Apel Sejmiku Województwa Śląskiego ws. zdegradowanych terenów

W uchwale zawierającej tekst apelu napisano m.in., że "wysoki stopień uprzemysłowienia spowodował, że woj. śląskie jest obszarem o największej degradacji terenu w kraju". Dokument wskazuje, że nadanie nowych funkcji obszarom zdegradowanym i poprzemysłowym oraz rewitalizacja przestrzeni miast to dzisiaj jedno z najpoważniejszych wyzwań rozwojowych.

W apelu radni uznali m.in., że "z pewnością możliwe do zrealizowania są działania zwiększające skuteczność i kompleksowość prowadzonych do tej pory przedsięwzięć rewitalizacyjnych". Kluczowe będą: "odpowiednie sprofilowanie terytorialne interwencji" oraz dobór adekwatnych rozwiązań.

"Skala oraz stopień złożoności zagadnień dotyczących terenów zdegradowanych w woj. śląskim wymaga podjęcia szeregu decyzji oraz działań zmierzających do uporządkowania tych problemów. Konieczne jest scalenie procesów oraz integracja wkładu instytucji działających na różnych poziomach i formach organizacyjnych" - wyjaśnili radni w dokumencie.

Radni przyjęli tekst apelu jednomyślnie podczas uroczystej sesji sejmiku poświęconej rewitalizacji terenów zdegradowanych w regionie. Jak napisano w uzasadnieniu uchwały, poświęcona tej kwestii sesja sejmiku już po raz trzeci jest częścią wspieranego przez samorząd regionu Europejskiego Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Piąta edycja Kongresu rozpoczęła się w poniedziałek w Katowicach.

Przewodniczący Rady Krajowej Izby Gospodarczej Janusz Steinhoff przypomniał na poniedziałkowej sesji sejmiku, że symbolem przekształceń w regionie jest teren dawnej kopalni Katowice, gdzie dziś istnieje tzw. Kwartał Kultury z nowymi siedzibami Muzeum Śląskiego, Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, a także Międzynarodowym Centrum Kongresowym.

Mówiący o aktualnych wyzwaniach rewitalizacji marszałek woj. śląskiego Wojciech Saługa wskazał m.in., że w wielu miastach regionu nadal są obszary wyglądające jak katowicka Strefa Kultury przed zmianami. "Region musi zmierzyć się z nowym zjawiskiem - fabryki odeszły, zaczęło ubywać ludzi" - przypomniał Saługa.

Marszałek zwrócił uwagę na społeczny wymiar rewitalizacji - potrzebę włączania do tych procesów mieszkańców tak, aby efekty przedsięwzięć odpowiadały ich realnym potrzebom; to konieczne, aby do rewitalizowanych obszarów "wracało życie".

Marszałek przypomniał, że wśród dotychczasowych środków unijnych na działania związane z rewitalizacją dostępnych było w tym regionie ok. 1,5 mld zł na infrastrukturę i 0,6 mld zł na działania społeczne. Teraz w Regionalnym Programie Operacyjnym Woj. Śląskiego na lata 2014-2020 na tego typu przedsięwzięcia przewidziano co najmniej 265,5 mln euro.

W tej kwocie zmieści się 130,4 mln euro na rewitalizację tzw. twardej infrastruktury (budynków, obszarów zdegradowanych i terenów miejskich) i 51,4 mln euro na rozwój mieszkalnictwa socjalnego, wspieranego i chronionego oraz infrastruktury usług społecznych (w obu tych działach bez możliwości budowy nowych obiektów), a także 39,3 mln euro na aktywną integrację społeczną i 44,4 mln euro na usługi społeczne i zdrowotne.

Omawiający założenia uchwalonej w piątek przez Sejm ustawy rewitalizacyjnej dyrektor biura Śląskiego Związku Gmin i Powiatów Ferdynand Morski akcentował m.in., że rewitalizacja powinna wychodzić naprzeciw problemom miast regionu, wśród których - oprócz depopulacji - wymienił "chaotyczną suburbanizację".

Europoseł (PO), b. marszałek woj. śląskiego Jan Olbrycht mówiąc o europejskiej perspektywie procesów rewitalizacyjnych zwracał uwagę na wyzwania - koszty czy czas trwania takich procesów, ale też będących ich otoczeniem zmian gospodarczych i społecznych (m.in. perspektywę napływu dużej liczby imigrantów).

Olbrycht zwrócił uwagę na częstą niechęć samorządów wobec realnej partycypacji mieszkańców w procesach rewitalizacyjnych. "Partycypacja polega na tym, że samorządowcy, architekci, specjaliści, siedzą z mieszkańcami przy stole. To musi być wspólna, mądra praca" - zaznaczył.

Podczas poniedziałkowej sesji sejmiku wręczono złote i srebrne odznaki honorowe za zasługi dla woj. śląskiego (na wniosek Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach), wyróżnienia V edycji programu RIG "Samorząd, który wspiera MŚP", a także złote honorowe odznaki 25-lecia RIG.