

"Jest dwóch panów (tu ich nazwiska i adresy, nazwy dwóch pizzerii, które posiadają w Płocku). Zatrudniają za 6-8 zł za godzinę i nikt prawie nie ma umowy" – opisuje w formularzu Sylwia.

Wielu pracodawców opracowało własne systemy kar finansowych i naliczania dodatkowych opłat. Zleceniobiorcy mają płacić np. za spóźnienia, niedokładne wykonanie obowiązków czy opuszczenie miejsca pracy przed czasem. Za te przewinienia pracownikom grozi od 100 do nawet 500 zł. Kary finansowe mają doprowadzić do tego, że finalnie pracodawca zapłaci mniej niż obowiązkowe 13 zł brutto.

"Za godzinę wypożyczenia munduru płacę 5 zł. Suma summarum dalej zarabiam tyle samo" - zgłasza Rafał, pracujący na umowie zlecenie w jednej z warszawskich firm ochroniarskich.

Część ze zgłaszanych pracodawców to firmy realizujące zlecenia dla instytucji publicznych.

"Jeśli Twój szef zapłacił Ci mniej, niż 13 zł brutto, poinformuj nas o tym!" – proszą związkowcy w specjalnym formularzu zgłoszeniowym.

W zgłoszeniu należy podać swoje imię, nazwisko, telefon kontaktowy, adres e-mail oraz dane i adres firmy wraz z krótkim uzasadnieniem. Solidarność jest administratorem danych, ale zapewnia donoszącym pełną anonimowość. Zgłoszenia są przekazywane do właściwego oddziału Państwowej Inspekcji Pracy, która dokona kontroli we wskazanej firmie.

Co grozi nieuczciwym pracodawcom? Jeśli Państwowa Inspekcja Pracy potwierdzi zarzuty zgłoszone w formularzu, może nałożyć na firmę mandat lub złożyć wniosek do sądu. Nieuczciwemu przedsiębiorcy grozi kara grzywny do 30 tys. zł.
Nowa minimalna stawka godzinowa obowiązuje w Polsce od 1 stycznia 2017 r. Dotyczy osób zatrudnionych na umowach zleceniach oraz samozatrudnionych, którzy jednoosobowo świadczą usługi dla firm. Takim osobom pracodawcy są zobowiązani do wypłaty nie mniej niż 13 zł brutto, czyli ok. 9,7 zł netto za godzinę pracy.