W USA niezdecydowana reakcja rynku na częściową nacjonalizację banków
Giełda na Wall Street we wtorek zareagowała wyczekująco po ogłoszeniu przez rząd USA, że zainwestuje 250 miliardów dolarów przejmując udziały w bankach, a więc dokonując ich częściowej nacjonalizacji.
W poniedziałek, po podobnej akcji rządów krajów europejskich i w oczekiwaniu na podobny krok rządu USA, giełda zanotowała największy skok od lat 1930. - wskaźnik Dow Jones wzrósł o 936 punktów, czyli 11,1 procenta. We wtorek zwyżkowała najpierw o ok. 150 punktów, ale później spadła.
Minister skarbu Henry Paulson oznajmił we wtorek rano (czasu USA), że rząd zainwestuje 125 miliardów dolarów w dziewięć największych banków amerykańskich przejmując w zamian ich mniejszościowe udziały. W ciągu najbliższych 30 dni zainwestuje się kolejne 125 mld dolarów w akcje pozostałych banków i kas pożyczkowo-oszczędnościowych w całym kraju.
Chociaż formalnie przyjęcie planu jest dobrowolne, Paulson oświadczył że banki muszą uczestniczyć w nim dla dobra gospodarki kraju, a więc praktycznie przedstawił go jako "propozycję nie do odrzucenia".
Dziewięć największych banków objętych pierwszą fazą planu to: Bank of America, Merill Lynch, Citigroup, JPMorgan Chase, Wells Fargo (który niedawno przejął bank Wachovia), Goldman Sachs, Morgan Stanley, Bank of New York i State Street.
Administracja ogłosiła również, że Federalna Korporacja Ubezpieczenia Depozytów Bankowych będzie gwarantowała nowe emisje długów bankowych i zniesie limity na ubezpieczenie nieoprocentowanych rachunków bankowych.
Władze federalne zabroniły także bankom podnoszenia dywidend bez zgody rządu i przyznawania ich dyrektorom nowych odpraw emerytalnych.
Wcześniej administracja forsowała plan wykupienia niespłacalnych długów bankowych kosztem 700 miliardów dolarów, uchwalony po burzliwych debatach przez Kongres i podpisany przez prezydenta Busha. Paulson sprzeciwiał się początkowo częściowej nacjonalizacji banków.
Ostatecznie jednak plan ten został niejako zawieszony i nie wiadomo obecnie, kiedy wspomniane fundusze zostaną rozdysponowane na wykup długów. Plan przejęcia akcji banków przyjęto po ogłoszeniu analogicznej inicjatywy przez przywódców krajów Unii Europejskiej.
Banki centralne tych krajów zostały powiadomione, że mogą otrzymać nieograniczone fundusze z amerykańskiego Zarządu Rezerwy Federalnej, aby mogły wspomóc swoje banki komercyjne.
Cała akcja ratunkowa ma na celu zachęcenie banków do wznowienia udzielania kredytu. Zamrożenie go w ostatnich tygodniach groziło paraliżem działalności gospodarczej. Zwraca się jednak uwagę, że banki wciąż mogą jeszcze - teoretycznie przynajmniej - przeznaczyć miliardy od rządu na poprawę swych bilansów, zamiast na kredytowanie, do czego nie są zobowiązane.
Ogłoszony plan ratunkowy - jak się podkreśla - to największa interwencja rządu w gospodarkę od lat 1930., kiedy New Deal zainicjowany przez prezydenta Franklina D. Roosevelta pozwolił stopniowo wyjść z Wielkiego Kryzysu. (PAP)