UOKiK: pomoc dla kopalń będzie zgodna z prawem UE, ale z zastrzeżeniem

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów odpowiadał na zadane w tej sprawie pytanie posła Andrzeja Czerwińskiego, przewodniczącego sejmowej Komisji Nadzwyczajnej ds. energetyki i surowców energetycznych, która pracuje nad ustawą dotyczącą restrukturyzacji górnictwa. Komisja ta zajmowała się poprawkami Senatu do projektu ustawy.

W wydanej opinii UOKiK napisał, że procedowana w Sejmie nowela ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 przewiduje udzielanie pomocy publicznej, przy czym - jak zaznaczył Urząd - "w odniesieniu do transakcji zbywania kopalń przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń (SRK) wystąpienie pomocy publicznej w związku z tymi transakcjami będzie uzależnione od faktycznych warunków danej transakcji".

Udzielanie pomocy publicznej w górnictwie węgla jest jednak ograniczone przez decyzję Rady Unii Europejskiej nr 787 z 10 grudnia 2010 r., która stanowi m.in., że udzielanie takiej pomocy możliwe jest jedynie na zamknięcie zakładów. Pomoc ta może być uznana za zgodną, o ile działalność stanowi cześć planu zamknięcia, którego termin przypada najpóźniej na 31 grudnia 2018 r.

Koszty, na jakie może być przeznaczona pomoc, są ograniczone do wydatków socjalnych (np. świadczeń przedemerytalnych, kosztów przekwalifikowania pracowników) oraz kosztów środowiskowych (np. rekultywacji byłych terenów kopalń).

Zdaniem UOKiK problematyczne są artykuły ustawy, które mówią o prowadzeniu działalności górniczej w likwidowanych kopalniach, jednak Urząd zauważa różną siatkę pojęciową, którą posługują się decyzja Rady UE i polska ustawa w tym zakresie.

Dlatego, wg. Urzędu, w trakcie postępowania notyfikacyjnego Komisja Europejska powinna potwierdzić, że dopuszczalne jest prowadzenie w obszarze likwidowanej (zlikwidowanej) kopalni działalności górniczej.

Nowela ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 pozwala na realizację rządowego programu naprawy Kompanii Węglowej. Zapewnia przede wszystkim finansowanie z dotacji budżetowej likwidowania kopalni przejętej przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń (SRK) przed końcem 2015 r.

Głównym zadaniem SRK - zgodnie z ustawą - jest "prowadzenie likwidacji kopalni", ale też "tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanej kopalni". Przyjęte zmiany przewidują też, że część kopalni przejętej przez SRK może być sprzedana np. chętnemu inwestorowi.

Rządowy plan zmodyfikowany przez porozumienie ze związkami zawodowymi zakłada, że do SRK mają trafić kopalnie: Piekary, Brzeszcze, a także - po wcześniejszym podziale zakładów - Makoszowy i Centrum. Perspektywą działań SRK wobec nich ma być nie "wygaszanie", a restrukturyzacja części tych zakładów - tzw. zorganizowanych części przedsiębiorstwa - a następnie pozyskanie dla nich inwestorów lub tworzenie z nich spółek pracowniczych.