Zawieszony mały ruch graniczny tematem kampanii. Rosjanie wydają 15 razy mniej niż Ukraińcy

Okręg nr 3. Dwa województwa – podlaskie i warmińsko-mazurskie. Stosunkiem 47 do 37 proc. wybory wygrywa tam Prawo i Sprawiedliwość, które wprowadza do Parlamentu Europejskiego dwóch deputowanych. Trzeci mandat, dzięki 125 tys. głosów, zdobywa przedstawiciel Koalicji Europejskiej Tomasz Frankowski.

Szybki rzut oka na geograficzny rozkład wyników w okręgu pozwala wskazać trzy anomalie – na tle dominacji powiatów, w których zwyciężyli kandydaci PiS, wyróżnia się przygraniczny pas z Federacją Rosyjską, okolice Hajnówki oraz Gródka i Puszczy Knyszyńskiej. O ile przygraniczne podlaskie gminy regularnie nie głosują na PiS, o tyle na Warmii i Mazurach dzisiejsza opozycja "odbiła" kilka powiatów w stosunku do wyborów z 2015 r.

Co istotne, powiatów objętych od 2012 r. do jego zawieszenia w 2016 r. programem małego ruchu granicznego (MRG) z Obwodem Kaliningradzkim. Założeniem MRG, który – w skrócie – umożliwiał przekraczanie granicy na zasadach uproszczonych, była promocja wymiany gospodarczej między samorządami w pasie przygranicznym. O skuteczności takiego rozwiązania świadczą wyniki dotyczące tego, ile na zakupy w ramach MRG wydają w Polsce Ukraińcy.

Z Federacją Rosyjską MRG nie obowiązuje od 2016 r. W przededniu Światowych Dni Młodzieży Warszawa zdecydowała o jego zawieszeniu i do dziś z tej decyzji się nie wycofała. Już wówczas Mateusz Morawiecki przyznawał, że ta decyzja negatywnie wpłynie na polskich przedsiębiorców.

Hasło przywrócenia MRG z Obwodem Kalinigradzkim w kampanii wyborczej wykorzystał przyszły eurodeputowany Koalicji Europejskiej Tomasz Frankowski. W każdej odwiedzonej miejscowości - objętej zapisami układu - apelował o przywrócenie małego ruchu i wzmocnienie lokalnej gospodarki. Czy "wrzutki" były skuteczne? Wydaje się, że tak.

Analiza popularności wyszukiwań hasła "mały ruch graniczny" w Google przez użytkowników z woj. warmińsko-mazurskiego w ostatnim półroczu pokazuje 9 dużych skoków, z których większość pokrywa się z konferencjami lub wywiadami kandydata. Co więcej, wagę tematu dostrzegli także konkurenci - choćby Karol Karski (PiS) na dwa dni przed wyborami w rozmowie z "Gazetą Olsztyńską" zapewniał, że MRG może zostać przywrócony.

Czy brak małego ruchu granicznego faktycznie jest dla regionu problemem?

Dane nie są jednoznaczne, choć widać w nich kilkadziesiąt milionów złotych luki rocznie względem rekordowego 2014. Wówczas wywiezione przez Rosjan w ramach procedury TAX FREE towary były warte 200 mln zł. Rok później była to wartość 173 mln zł, by w 2016 r. (moment zawieszenia MRG) spaść do 153,8 mln zł i na "chwilę" w 2017 wrócić do 198,7 mln zł.

W ubiegłym roku wartość towarów znów spadła do 160 mln zł i była sześciokrotnie niższa niż towarów kupionych przez Białorusinów oraz piętnastokrotnie niższa niż tych kupionych przez obywateli Ukrainy.

Kurs rubla oczywiście może mieć na to wpływ - zwłaszcza przy porównaniu np. 2014 i 2018. Nie powinien mieć już jednak tak znaczącego wpływu przy porównywaniu lat 2017 i 2018, gdy jego wahanie nie przekraczało 10-15 gr.

Za tezą, że postulat przywrócenia MRG "kupił" część wyborców Koalicji Europejskiej, świadczy także rozkład głosów w przygranicznych powiatach. O ile gminy wiejskie niemal bez wyjątku poparły PiS, o tyle "Polska powiatowa", miasta i miasteczka, zagłosowały co do zasady na Koalicję Europejską.

A to właśnie miasta najbardziej zyskują na przygranicznych zakupach, o czym pisaliśmy w money.pl na przykładzie wstrzymania wydawania tzw. wiz zakupów obywatelom Białorusi.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pldziejesie.wp.pl