Deklaracje co kwartał – na pewno prościej, ale czy zawsze korzystniej
Przejście na kwartalne rozliczenia to mniej biurokracji w firmie. Ale większe przedsiębiorstwa muszą nadal co miesiąc płacić VAT fiskusowi.
Jeśli nie są bowiem tzw. małymi podatnikami, muszą wpłacać do urzędu zaliczki. Dla nich decyzja o kwartalnych deklaracjach może być jednak sposobem na przesunięcie zapłaty podatku i usprawnienie firmowego cash-flow.
Przywilej dla mniejszych firm...
Do tej pory podatnicy musieli składać deklaracje VAT co miesiąc – do 25. dnia następnego miesiąca. W tym terminie wpłacali też do urzędu nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym. Możliwość rozliczania się co kwartał przysługiwała jedynie tzw. małym podatnikom (u których wartość sprzedaży za poprzedni rok nie przekroczyła 800 000 euro, nowelizacja podwyższa tę kwotę do 1 200 000 euro).
... teraz dla wszystkich
Po zmianach wszyscy podatnicy mogą wybrać, czy chcą rozliczać VAT co miesiąc, czy co kwartał. Wystarczy, że o zamiarze kwartalnego rozliczania powiadomią pisemnie urząd skarbowy. Trzeba to zrobić do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który składana będzie pierwsza kwartalna deklaracja. Chodzi tu o kwartał kalendarzowy, a nie trzy następujące po sobie kolejno miesiące roku.
Pamiętaj o zawiadomieniu
Dla działających już podatników, którzy będą chcieli składać kwartalne deklaracje, oznacza to obowiązek zawiadomienia urzędu do 25 lutego 2009 r. Podatnicy zaczynający działalność już po wejściu w życie nowych przepisów będą musieli złożyć zawiadomienie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęli wykonywanie czynności opodatkowanych - patrz przykład 1.
Podatek po trzech miesiącach...
Podatnicy, którzy zdecydują się na kwartalną formę rozliczeń, będą musieli składać deklaracje do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. W tym samym terminie muszą wpłacić na rachunek urzędu skarbowego wynikającą z deklaracji nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym >patrz przykład 2.
... ale wcześniej zaliczki
Składanie deklaracji za kwartał nie oznacza jednak, że nie będzie trzeba w ogóle rozliczać VAT w okresach miesięcznych. Przedsiębiorcy, którzy nie są małymi podatnikami, będą musieli wpłacać zaliczki na podatek za pierwszy i drugi miesiąc kwartału. Trzeba to zrobić do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który wpłacana jest zaliczka. Będzie ona wynosić:
- 1/3 należnego zobowiązania VAT za poprzedni kwartał (wynikającego ze złożonej deklaracji),
- zero, jeśli w poprzednim kwartale zobowiązanie nie wystąpiło lub z rozliczenia wynikała kwota VAT do zwrotu,
- u podatników rozpoczynających kwartalne rozliczenia, którzy w poprzednim okresie rozliczali się co miesiąc – równowartość należnego zobowiązania za odpowiednio pierwszy i drugi miesiąc ostatniego kwartału, za który rozliczali się miesięcznie. Komu się opłaca...
Kwartalna forma rozliczeń VAT to nie tylko ograniczenie nakładu pracy na sporządzanie miesięcznych deklaracji. Może być również sposobem na usprawnienie przepływów finansowych. Taki efekt mogą osiągnąć firmy, które co miesiąc wpłacają VAT do urzędu, a ich sprzedaż rośnie. Wówczas bowiem zaliczki kalkulowane na podstawie poprzednich okresów rozliczeniowych będą zawsze niższe niż faktyczna wysokość zobowiązania za dany miesiąc -patrz tabela.
... a kto może stracić
Kwartalne rozliczenie nie będzie natomiast korzystne dla podatników wykazujących regularnie kwoty VAT do zwrotu – prowadziłoby to bowiem do wydłużenia terminu oczekiwania na taki zwrot. Efekt odwrotny do przedstawionego w tabeli osiągną również przedsiębiorcy spodziewający się:
- spadku sprzedaży (przykładowo w wyniku załamania rynku),
- zmiany jej struktury (rezygnacji ze sprzedaży krajowej na rzecz WDT lub eksportu towarów),
- istotnego wzrostu zakupów, z których wynikać będzie podatek naliczony do odliczenia (np. w wyniku dużych inwestycji).
W takiej sytuacji wysokość miesięcznych zaliczek na podatek – kalkulowanych na podstawie poprzedniego kwartału – będzie przekraczać faktyczną wysokość zobowiązania VAT za miesiące, za które będą wpłacane.
*Powrót do starych zasad po roku... *
Decyzja o wyborze kwartalnych deklaracji nie jest ostateczna. Można z tej formy rozliczeń zrezygnować i powrócić do deklaracji miesięcznych. Rezygnacja – poprzez pisemne zawiadomienie urzędu skarbowego – nastąpić może jednak dopiero po upływie czterech kwartałów, za które składane są deklaracje kwartalne. Zawiadomienie należy przekazać do dnia złożenia deklaracji VAT za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, nie później niż do 25. dnia miesiąca następującego po tym, za który składana będzie miesięczna deklaracja VAT.
... ale zaliczki można zmienić wcześniej
Możliwość rezygnacji z kwartalnego rozliczania VAT dopiero po upływie czterech kwartałów nie oznacza, że podatnicy przez cały ten okres zmuszeni są wpłacać do urzędu zaliczki w niekorzystnej dla nich wysokości. Będą również mogli – jeszcze przed upływem czterech kwartałów – zdecydować się na wpłatę zaliczek w wysokości faktycznego zobowiązania podatkowego za dany miesiąc (bez jednoczesnej konieczności składania miesięcznej deklaracji VAT).
W tym celu konieczne będzie pisemne powiadomienie urzędu o zamiarze wpłacania zaliczek w wysokości faktycznego rozliczenia za dany miesiąc. Trzeba to zrobić w terminie faktycznej wpłaty zaliczki, nie później niż 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który wpłacana jest zaliczka.
Elżbieta Choina-Łucjan
_ Autorka jest menedżerem w Zespole Podatków Pośrednich w biurze Ernst & Young w Krakowie. _