Ciężarówkę można krócej amortyzować

- Firma (podatnik CIT) w grudniu 2014 r. nabyła ?i oddała do używania samochód ciężarowy. Wartość początkowa samochodu wynosi 200 000 zł. Rokiem podatkowym firmy jest rok kalendarzowy. Czy decyzja ?o amortyzowaniu tego auta metodą degresywną jest prawidłowa? Czy jest to zgodne z przepisami podatkowymi? - pyta czytelniczka.

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się ?od wartości początkowej środków trwałych ?lub wartości niematerialnych i prawnych ?(z zastrzeżeniem art. 16k ustawy o CIT mówiącego ?o metodzie degresywnej), począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji. Koniec amortyzacji wyznacza miesiąc, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również te odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT).

Podatnicy wybierają jedną z metod amortyzacji określonych w art. 16i-16k, czyli:

1. liniową,

1. z zastosowaniem stawek indywidualnych albo

1. degresywną

- dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji.

Wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego (art. 16h ust. 2 ustawy o CIT).

Odpisów amortyzacyjnych od maszyn ?i urządzeń zaliczonych do grupy 3-6 i 8 klasyfikacji środków trwałych oraz środków transportu, ?z wyłączeniem samochodów osobowych w pierwszym podatkowym roku ich używania, można dokonywać przy zastosowaniu stawek podanych ?w wykazie stawek amortyzacyjnych podwyższonych, z zastrzeżeniem art. 16k ust. 2 ustawy o CIT, ?o współczynnik nie wyższy niż 2,0. W następnych latach podatkowych odpisy liczy się od ich wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat ich używania. Począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, podatnicy stosują metodę liniową.

Metoda degresywna polega zatem na tym, że:

- ?odpisy amortyzacyjne w pierwszym roku używania środka trwałego są naliczone od jego wartości początkowej i stawki z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych podwyższonych o wybrany przez podatnika współczynnik, nie wyższy niż 2,0 (np. 1,5),

- ?w następnych latach podatkowych amortyzacja naliczona jest od wartości początkowej środka trwałego pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne za lata poprzednie (ustalonej na początek kolejnych lat ich używania), przy zastosowaniu stawki z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych podwyższonej o wybrany przez podatnika współczynnik, nie wyższy niż 2,0,

- ?począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, podatnicy dokonują dalszych odpisów amortyzacyjnych zgodnie z metodą liniową.

Przejście w trakcie amortyzacji środka trwałego ?na stawkę liniową w przypadku metody degresywnej nie jest traktowane jako zmiana metody amortyzacji, lecz jest cechą metody degresywnej. Właśnie z tego powodu jest ona określana także jako metoda degresywno-liniowa.

Metoda degresywna dotyczy ściśle określonych środków trwałych, m.in. środków transportu, ?ale z wyłączeniem samochodów osobowych. ?W pytaniu jest mowa o samochodzie ciężarowym. ?Firma czytelniczki może zatem amortyzować go ?za pomocą metody degresywnej.

Przykład

Wartość początkowa samochodu, o którym mowa ?w pytaniu, wynosi 200 000 zł. Załóżmy, że wprowadzając auto do ewidencji środków trwałych w grudniu 2014 r., firma wybrała metodę degresywną i współczynnik 2,0. Firma zacznie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od stycznia 2015 r. Ustawowa stawka amortyzacyjna dla samochodów ciężarowych wynosi 20 proc. Stosując metodę degresywną, spółka powinna w początkowym okresie jej amortyzacji stosować stawkę amortyzacyjną ?w wysokości 40 proc. (2,0 x 20 proc.). W celu kontroli, ?od którego roku podatkowego firma będzie zobligowana przejść na metodę liniową, należy ustalić, jaka ?byłaby roczna kwota odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu metody liniowej i ustawowej stawki amortyzacyjnej. Roczna kwota odpisów amortyzacyjnych liczonych metodą liniową wyniosłaby 40 000 zł ?(200 000 zł x 20 proc.). Przy założeniu, że w trakcie całego okresu amortyzacji wartość początkowa samochodu ciężarowego nie ulegnie zmianie, roczne kwoty amortyzacji metodą degresywną wyniosą:

I rok (2015 r.)

- ?Podstawa naliczania odpisów: 200 000 zł ?(tj. wartość początkowa)

- ?Roczna kwota odpisów amortyzacyjnych: ?80 000 zł (40 proc. x 200 000 zł)

II rok (2016 r.)

- ?Podstawa naliczania odpisów: 120 000 zł ?(tj. różnica pomiędzy wartością początkową ?a sumą odpisów amortyzacyjnych za 2015 r.)

- ?Roczna kwota odpisów amortyzacyjnych: ?48 000 zł (40 proc. x 120 000 zł)

III rok (2017 r.)

- ?Podstawa naliczania odpisów: 72 000 zł (tj. różnica pomiędzy wartością początkową a sumą odpisów amortyzacyjnych za lata 2015 i 2016)

- ?Roczna kwota odpisów amortyzacyjnych: ?28 800 zł (40 proc. x 72 000 zł)

Zatem w trzecim roku amortyzacji samochodu metodą degresywną roczna kwota odpisów (28 800 zł) byłaby niższa od rocznej kwoty odpisów przy zastosowaniu metody liniowej ( 40 000 zł). Od początku tego roku ?(tj. od stycznia 2017 r.) firma musiałaby przejść na metodę liniową i ustawową stawkę amortyzacji 20 proc. Wysokość odpisu firma ustala, stosując ustawową 20-proc. roczną stawkę amortyzacji do całej wartości początkowej niepomniejszonej o odpisy z lat ubiegłych, ?tj. od 200 000 zł.

?Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy

Uwaga na definicję samochodu

Ustawa o CIT posługuje się własną definicją samochodu osobowego, która obejmuje nie tylko samochody ?z homologacją samochodu osobowego (art. 4a pkt 9a ustawy o CIT). Samochód osobowy to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym, ?o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej ?3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

a) ?pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

- klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

- z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,

b) ?pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,

c) ?pojazdu specjalnego, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:

- agregat elektryczny/spawalniczy,

- do prac wiertniczych,

- koparka, koparko-spycharka,

- ładowarka,

- podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,

- żuraw samochodowy,

d) ?pojazdu samochodowego określonego w przepi-?sach rozporządzenia ministra finansów z 27 mar-?ca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie ?do działalności gospodarczej podatnika (DzU ?z 2014 r., poz. 407), tj. pojazdy samochodowe będące pojazdami specjalnymi o przeznaczeniu:

1) pogrzebowy,

2) bankowóz - wyłącznie typu A i B - jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony (jakie dodatkowe wymogi musza być spełnione i jakie dokumenty są wymagane, określają przepisy § 3 i 4 tego rozporządzenia).