Firmy i ZUS muszą przeliczyć świadczenia
Pracownicy, którzy w ciągu ostatnich 12 miesięcy otrzymali premię, a obecnie są na zwolnieniach lekarskich, powinni dostać automatyczną podwyżkę zasiłku.
Takie wnioski wynikają ze stanowiska Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawie stosowania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca 2008r. (sygn. SK 16/06), które udało się uzyskać „Rz”.
Przypomnijmy, że w tym wyroku Trybunał uznał, że niezgodna z konstytucją jest dotychczasowa praktyka potrącania składek do ZUS od premii, które w czasie choroby pracownika nie są mu wypłacane ani nie były wliczane do podstawy zasiłku chorobowego.
Różne wyjaśnienia
Po wyroku TK wiele osób wystąpiło z wnioskami do ZUS o wyrównanie zasiłku. W odpowiedzi usłyszały jednak, że wszystkie oddziały czekają na stanowisko centrali. W centrali zaś dowiedzieliśmy się, że ta czeka na stanowisko MPiPS. Firmy także nie wiedzą, co mają zrobić z roszczeniami pracowników. Ostatnio jedna z pracownic katowickiej spółki w odpowiedzi na swój wniosek o wyrównanie wynagrodzenia chorobowego usłyszała, że wyrok TK zapadł w jednostkowej sprawie i nie daje prawa do podwyżki świadczeń innym osobom.
Wyjaśnienia ministerstwa odnoszą się do wszelkich wątpliwości w tej sprawie. Dotyczą one zarówno wszystkich pracodawców, jak i ZUS. Zdaniem MPiPS wszystkie świadczenia chorobowe wypłacane 7 lipca 2008 r., kiedy to w Dzienniku Ustaw został opublikowany wyrok TK (DzU nr 119, poz. 771), oraz później powinny z urzędu zostać przeliczone przez pracodawców i ZUS na nowo. W takim wypadku podwyższone świadczenie należy się pracownikowi na zwolnieniu lekarskim nie tylko od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału, ale od samego początku jego choroby. Dla wszystkich firm w Polsce oznacza to więc nie lada wyzwanie – konieczność sprawdzania dokumentacji płacowych.
Na korzyść pracownika
Po wyroku Trybunału świadczenie chorobowe należne pracownikowi ma zostać obliczone w taki sposób, aby zostały w nim uwzględnione wszystkie składniki wynagrodzenia, od których zapłacono składki na ubezpieczenia społeczne do ZUS.
Do podstawy wymiaru świadczenia wypłacanego na zwolnieniu lekarskim nie wliczają się w takim wypadku jedynie te części wynagrodzenia, które w myśl jednoznacznych przepisów płacowych obowiązujących w firmie lub umowy o pracę (tam, gdzie nie ma takich regulaminów) nie są zawieszane i będą wypłacane przez firmę także w czasie choroby pracownika.
W myśl zaleceń resortu, które właśnie zostały przesłane do ZUS, w razie braku jednoznacznych uregulowań w przepisach wewnętrznych firmy lub w angażu pracownika zarówno pracodawcy, jak i ZUS podczas obliczania wynagrodzenia i zasiłku chorobowego powinni interpretować je na korzyść pracownika. Dotychczas bowiem ZUS wykorzystywał niejasne przepisy do obniżania wysokości wypłacanych świadczeń. Trochę inaczej mają się sprawy osób, które wróciły już ze zwolnienia.
Z opinii ekspertów wynika, że ci, którzy stracili na niewliczaniu premii do zasiłku chorobowego, mogą dochodzić wyrównania tego świadczenia nawet trzy lata wstecz. Ze stanowiska MPiPS wynika, że wystarczy do tego tylko jeden wniosek złożony albo u pracodawcy albo w terenowym oddziale ZUS. Nawet jeśli zwolnień lekarskich było więcej, nie trzeba występować o nie oddzielnie.
Mateusz Rzemek
OPINIA
Anna Misiak, doradca ds. rozliczeń wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych w MDDP
Wyrok TK kończy okres niedobrej praktyki, kiedy opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe nie zawsze przekładało się na wysokość zasiłku chorobowego. Pracownicy, którym nie wliczano do podstawy wymiaru zasiłku premii, mimo iż nie przysługiwała ona za czas choroby, zyskali podstawę do ubiegania się o wyrównanie zasiłków chorobowych i to nie tylko tych, które są właśnie wypłacane, ale także tych wstecz, z ostatnich trzech lat (licząc od ostatniego dnia, za który zasiłek przysługiwał). Przeliczane będą również wynagrodzenia za czas choroby, które obciążają pracodawców. W wielu firmach konieczne będzie zapewne wprowadzenie odrębnych zasad załatwiania spraw związanych z wyrównaniem zasiłków i wynagrodzeń za czas choroby. Przeliczenie podstaw wymiaru i korekty deklaracji ZUS mogą okazać się niełatwym przedsięwzięciem wymagającym dodatkowego wysiłku i czasu.