93 tys. nieprawidłowości w umowach
W 2007 roku Państwowa Inspekcja Pracy wykryła 93 tys. nieprawidłowości w nawiązywaniu i rozwiązywaniu stosunku pracy.
*W 2007 roku Państwowa Inspekcja Pracy wykryła 93 tys. nieprawidłowości w nawiązywaniu i rozwiązywaniu stosunku pracy informuje "Gazeta Prawna". *
Firmy w umowach o pracę zakazują pracownikom ich wypowiadania przez określony czas, zobowiązują do uczestnictwa w weekendowych szkoleniach czy wprowadzają odpowiedzialność majątkową za mienie dużej wartości.
To tylko niektóre przypadki niedozwolonych klauzul, jakie zamieszczają pracodawcy w umowach o pracę. Wciąż zdarza się też, że firmy powierzają np. budowlańcom spychacze, a motorniczym tramwaje. Pracodawcy zmuszają też pracowników do odbierania telefonów komórkowych przez całą dobę lub uczestniczenia w szkoleniach poza godzinami pracy. Te nadużycia potwierdzają dane PIP. Firmy wykorzystują fakt, że przepisy prawa pracy często są niejasne. W umowach powołują się więc na te interpretacje sądów lub prawników, które są dla nich korzystne, a ograniczają uprawnienia podwładnych.
W 2007 roku przeprowadzono 80,5 tys. kontroli u ponad 61 tys. pracodawców. W skontrolowanych zakładach na terenie kraju pracowało ponad 3,3 mln osób. Najwięcej nieprawidłowości dotyczyło przygotowania pracowników do pracy (m.in. brak szkoleń, badań lekarskich), zabezpieczenia stanowisk przy wykonywaniu prac niebezpiecznych oraz urządzeń ochronnych. Wśród wydanych przez PIP decyzji, 12,3 tys. nakazywało natychmiastowe wstrzymanie prac ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia bądź zdrowia pracowników. Inspektorzy pracy nałożyli grzywny w łącznej wysokości 18,7 mln zł. Średnia wysokość grzywny wyniosła 871 zł (2006 r. - 639 zł). Do sądów grodzkich inspektorzy skierowali ponad 3,5 tys. wniosków o ukaranie. Do prokuratury inspektorzy pracy skierowali 984 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Najwięcej z nich dotyczyło udaremniania lub utrudniania inspektorom czynności kontrolnych, złośliwego lub uporczywego naruszenia praw pracowników oraz fałszowania dokumentów.
Większość spośród ponad 24 tys. skarg i wniosków otrzymanych w 2007 r. dotyczyła niewypłaconych wynagrodzeń, w tym za pracę w nadgodzinach i innych świadczeń pieniężnych. Znaczącą grupę stanowiły skargi związane z nawiązywaniem i rozwiązywaniem umów o pracę oraz dotyczące nieprawidłowości w zakresie czasu pracy. W wypadkach przy pracy poszkodowanych zostało ponad 99 tys. osób. To o 3,9 proc. więcej niż rok wcześniej. Liczba śmiertelnych ofiar wypadków zmniejszyła się o 3 proc.
Odnotowano dalszy spadek odsetka skontrolowanych pracodawców naruszających przepisy w zakresie wypłaty wynagrodzenia - z ok. 56 proc. w 2005 r., 31 proc. w 2006 r. do 26 proc. w 2007 r. Ponad połowa skontrolowanych pracodawców w sposób nierzetelny prowadziła ewidencję czasu pracy. Co trzeci skontrolowany pracodawca przekraczał obowiązujące normy czasu pracy. Główną przyczyną naruszeń przepisów o czasie pracy jest zatrudnianie zbyt małej liczby pracowników w stosunku do potrzeb zakładu. Inspektorzy pracy przeprowadzili ponad 12 tys. kontroli w zakresie legalności zatrudnienia, obejmujących ponad 100 tys. osób, w tym prawie 3,5 tys. cudzoziemców.