IKE czy IKZE? A może jedno i drugie? Sprawdź, jak zadbać o emeryturę
W świecie finansów osobistych są decyzje, które mają kolosalne znaczenie dla naszej przyszłości. Jedną z nich jest wybór sposobu oszczędzania na emeryturę. Tym bardziej, że wysokość przyszłych świadczeń z ZUS może nie wystarczyć na życie, o jakim marzymy. Dlatego już dziś warto zdecydować: IKE czy IKZE? A może oba konta jednocześnie?
Dlaczego warto myśleć o emeryturze już teraz?
W najnowszym raporcie Mercer CFA Institute "Global Pension Index 2025" Polska zajęła 36. miejsce na 52 analizowane kraje, uzyskując ocenę "C" i 57 punktów na 100 możliwych [1].
Raport ocenia i porównuje systemy emerytalne na świecie pod kątem ich adekwatności, stabilności finansowej oraz przejrzystości regulacyjnej. Eksperci wskazują na rosnące ryzyka demograficzne, niską aktywność zawodową seniorów oraz niewystarczające wsparcie dla najuboższych emerytów. Bez wprowadzenia zmian, takich jak podniesienie składek lub zachęty do dłuższej aktywności zawodowej, długoterminowa stabilność systemu może być zagrożona.
OECD ostrzega, że zmiany demograficzne: starzejące się społeczeństwo i malejąca liczba osób w wieku produkcyjnym, sprawią, że na jednego emeryta będą przypadać zaledwie dwie osoby pracujące. [2] To oznacza niższe świadczenia i większe obciążenie dla przyszłych pokoleń.
Według najnowszych danych ZUS przeciętna stopa zastąpienia, czyli relacja emerytury do ostatniego wynagrodzenia, będzie systematycznie spadać [3]. Już dziś średnia emerytura w Polsce wynosi ok. 3400 zł netto, a minimalna – zaledwie 1709 zł. Jednocześnie średnie wynagrodzenie za 2024 rok wg ZUS wynosiło ok. 5907 zł netto, co oznacza, że stopa zstąpienia wynosi ok. 57%. Prognozy na kolejne dekady są jeszcze bardziej niepokojące: w 2040 r. świadczenia mogą stanowić tylko 38 proc. pensji, w 2050 r. mniej niż 30 proc., a w 2060 r. poniżej 20 proc. To wyraźny sygnał ostrzegawczy dla każdego, kto chce zachować finansową niezależność po zakończeniu pracy zawodowej.
IKE i IKZE – dwie ścieżki do finansowego bezpieczeństwa
W obliczu niepewnej przyszłości systemu emerytalnego, coraz więcej osób szuka sposobów na samodzielne zabezpieczenie swojej przyszłości. IKE i IKZE to dwa rozwiązania, które łączą prywatne oszczędzanie z zachętami państwa w postaci korzyści podatkowych. Choć oba konta służą temu samemu celowi – budowaniu kapitału na emeryturę – różnią się korzyściami, zasadami wypłat i limitami możliwych wpłat.
IKE daje większą elastyczność i pozwala uniknąć 19 proc. podatku Belki przy wypłacie środków po 60. roku życia. IKZE z kolei oferuje ulgę podatkową: wpłaty na konto w danym roku można odliczyć od dochodu w rocznym PIT, a przy wypłacie po 65. roku życia obowiązuje zryczałtowany podatek 10% zamiast podatku Belki 19%. Środki zgromadzone na oba kontach są dziedziczone i objęte preferencjami podatkowymi, ale różnią się limitem wpłat i konsekwencjami wcześniejszego wycofania środków.
Cecha | IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) | IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) |
|---|---|---|
Limit wpłat w 2025 roku | 26 019 zł | 10 407,60 zł (osoby fizyczne) lub 15 611,40 zł (samozatrudnieni) |
Korzyść podatkowa | Zwolnienie z 19% podatku Belki przy wypłacie po 60. roku życia i wpłatach na IKE przez min. 5 lat | Możliwa ulga podatkowa co roku, zwolnienie z 19% podatku Belki przy wypłacie po 65. roku życia i wpłatach na IKZE przez min. 5 lat |
Podatek przy wypłacie na emeryturze | Brak podatku | 10% zryczałtowany podatek |
Wypłata przed emeryturą | Możliwa częściowa lub całościowa, przy wypłacie obowiązkowy podatek Belki 19% od zysków | Tylko w całości, równoznaczne z zamknięciem konta, obowiązkowy podatek dochodowy (12% lub 32%) |
Dziedziczenie środków | Tak, bez podatku | Tak, obowiązuje podatek 10% |
Minimalny wiek wypłaty na emeryturze | 60 lat | 65 lat |
Które konto bardziej się opłaca?
Wybór między IKE a IKZE zależy od indywidualnych celów i sytuacji finansowej.
Jeśli zależy ci na maksymalnej elastyczności, właściwym wyborem będzie IKE. Możesz wypłacić część pieniędzy przed emeryturą, nie zamykając konta. Jesli wypłacisz środki na emeryturze, unikniesz 19% podatku Belki, a środki są dziedziczone bez podatku. To rozwiązanie idealne dla osób, które chcą mieć dostęp do pieniędzy w każdym momencie i chcą chronić zainwestowane pieniądze przez 19% podatkiem Belki.
Jeśli jesteś w drugim progu podatkowym, IKZE pozwoli ci realnie obniżyć dopłatę podatku lub uzyskać jego zwrot. To ulga, którą odczujesz już przy najbliższym rozliczeniu PIT. Za 2025 może wynieść nawet 3330 zł – pod warunkiem, że jesteś w drugim progu podatkowym i wpłacisz maksymalną kwotę na IKZE, czyli 10 407,60. IKZE sprawdzi się też u osób prowadzących działalność gospodarczą – limit wpłat jest wyższy, a co za tym idzie – możliwa wyższa ulga podatkowa (za 2025 nawet 4996 zł). Chcesz skorzystać ze zgromadzonych pieniędzy na IKZE przez emeryturą? Pamiętaj o tym, że wcześniejsza wypłata oznacza zamknięcie konta, a wypłacona kwota powiększy Twój dochód. Mówiąc krócej – będziesz musiał lub musiała zapłacić podatek dochodowy.
Jeśli nie chcesz, nie musisz wybierać między jednym a drugim. Możesz mieć oba konta jednocześnie i korzystać z podwójnych korzyści. IKE daje ci wolność i oszczędność na 19% podatku Belki, IKZE – ulgę podatkową co roku. Razem tworzą duet, który realnie zwiększa twoje szanse na finansowo spokojną emeryturę. Pamiętaj jednak, że możesz mieć tylko jedno IKE i jedno IKZE naraz. Nie ma możliwości prowadzenia np. dwóch kont IKZE jednocześnie i korzystania z ulg podatkowych podwójnie.
Zaufaj profesjonalistom, wykorzystaj
Według ogólnodostępnych danych, najwięcej Polaków prowadzi swoje IKE i IKZE w Towarzystwach Funduszy Inwestycyjnych (TFI)[4]. Zarówno IKE jak i IKZE znajdziesz w ofercie Goldman Sachs TFI – topowej instytucji finansowej. Firma wielokrotnie zdobywała wyróżnienia i nagrody, m.in. za wyniki zarządzania funduszami, ofertę i całokształt. Oferta Goldman Sachs TFI regularnie zajmuje czołowe miejsca w rankingu Analiz Online dlaIKE i IKZE. Towarzystwo zarządza środkami dla ponad 600 tys. klientów o łącznej wartości ponad 32 mld zł.
Konto IKE lub IKZE założysz online, bez opłat za otwarcie i prowadzenie. Wpłaty na konto możesz zacząć już od 50 zł, a strategię inwestycyjną dopasować do swojego przyszłego wieku emerytalnego, np. wybierając fundusz cyklu życia. Całość procesu odbywa się online w kilka minut. Dzięki aplikacji mobilnej GSTFI24 masz stały dostęp do konta, a jako klient Goldman Sachs TFI korzystasz z globalnych możliwości inwestycyjnych. Pamiętaj, że oferta IKE lub IKZE z funduszami inwestycyjnymi to inwestycja w instrumenty finansowe, a inwestowanie wiąże się z ryzykiem. Przed decyzją o wyborze funduszu koniecznie zapoznaj się z informacjami przedstawianymi w procesie zakupu jak dokument kluczowych informacji o funduszu czy prospekt informacyjny oraz innymi dostępnymi również na stronie internetowej.
Źródła danych:
